Creative Commons Attribution 4.0 International Public License (CC-BY)
Samenvatting
Dit document beschrijft de definitie van het booronderzoek dat vanuit het vakgebied van de geotechniek is uitgevoerd, met een algemene toelichting.
Status van dit document
Deze paragraaf beschrijft de status van dit document ten tijde van publicatie. Het is mogelijk dat er actuelere versies van dit document bestaan. Een lijst van Geonovum publicaties en de laatste gepubliceerde versie van dit document zijn te vinden op https://www.geonovum.nl/geo-standaarden/alle-standaarden.
Dit is de definitieve versie van het informatiemodel. Wijzigingen naar aanleiding van consultaties zijn doorgevoerd.
Dit is de vastgestelde catalogus. De gegevensdefinitie van het geotechnisch booronderzoek (hoofdstuk 6 en 7) en de toelichting op de gegevensdefinitie van het geotechnisch booronderzoek (hoofdstuk 4) hebben een juridische status. Ze worden opgenomen in de bijgewerkte versie van de ministeriële Regeling BRO die 1 juli 2021 in werking treedt. De andere delen zijn als niet normatief aangeduid en voorzien van een grijze achtergrond.
1. Inleiding
Dit onderdeel is niet normatief.
1.1 Doel en doelgroep
In de basisregistratie ondergrond (BRO) wordt een aantal typen gegevens geregistreerd, de registratieobjecten.
Een catalogus is de gegevensdefinitie van een registratieobject en beschrijft welke gegevens van het object in de BRO zijn opgeslagen.
Het document is bedoeld voor alle gebruikers van de BRO en moet duidelijk maken welke gegevens er precies in het systeem zitten.
Aan aanleverende partijen moet het vertellen welke gegevens in de basisregistratie ondergrond moeten komen en aan welke eisen die moeten
voldoen, en aan afnemende partijen welke gegevens zij in de basisregistratie ondergrond mogen verwachten.
Het document is voor een breed publiek bedoeld en de informatie moet naast precies ook begrijpelijk zijn.
1.2 Totstandkoming
Een catalogus is het resultaat van een proces van standaardisatie dat geruime tijd in beslag kan nemen. De standaardisatie is een open proces waarin de belanghebbende partijen actief betrokken worden. Het eindresultaat wordt door de wetgever vastgesteld in een ministeriële regeling.
In bepaalde gevallen is de verscheidenheid aan gegevens van een object zo groot, dat er eerst deelverzamelingen worden gedefinieerd. Het standaardisatieproces wordt dan per deelverzameling doorlopen. De deelverzamelingen worden zo gekozen dat de gegevens die in de bijbehorende catalogus worden beschreven, direct na vaststelling aan de BRO kunnen worden aangeleverd. Wanneer er deelverzamelingen worden onderscheiden, komt de catalogus van het registratieobject dus gefaseerd tot stand. Omdat inzichten in de loop van de tijd kunnen wijzigen kan het aan het eind van het hele proces nodig blijken revisies door te voeren om ongewenste verschillen tussen deelverzamelingen weg te nemen.
1.3 Beheer
Een vastgestelde catalogus (zoals op wetten.nl gepubliceerd) wordt met het daarbij horende deel van het systeem van de basisregistratie ondergrond in gebruik genomen. De eerste formeel vastgestelde catalogus (zoals op wetten.nl gepubliceerd) krijgt het versienummer 1.0. Verwacht mag worden dat er na enige tijd behoefte gaat ontstaan aan gegevens die nog niet in de catalogus zijn opgenomen.
De beheerder hanteert drie typen versies voor een wijziging van een standaard. Bijvoorbeeld: versie 2.1.0 (=X.Y.Z):
X-wijzigingen Deze wijzigingen veranderen de structuur van de standaard. Hierdoor zijn X-wijzigingen niet backwards compatible.
Frequentie: maximaal 1 keer per 2 jaar.
Y-wijzigingen Dit zijn wijzigingen die niet de structuur veranderen. Dit kunnen bijvoorbeeld updates zijn of inhoudelijke aanpassingen aan objecten, attributen of waardelijsten of de reikwijdte van de standaard. Deze wijzigingen zijn backwards compatible.
Frequentie: maximaal 1 keer per jaar.
Z-wijzigingen Dit zijn in feite oplossingen van fouten of verbeteringen van technische aard. Deze wijzigingen zijn backwards compatible.
Frequentie: maximaal 2 keer per jaar.
In een jaar waarin een X-wijziging plaats vindt zullen er op hetzelfde registratieobject geen y-wijzigingen plaatsvinden. Als er een X- of een Y-wijziging in een jaar aan de orde is, wordt er geen z-wijziging gepland.
De versie van de catalogus met inleiding (zoals hier gepubliceerd) volgt voor de normatieve stukken volledig de versie op wetten.nl. Wijzigingen aan niet normatieve teksten in dit document vallen altijd onder Z-wijzigingen en zullen maximaal 2 keer per jaar plaatsvinden.
1.4 Leeswijzer
Hoofdstuk 1 geeft het doel en de doelgroep van een catalogus.
Hoofdstuk 2 behandelt enkele algemene aspecten van het BRO-systeem en begrippen van algemene aard.
Hoofdstuk 3 plaatst het object in de gegevenssystematiek van de basisregistratie ondergrond en vertelt wat de benadering is geweest bij het opstellen van de gegevensdefinitie.
Hoofdstuk 4 is de toelichting op de gegevensdefinitie van het registratieobject die in de ministeriële regeling is opgenomen.
Hoofdstuk 5 vertelt hoe de gegevensdefinitie is opgebouwd en welke aspecten van de gegevens daarin worden beschreven.
Hoofdstuk 6 geeft de inhoud weer van het eerste artikel van de ministeriële regeling en dat is het deel waarin de definitie is opgenomen van het registratieobject, van de delen waaruit het is opgebouwd, de entiteiten, en van de eigenschappen van die delen, de attributen.
Hoofdstuk 7 geeft de inhoud weer van het tweede artikel van de ministeriële regeling en dat is het deel waarin de uitbreidbare waardelijsten staan waarnaar in hoofdstuk 6 verwezen wordt.
2. Algemene kenmerken en begrippen
Dit onderdeel is niet normatief.
2.1 Opzet van de landelijke voorziening
De landelijke voorziening van de basisregistratie ondergrond is een systeem dat een schakel vormt in een informatieketen. Aan het begin van de keten staan bestuursorganen die opdracht geven tot de productie van gegevens, of zelf gegevens produceren. Die bestuursorganen worden bronhouders genoemd. De geproduceerde gegevens worden door een dataleverancier geleverd aan de beheerder van het systeem, de registerbeheerder. De bronhouder is verantwoordelijk voor de levering van gegevens. Hij kan besluiten zelf dataleverancier te zijn of andere partijen een machtiging voor levering te verlenen. De beheerder van de landelijke voorziening van de BRO registreert de aangeleverde gegevens en levert ze voor (her)gebruik door aan allerlei afnemers.
De opzet van het systeem moet begrepen worden vanuit de verantwoordelijkheden die in de keten zijn belegd. De aangeleverde gegevens vallen onder de verantwoordelijkheid van de bronhouder en de registerbeheerder mag die gegevens niet veranderen. De registerbeheerder moet echter wel gegevens toevoegen om het systeem te kunnen beheren en hij kan gegevens toevoegen om de afnemers goed van dienst te kunnen zijn.
Bij wet is geregeld dat de basisregistratie ondergrond zo wordt opgezet dat er onderscheid bestaat tussen de gegevens die aan de registerbeheerder zijn aangeleverd en de gegevens die de registerbeheerder aan de afnemers verstrekt. Het systeem valt uiteen in twee grote deelsystemen, het register brondocumenten ondergrond en de registratie
ondergrond (zie figuur 1).
Een geheel van gegevens dat door of onder verantwoordelijkheid van een bronhouder wordt aangeleverd, wordt een brondocument genoemd. De brondocumenten worden in het register brondocumenten ondergrond opgeslagen. De gegevens uit de brondocumenten worden samen met de gegevens die de registerbeheerder toevoegt in de registratie ondergrond vastgelegd. De registratie ondergrond is het deelsysteem dat gebruikt wordt voor uitgifte.
Figuur 1De twee grote deelsystemen van de landelijke voorziening van de BRO.
Met deze opzet verkrijgt het systeem de nodige flexibiliteit. Zo kan een object in de registratie ondergrond gegevens bevatten die uit meer dan één brondocument afkomstig zijn en bij uitgifte kunnen gegevens van verschillende objecten met elkaar gecombineerd worden. Ook is het mogelijk met het brondocument gegevens op te slaan die alleen voor de bronhouder en de aanleverende partij van belang zijn.
De catalogus dekt alle gegevens die opgenomen zijn in de registratie ondergrond. Verreweg de meeste gegevens komen uit de brondocumenten die de dataleverancier aanlevert en een paar gegevens komen voort uit de overdracht van een brondocument aan de registerbeheerder. Aan de aangeleverde gegevens worden enkele gegevens door de registerbeheerder toegevoegd. Als een gegeven is toegevoegd door de BRO wordt dat in de beschrijving expliciet vermeld.
Alle gegevens in de registratie ondergrond worden uitgegeven, maar niet alle afnemers kunnen alle gegevens geleverd krijgen. De gegevens die niet aan alle afnemers worden uitgeleverd zijn de gegevens die alleen nodig zijn in de communicatie tussen de registerbeheerder enerzijds en de dataleveranciers en bronhouders anderzijds.
2.2 Registratieobject
Het registratieobject is dé eenheid in de data-architectuur van de basisregistratie ondergrond. Voor de registerbeheerder is het de elementaire bouwsteen van het systeem dat hij moet beheren.
Een registratieobject verwijst naar een eenheid van informatie die onder de verantwoordelijkheid van één bronhouder valt en die met een bepaald doel is of wordt gemaakt. Het is in directe of indirecte zin gedefinieerd in de ruimte en dat wil zeggen dat een registratieobject een plaats op het aardoppervlak heeft of dat het gekoppeld is aan een ander type registratieobject met een plaats op het aardoppervlak.
Een registratieobject is niet alleen in de ruimte maar ook in de tijd gedefinieerd. Het leven van een registratieobject begint op het moment dat de gegevens zijn geregistreerd en dat is zo kort mogelijk nadat de gegevens zijn geproduceerd. De levensduur van een registratieobject, en de veranderlijkheid van de gegevens verschilt van object tot object. Een grondwatermonitoringput kan tientallen jaren gebruikt worden voor het meten van grondwaterstanden en in de periode kunnen er nieuwe gegevens ontstaan. Dat betekent dat de gegevens van de put in de registratie ondergrond gedurende zijn hele levensduur bijgewerkt moeten kunnen worden. Aan de andere kant van het spectrum staan de objecten waarvan alle gegevens in een keer worden vastgelegd. Geotechnisch sondeeronderzoek is daar een voorbeeld van. Sondeeronderzoek is eenmalig onderzoek en het resultaat ervan kan al na een of enkele dagen aan de bronhouder worden overhandigd.
2.3 Registratiedomein
Registratieobjecten worden in de basisregistratie ondergrond gegroepeerd in domeinen. Vooralsnog worden zes domeinen onderscheiden:
bodem- en grondonderzoek
bodemkwaliteit
grondwatermonitoring
grondwatergebruik
mijnbouwwet
modellen.
De domeinen zijn vanuit het oogpunt van beheer van belang voor de ordening van het systeem. Daarnaast zijn zij nuttig in de communicatie met de partijen die bij de realisatie van het systeem betrokken zijn.
2.4 Kwaliteitsregime
In de basisregistratie ondergrond worden niet alleen gegevens geregistreerd die dateren van na de datum waarop de wet van kracht is geworden. Ook oudere gegevens zullen in de basisregistratie ondergrond worden opgenomen. De noodzaak daartoe ligt in de wet verankerd. Die schrijft voor dat de gegevens uit de eerder bestaande systemen DINO en BIS zo veel mogelijk naar de BRO moeten worden overgezet. Verder staat de wet toe dat bronhouders tot vijf jaar na de inwerkingtreding van de wet historische gegevens ter registratie mogen aanbieden.
Historische gegevens kunnen niet altijd voldoen aan de strikte regels die de BRO stelt. Zo kan het voorkomen dat voor gegevens die volgens de strikte regels van de BRO verplicht zijn, geen waarde bekend is. Om de verwerking van de twee categorieën gegevens naast elkaar mogelijk te maken, worden twee kwaliteitsregimes gehanteerd. Voor de aanlevering van gegevens volgens de strikte regels geldt het IMBRO-regime. Bij de aanlevering van historische gegevens wordt geaccepteerd dat een aantal formeel verplichte gegevens geen waarde heeft. Voor deze gegevens wordt het IMBRO/A-regime gehanteerd en dat kent dus minder strikte regels.
De introductie van de twee kwaliteitsregimes geeft de bronhouder gedurende een bepaalde periode een zekere mate van vrijheid. Het kan bijvoorbeeld praktisch blijken het IMBRO/A-regime te hanteren voor gegevens die weliswaar pas na de datum waarop de wet in werking is getreden zijn geproduceerd maar die voortkomen uit opdrachten die al voor die datum zijn gegeven. Ook kan het voorkomen dat historische gegevens wel aan alle strikte voorwaarden voldoen en dan is het wenselijk de gegevens onder IMBRO-regime aan te leveren.
De periode waarin de bronhouders die vrijheid hebben wordt de transitieperiode genoemd. Over de duur van de transitieperiode zijn nog geen afspraken gemaakt. Na afloop van de transitieperiode kan alleen onder het strikte IMBRO-regime worden aangeleverd.
2.5 Formele en materiële geschiedenis
De basisregistratie ondergrond maakt deel uit van een stelsel van basisregistraties. Binnen het stelsel maakt men onderscheid tussen de materiële geschiedenis en de formele geschiedenis van een object.
Het begrip materiële geschiedenis wordt gebruikt om de veranderingen van eigenschappen van een object in de werkelijkheid aan te duiden. De materiële geschiedenis van een object wordt, voor zover relevant, in de registratie ondergrond vastgelegd. Niet alle registratieobjecten hebben een materiële geschiedenis, alleen de objecten met een levensduur, zoals de grondwatermonitoringput.
Het begrip formele geschiedenis wordt gebruikt voor de veranderingen van eigenschappen van een object in de registratie zelf. De meeste van die veranderingen gaan terug op een verandering van eigenschappen in de werkelijkheid, en de formele geschiedenis geeft aan wanneer de veranderingen in het systeem geregistreerd zijn. De formele geschiedenis kent ook gebeurtenissen die niet het gevolg zijn van een verandering in de werkelijke eigenschappen van een object. Die gebeurtenissen hebben betrekking op correcties. Het kan gebeuren dat een bronhouder erachter komt dat er een onjuiste waarde was geregistreerd en dan zorgt hij ervoor dat die verbeterd wordt. De registratie van de verbetering is een formele gebeurtenis.
Alle registratieobjecten hebben een formele geschiedenis en die wordt in de registratie ondergrond globaal vastgelegd in de registratiegeschiedenis van het object. Globaal wil zeggen dat de registratie ondergrond alleen een overzicht van de formele geschiedenis geeft. Voor de details moet het register brondocumenten ondergrond worden geraadpleegd.
Bij correctie wordt het betreffende gegeven in de registratie ondergrond overschreven en is de oude waarde van het gegeven niet meer direct beschikbaar voor de afnemers.
Zou een afnemer toch willen weten wat de eerdere foute waarde was, dan moet hij het register brondocumenten ondergrond raadplegen.
2.6 Coördinaten en referentiestelsels
De registratieobjecten van de basisregistratie ondergrond zijn gedefinieerd in de ruimte en dat wil zeggen dat een object zelf een plaats op het aardoppervlak, een locatie, heeft, of dat het gekoppeld is aan een ander type registratieobject met een locatie. Afhankelijk van het type registratieobject, wordt de locatie geregistreerd als een punt, een lijn of een vlak.
De locatie is de horizontale positie van een object. Voor bepaalde objecten is het voldoende dat alleen die horizontale positie wordt vastgelegd, maar voor veel objecten is ook de verticale positie van belang.
Posities worden vastgelegd in coördinaten en die zijn gedefinieerd in een bepaald referentiestelsel.
Er zijn verschillende typen referentiestelsels. Zo spreekt men van horizontale referentiestelsels (2D), verticale referentiestelsels (1D), gecombineerde referentiestelsels (2D, 1D) en werkelijke 3D referentiestelsels. In Nederland worden de horizontale en de verticale component van een positie in een afzonderlijk stelsel uitgedrukt. Het is vandaag de dag mogelijk met gps een positie in een 3D-referentiestelsel vast te leggen, maar de wens over te stappen op het gebruik van 3D is nog door geen van de partijen die betrokken zijn bij de basisregistratie ondergrond naar voren gebracht.
2.6.1 Referentiestelsels voor de horizontale positie
In Nederland zijn traditioneel verschillende referentiestelsels voor de horizontale positie in gebruik. In 2009, bij de eerste voorbereidingen voor de totstandkoming van de basisregistratie ondergrond, is al vastgesteld dat de verscheidenheid aan referentiestelsels de basisregistratie ondergrond voor problemen stelt omdat de registratie dan niet gemakkelijk op een eenduidige manier bevraagd kan worden. In de registratie ondergrond worden namelijk zowel gegevens met een locatie op land als gegevens met een locatie op zee geregistreerd. In de toenmalige praktijk werden op land en op zee verschillende stelsels gebruikt. Op land werd RD gebruikt en op zee waren verschillende stelsels in gebruik, waarvan WGS84 de belangrijkste was.
In 2009 was ook al bekend dat de Europese kaderrichtlijn INSPIRE de lidstaten vraagt de gegevens in Europa in één referentiestelsel uit te gaan wisselen, te weten in ETRS89. Met dat in gedachten, is het besluit genomen het BRO-systeem zo in te richten dat de registratie bevraagd gaat worden in ETRS89.
Het besluit wordt ondersteund door ontwikkelingen in Nederland. Sinds 2013 wordt er door de drie belangrijkste autoriteiten in Nederland op het gebied van referentiestelsels, het Kadaster, de Dienst der Hydrografie en Rijkswaterstaat, gewerkt aan de totstandkoming van nieuwe afspraken. Die afspraken moeten in lijn zijn met Europese afspraken en leiden tot heldere en eenduidige transformatieprocedures tussen referentiestelsels. Concreet betekent dit dat in Nederland op termijn het ETRS89-stelsel als standaard zal worden gehanteerd voor het uitwisselen van geo-informatie.
Het besluit betekent niet dat de gegevens ook in ETRS89 aangeleverd moeten worden. De basisregistratie ondergrond voorziet een periode van transitie waarin de aanleverende partijen zelf bepalen wanneer zij overstappen op ETRS89. Die periode zal naar verwachting jaren duren. Om de transitie te ondersteunen hanteert de basisregistratie ondergrond de volgende spelregels:
Gegevens mogen in een beperkt aantal referentiestelsels worden aangeleverd (RD, WGS84 en ETRS89).
Voor locaties op land wordt alleen RD of ETRS89 toegestaan.
Voor locaties op zee wordt alleen WGS84 of ETRS89 toegestaan.
De aangeleverde coördinaten worden in de registratie opgeslagen.
De aangeleverde coördinaten worden door de basisregistratie ondergrond getransformeerd naar
het ETRS89 referentiestelsel.
De getransformeerde coördinaten worden naast de aangeleverde coördinaten opgeslagen.
Bij de getransformeerde coördinaten wordt ook een identificatie van de gebruikte transformatiemethode opgeslagen.
Als de coördinaten in ETRS89 zijn aangeleverd, dan staat bij aangeleverde en getransformeerde positie dezelfde
informatie. Voor de locatie worden de getransformeerde coördinaten en de aangeleverde coördinaten beide
aan de afnemers verstrekt.
2.6.2 Referentiestelsels voor de verticale positie
In Nederland zijn voor verticale posities op land en zee verschillende referentiestelsels in gebruik. Op land wordt NAP gebruikt. Op zee is het in de voor de BRO relevante werkvelden gebruikelijk posities uit te drukken t.o.v. het gemiddeld zeeniveau (MSL, Mean Sea Level), maar posities t.o.v. LAT komen ook voor (Lowest Astronomical Tide). Dit laatstgenoemde stelsel wordt in de kaderrichtlijn INSPIRE genoemd als het stelsel van voorkeur voor het uitdrukken van verticale posities op zee. De basisregistratie ondergrond staat daarom op zee het gebruik van LAT naast MSL toe. Aangeleverde verticale posities worden door de BRO niet getransformeerd.
2.7 Gegevens op land en op zee
De basisregistratie ondergrond bevat gegevens over de ondergrond van Nederland en zijn zgn. Exclusieve Economische Zone (EEZ). De EEZ is het gebied op de Noordzee waar Nederland economische rechten heeft. Voor de referentiestelsels die bij aanlevering worden toegestaan, is het van belang te weten of de locatie van een object op zee of op land ligt.
Als scheidingslijn tussen land en zee wordt in de basisregistratie ondergrond de UNCLOS-basislijn gehanteerd. Het beheer van de basislijn valt onder de verantwoordelijkheid van de Dienst der Hydrografie van het ministerie van Defensie. Deze dienst voert die taak uit op basis van het Zeerechtverdrag van de Verenigde Naties uit 1982, dat in het Engels de United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) heet.
De basislijn is opgebouwd uit de nulmeterdieptelijn zoals weergegeven op de zeekaarten en enkele rechte basislijnen die onder meer de monding van de Westerschelde en de wateren tussen de Waddeneilanden afsluiten.
De grens tussen land en zee is veranderlijk. De Dienst der Hydrografie stelt de grens opnieuw vast wanneer daartoe voldoende aanleiding is. De BRO hanteert bij inname de meest recente versie van de UNCLOS-basislijn en controleert daarmee of de juiste referentiestelsels gebruikt worden.
Tussen het moment waarop de locatie van een object wordt bepaald en het moment waarop het gegeven in de basisregistratie ondergrond wordt vastgelegd verloopt enige tijd. In die periode kan de positie van de UNCLOS-basislijn opnieuw zijn vastgesteld, en dan ontstaat er een discrepantie die bij het aanleveren van gegevens tot problemen kan leiden. Wanneer een dergelijk probleem zich voordoet, wordt de dataleverancier gevraagd contact op te nemen met de registratiebeheerder om gezamenlijk tot een oplossing te komen.
Een soortgelijk probleem doet zich voor met betrekking tot de begrenzing van Nederland, met name van het Nederlands territoir. De grenzen van Nederland worden ieder jaar op 1 januari vastgesteld door het Kadaster en vastgelegd in de basisregistratie kadaster. De BRO controleert bij inname of een object in het gebied ligt dat Nederland en zijn Exclusieve Economische Zone omvat, en hanteert daarbij de actuele grenzen. Ook bij problemen die te herleiden zijn tot een verandering in de begrenzing van Nederland, wordt de dataleverancier gevraagd contact op te nemen met de registratiebeheerder om gezamenlijk tot een oplossing te komen.
2.8 Nauwkeurigheid van meetwaarden
Voor zinvol gebruik van gegevens met een gemeten, berekende of anderszins bepaalde waarde is het noodzakelijk dat de nauwkeurigheid van die gegevens bekend is.
Het begrip nauwkeurigheid laat zich in deze context het best omschrijven als de juistheid van een gemeten of berekende waarde. In de meeste processen waarin de waarde van een gegeven wordt bepaald, kan de afwijking van de daadwerkelijke waarde slechts via een kalibratie- of statistisch proces worden verkregen. Het resultaat omvat dan niet alleen een van de mogelijke realisaties van een meetwaarde maar ook informatie over de mogelijke spreiding van de meetwaarden.
De basisregistratie ondergrond gaat ervan uit dat de producenten van gegevens de metingen en berekeningen uitvoeren binnen een stelsel van afspraken dat binnen het desbetreffende werkveld is vastgelegd. Uitgangspunt is dat ook de eisen waaraan de gegevens op het gebied van nauwkeurigheid moeten voldoen in afspraken zijn vastgelegd. Dat kunnen praktische werkafspraken zijn, maar ook afspraken die vertaald zijn naar ISO- en NEN-normen. In de catalogus wordt in beginsel verwezen naar die normen. Waar deze normen niet voorzien in afspraken over de nauwkeurigheid, stelt de basisregistratie ondergrond hieraan specifieke eisen. Deze zijn dan vermeld in de catalogus.
2.9 Authentiek gegeven
In de wet is een aantal gegevens expliciet als authentiek aangeduid. Dit wordt in de catalogus nader uitgewerkt; verreweg de meeste gegevens zijn authentiek.
Met de aanduiding authentiek wordt, zoals geformuleerd in de memorie van toelichting op de wet, tot uitdrukking gebracht dat:
Het gegeven in samenhang met andere gegevens door een groot aantal bestuursorganen in verschillende processen wordt gebruikt en derhalve bestemd is voor informatie-uitwisseling tussen bestuursorganen;
de verantwoordelijkheid voor betrouwbaarheid van het gegeven eenduidig geregeld is;
het gegeven onderworpen is aan intern en extern kwaliteitsonderzoek, en
het gegeven zich leent voor verplicht gebruik door bestuursorganen en eenmalige verstrekking door burgers en bedrijven aan de overheid.
In de praktijk mag een gebruiker van de gegevens ervan uitgaan dat alle gegevens correct zijn. De catalogus moet de gebruiker alle informatie geven die voor een goed begrip daarvan nodig is.
Heeft een gebruiker echter gerede twijfel over de juistheid van een authentiek gegeven dan wordt verwacht dat hij de registerbeheerder daarvan op de hoogte brengt. Bestuursorganen zijn, bij gerede twijfel over de juistheid van een authentiek gegeven (of het ontbreken ervan), zelfs verplicht daarvan melding te maken.
Voor alle gegevens is aangegeven of ze authentiek zijn. Ook is voor alle gegevens aangegeven of ze aanwezig moeten zijn en een waarde moeten hebben. Dat laat zien dat er gegevens kunnen zijn die authentiek zijn maar geen waarde hoeven te hebben. Juist omdat er verplichtingen gelden t.a.v. authentieke gegevens, vraagt dit om een korte toelichting.
Wanneer een authentiek gegeven geen waarde heeft moet de gebruiker ervan uitgaan dat het gegeven niet is geproduceerd. Dat geval kan zich uiteraard alleen voordoen wanneer er vrijheid van beslissen bestaat bij de bronhouder of de producent.
Voor de duidelijkheid, als er wel een waarde is dan moet die ook in de BRO worden opgenomen. Bij gerede twijfel over het ontbreken van een waarde, moet een bestuursorgaan dat melden.
3. Booronderzoek
Dit onderdeel is niet normatief.
3.1 Bodem- en grondonderzoek
Booronderzoek is een van de vijf registratieobjecten in het domein bodem- en grondonderzoek.
Het gaat in dit domein om onderzoek dat erop gericht is gegevens te produceren over de opbouw en eigenschappen van bodem en ondergrond zonder dat daarvoor direct een bepaald wettelijk of beleidsmatig kader bestaat. Vaak wordt het onderzoek uitgevoerd omdat men de opbouw en de eigenschappen van de ondergrond moet kennen voor het realiseren van projecten in de grond-, weg- en waterbouw, de woning– en utiliteitsbouw, voor het onderhoud van bestaande infrastructuur, of om de geschiktheid van de ondergrond voor land- of natuurbouw of voor het realiseren van constructies in de ondergrond te onderzoeken.
Het onderzoek kan direct in het veld worden uitgevoerd, maar kan ook een combinatie van veld- en laboratoriumonderzoek zijn.
Het domein bodem- en grondonderzoek omvat vijf registratieobjecten:
booronderzoek
wandonderzoek
geotechnisch sondeeronderzoek
geo-elektrisch onderzoek
seismisch onderzoek
De vijf registratieobjecten staan op zichzelf en hebben eigen locaties.
Voor de wet valt het booronderzoek overigens onder het begrip verkenning. Een verkenning is in de wet gedefinieerd als een waarneming van de opbouw van de ondergrond op een punt, langs een lijn of in een vlak. Booronderzoek is een verkenning op een punt.
3.2 Boor- en wandonderzoek
In het vlakke Nederland is de ondergrond bijna overal aan het oog onttrokken. De traditionele manier om informatie over de ondergrond in te winnen is door eerst een gat te maken en vervolgens te onderzoeken wat er in het gat te zien is of wat er uit het gat is gekomen. Onderzoekstechnieken waarvoor het niet nodig is eerst een gat te maken zijn tegen het midden van de twintigste eeuw beschikbaar gekomen, maar ook vandaag de dag begint veel onderzoek nog met het maken van een gat. We maken daarbij onderscheid tussen booronderzoek en wandonderzoek.
Booronderzoek omvat de vormen van onderzoek die ermee beginnen dat de ondergrond door boren wordt ontsloten. In verreweg de meeste gevallen wordt geboord om monsters uit de ondergrond naar boven te halen en die monsters te onderzoeken. In bepaalde gevallen komt het voor dat er onderzoek gedaan wordt aan het gat dat door boren is ontstaan en dat gebeurt door een meetapparaat in het gat neer te laten.
Boren kan tot op grote diepte worden uitgevoerd en het onderzoek levert indirecte gegevens. De monsters die uit het geboorde gat naar boven worden gehaald zijn in veel gevallen geroerd en dat wil zeggen dat de oorspronkelijke opbouw van de ondergrond niet meer te herkennen is. Het steken van monsters en het maken van kernen levert ongeroerde monsters en die hebben een hogere kwaliteit, maar zijn wel duurder.
Wandonderzoek vereist dat er op de plaats van het onderzoek een verticale wand is blootgelegd die het bovenste deel van de ondergrond ontsluit. In bijna alle gevallen moet er eerst worden gegraven, omdat natuurlijke ontsluitingen nu eenmaal zeldzaam zijn in Nederland. Wel is er soms al een wand voorhanden die eerder door de mens is gemaakt, bijvoorbeeld in een groeve, aan de rand van een weg- of leidingtracé of in een slootkant.
In een wand is de opbouw van de ondergrond direct zichtbaar en de plekken waar monsters voor verder onderzoek genomen moeten worden kunnen precies worden bepaald. Wandonderzoek levert dan ook naar verhouding hoogwaardige gegevens, maar het onderzoek beperkt zich natuurlijk wel tot het bovenste deel van de ondergrond. Het prepareren van de wand kost wel veel meer tijd dan het zetten van een ondiepe boring.
3.3 Verscheidenheid aan vakgebieden
Wat voor soort informatie boor- en wandonderzoek opleveren wordt bepaald door het doel van het onderzoek. Omdat boren en graven nu eenmaal de manieren zijn om de ondergrond te ontsluiten, is er een veelheid aan doelen ontstaan en is de variatie in onderzoek groot. Die verscheidenheid vraagt om ordening. Een belangrijke factor voor het ordenen van de informatie is het vakgebied waarbinnen het onderzoek wordt uitgevoerd en dan met name de vertaling daarvan naar toepassingsgebied. Zo houdt de geotechniek zich bezig met bouwen op of in de grond, of met grond, en de cultuurtechniek met het in cultuur brengen van het land of het ervoor zorgen dat het in cultuur gehouden kan worden. In de vakgebieden bodemkunde en geologie staat boor- en wandonderzoek traditioneel in het teken van kartering of modellering, activiteiten die erop gericht zijn een kader te scheppen voor de andere vormen van onderzoek. Het vakgebied van de toegepaste geologie heeft een meer generiek karakter en wordt voor allerlei verkenningen uitgevoerd, waaronder geohydrologische verkenningen.
Deze vijf vakgebieden dekken de disciplines die voor een goede ordening van de informatie van het boor- en wandonderzoek in de basisregistratie ondergrond nodig zijn. De vijf vakgebieden dekken niet alle bestaande disciplines. Er zijn zeker drie toepassingsgebieden die buiten beschouwing worden gehouden. Dat zijn het booronderzoek dat voor mijnbouwdoeleinden wordt verricht, het archeologisch onderzoek en het onderzoek dat erop gericht is de kwaliteit van de bodem vanuit milieukundig perspectief te bepalen. Mijnbouw kent een wettelijk kader en vormt in de basisregistratie ondergrond een apart registratiedomein en daarin heeft het desbetreffende booronderzoek zijn eigen plaats. Archeologisch en milieukundig onderzoek vallen vooralsnog buiten het bereik van de basisregistratie ondergrond.
Het booronderzoek in de basisregistratie ondergrond omvat alle vijf genoemde vakgebieden. Voor wandonderzoek valt alleen het bodemkundig onderzoek binnen het bereik van de basisregistratie. De onderliggende overweging is dat wandonderzoek vanuit geologie, toegepaste geologie, geotechniek of cultuurtechniek zelden wordt uitgevoerd en dat de informatie die eruit voortkomt niet op een systematische manier wordt vastgelegd.
In het vakgebied zit overigens vaak al opgesloten tot welke diepte het onderzoek reikt en of het onderzoek zich tot het land beperkt of ook op zee wordt uitgevoerd. Het vakgebied bepaalt ook welke deelonderzoeken het onderzoek kan omvatten, wat globaal het karakter is van die deelonderzoeken en welke aspecten en eigenschappen van de ondergrond er onderzocht worden, en met welke methodieken.
3.4 Begrippenkader voor boor- en wandonderzoek
Boor- en wandonderzoek levert informatie over het deel van de ondergrond dat op een bepaalde locatie is doorboord of ontsloten. Welk deel van de ondergrond dat is wordt tot op zekere hoogte bepaald door het vakgebied. Omdat er allerlei vakgebieden samenkomen in de basisregistratie ondergrond is een gemeenschappelijk begrippenkader nodig om voor iedereen duidelijk te kunnen maken over welk deel van de ondergrond het eigenlijk gaat (Figuur 2).
Figuur 2De begrippen die in de basisregistratie ondergrond gebruikt worden voor de indeling van de ruimte.
Voor de basisregistratie omvat de ondergrond alles wat zich onder het oppervlak van de vaste aarde bevindt. Als we ons beperken tot de bovenste kilometers - het deel dat nog met boren wordt bereikt- bestaat de ondergrond van Nederland gewoonlijk uit relatief los materiaal bovenin en relatief vast materiaal onderin. In de basisregistratie ondergrond gebruiken we dat verschil om uitdrukking te geven aan de begrippen die we ook in de gewone spreektaal gebruiken grond, resp. gesteente.
Het begrip bodem wordt gebruikt voor het bovenste deel van de ondergrond en dat op een nogal losse manier. Het begrip wordt vaak strikter gedefinieerd bijvoorbeeld door het te beperken tot de bovenste 120 cm van de ondergrond of tot het deel waarin bodemvormende processen spelen, maar die striktheid is vooralsnog niet handig gebleken.
Het oppervlak dat de vaste aarde begrenst is een belangrijk element in het begrippenkader. Daar waar het oppervlak niet met water bedekt is, begint de ondergrond bij het maaiveld (Figuur 3). Daar waar de aarde bedekt is met water, begint de ondergrond bij de bodem van het waterlichaam, de waterbodem. Het grensvlak fungeert als nulpunt voor de diepte. In de terminologie van de basisregistratie is het lokaal verticaal referentiepunt het punt waar een boring of wand het grensvlak snijdt. De afstand tot het referentievlak - NAP op land - wordt verschuiving genoemd (Figuur 3).
Figuur 3Het nulpunt voor de diepte, het lokaal verticaal referentiepunt, is in een boring het punt waar de boring het maaiveld (1) of de waterbodem (2) snijdt en is in een wand het punt waar de zgn. beschrijflijn het maaiveld snijdt. Wanden worden nooit gerealiseerd onder water waar de waterbodem als nulpunt fungeert. De afstand tussen het verticaal referentiepunt en het verticaal referentievlak, NAP in dit geval, is de verschuiving.
Binnen bepaalde vakgebieden wordt in het onderzoek ook aandacht gegeven aan materiaal dat op de ondergrond ligt. In de bodemkunde en toegepaste geologie kan de laag strooisel die lokaal, met name in bossen, op het maaiveld ligt worden onderzocht (zie Figuur 2). In de geotechniek en geologie wordt soms de laag slib, een mengsel van water en sediment, die lokaal op de waterbodem ligt in het onderzoek meegenomen (Figuur 3).
3.5 Registratieobject booronderzoek
In de basisregistratie ondergrond is booronderzoek een registratieobject en daarmee een informatieobject. Een registratieobject is een afbeelding van de werkelijkheid en niet de werkelijkheid zelf. In de werkelijkheid wordt booronderzoek bijna altijd projectmatig uitgevoerd. Een dergelijk project omvat vrijwel altijd een aantal boringen, maakt vaak weer deel uit van een project waarin ook andere technieken worden gebruikt, en strekt zich over een kleiner of groter gebied uit. Voor de basisregistratie ondergrond is het object booronderzoek altijd aan een specifieke locatie gebonden, een punt op de kaart.
Een registratieobject is de belangrijkste eenheid van informatie in de basisregistratie ondergrond. Een registratieobject bestaat uit delen (entiteiten), en de delen hebben eigenschappen (attributen). Om het booronderzoek als informatieobject te kunnen definiëren, wordt vanuit een bepaalde benadering gedacht.
In het denken over wat het object booronderzoek is en hoe de informatie van dat object moet worden gemodelleerd staat het begrip onderzoek centraal. Bij het begrip onderzoek moet men in essentie aan een activiteit, een proces of een aaneenschakeling van activiteiten of processen denken. Het onderzoek koppelt een resultaat aan een object van onderzoek en in het geval van de basisregistratie ondergrond is dat een deel van de ondergrond.
Waarom onderzoek een centrale plaats in het denken inneemt, behoeft wel enige toelichting omdat men in eerste instantie zou kunnen denken dat het resultaat van het onderzoek centraal moet staan omdat dat de informatie is waar het allemaal om draait. Inderdaad gaat het uiteindelijk om het resultaat van het onderzoek, dat is immers de informatie die men wil gebruiken. Maar de reden dat het onderzoek in de modellering centraal wordt gesteld, is dat wat een booronderzoek uniek maakt niet het resultaat of het object van onderzoek is, maar dat er op een bepaald moment onderzoek is gedaan. Het is de factor tijd die het onderzoek uniek maakt.
Omdat onderzoek een aaneenschakeling van activiteiten is, kan het resultaat door een groot aantal factoren worden beïnvloed. Hergebruik van informatie is het doel van iedere basisregistratie en om dat mogelijk te maken, moeten met het resultaat de gegevens worden vastgelegd die het onderzoek als proces beschrijven. Uitgangspunt voor de definitie is dan ook dat de gegevens over het proces voldoende informatie moeten bevatten om een gebruiker in staat te stellen te beoordelen of het resultaat geschikt is voor het doel dat hij beoogt.
Om het proces te kunnen vatten zijn de eerste vragen: waarmee begon het proces dat tot booronderzoek heeft geleid en waarmee eindigde het?
Voor de basisregistratie ondergrond begint de geschiedenis bij het uitvoeren van een opdracht tot onderzoek en eindigt de geschiedenis op het moment dat alle gegevens uit het onderzoek correct in de basisregistratie ondergrond zelf zijn vastgelegd. Gegevens over de opdracht tot het uitvoeren van booronderzoek worden niet opgenomen. Wel wordt er bij de registratie in de BRO impliciet informatie over de opdracht vastgelegd omdat gespecificeerd wordt binnen welk kader de gegevens zijn ingewonnen.
Uitvoering van de opdracht begint ermee dat de uitvoerende instantie naar een bepaalde locatie gaat om daar te gaan boren. Voorafgaand aan het boren kunnen ter plekke allerlei voorbereidende werkzaamheden worden uitgevoerd. Het enige dat voor de registratie telt, is of die werkzaamheden van invloed zijn geweest op de toestand van de ondergrond of op de bemonstering.
Om te boren wordt bepaalde apparatuur gebruikt. Met welke apparatuur geboord wordt hangt helemaal af van het doel van het onderzoek, de beoogde einddiepte en de plaats waar geboord wordt. Het kan een eenvoudige handboor zijn, maar ook een grote boorinstallatie met allerlei randapparatuur en voorzieningen voor het opvangen van boormateriaal. Met de hand boren kost minuten, maar mechanisch boren kan ook dagen in beslag nemen.
Het feitelijk onderzoek bestaat uit een of meer deelonderzoeken: (1) het beschrijven van boormonsters, (2) het analyseren van monsters, veelal in een laboratorium, (3) het maken van foto’s van boormonsters en (4) het uitvoeren van metingen in het boorgat (Figuur 4).
Figuur 4De deelonderzoeken van booronderzoek.
Ieder deelonderzoek levert een resultaat en de registratie is zo ingericht dat de resultaten per deelonderzoek in de registratie ondergrond kunnen worden opgenomen.
Het deelonderzoek dat bijna altijd wordt uitgevoerd is het beschrijven van de boormonsters en dat levert als resultaat een beschrijving van de opbouw van de ondergrond vanuit de invalshoek van het betreffende vakgebied. De ondergrond wordt beschreven als opgebouwd uit lagen en van die lagen worden allerlei kenmerken beschreven.
Wanneer het onderzoek ook het uitvoeren van onderzoek in het laboratorium omvat worden samenstelling of eigenschappen van het materiaal nader bepaald. Bij het uitvoeren van metingen in het boorgat vindt eigenlijk hetzelfde plaats, maar dat gebeurt met een sonde die quasi-continu metingen doet terwijl de sonde haar weg door het boorgat aflegt.
Het proces zoals beschreven geldt voor booronderzoek in het algemeen. Per vakgebied verschilt de invulling waarbij de belangrijkste verschillen vooral in de deelonderzoeken tot uitdrukking komen.
3.5.1 Standaardisatie van booronderzoek
De catalogus van booronderzoek komt gefaseerd tot stand. De achtergrond daarvan is de grote verscheidenheid aan booronderzoek. Die maakt dat het standaardisatieproces dat aan de gegevensdefinitie ten grondslag ligt, een dimensie kent die bij veel andere registratieobjecten ontbreekt. Bij booronderzoek moet de informatie namelijk niet alleen binnen een vakgebied worden gestandaardiseerd, maar ook over alle vakgebieden heen.
In de praktijk betekent dit dat er een algemeen geldend kader moet worden ontwikkeld dat voor ieder van de vakgebieden specifiek wordt ingevuld. Het lastige is dat het algemene kader pas goed kan worden neergezet wanneer de standaardisatie voor ieder van de specifieke vakgebieden is doorlopen, en dat is nog niet het geval.
3.6 Basisgegevens
In de basisregistratie ondergrond wordt, waar het om onderzoek gaat, geprobeerd een strikt onderscheid te maken tussen basisgegevens en niet-basisgegevens. Basisgegevens zijn in de kern waarnemingen en metingen die door iedere vakbekwame persoon kunnen worden gedaan. Basisgegevens zijn onderling vergelijkbaar en hebben een algemene gebruikswaarde.
De tweede categorie gegevens omvat gegevens die voortkomen uit basisgegevens. De verscheidenheid daarin is eigenlijk onbegrensd. Het kan gaan om gegevens die voortkomen uit een combinatie van gelijksoortige basisgegevens uit verschillende bronnen, om gegevens die voorkomen uit de combinatie van basisgegevens met andersoortige basisgegevens, om gegevens die voortkomen uit de combinatie van basisgegevens en bijzondere kennis en alle denkbare combinaties van combinaties. Voor deze categorie worden termen gebruikt als synthese, model en interpretatie.
Het onderscheid tussen basisgegevens en niet-basisgegevens ligt ten grondslag aan het gegevensmodel van de basisregistratie ondergrond. En dat betekent dat een registratieobject of betrekking heeft op basisgegevens of op niet-basisgegevens.
Booronderzoek heeft altijd betrekking op basisgegevens met één uitzondering. In de bodemkunde is de modellering van waterretentie- en waterdoorlatendheidskarakteristieken onlosmakelijk verbonden met het uitvoeren van standaard hydrofysische boormonsteranalyse. Om aansluiting op de praktijk te houden is die modellering in het bodemkundig booronderzoek opgenomen.
In de werkpraktijk wordt gewoonlijk geen onderscheid gemaakt tussen basisgegevens en niet-basisgegevens. De opdrachtnemer verwerkt de ingewonnen basisgegevens en levert aan de opdrachtgever een geïntegreerd resultaat dat binnen de context van een specifieke opdracht goed kan worden begrepen. Dit betekent dat de informatie die de opdrachtgever geleverd krijgt naar haar aard verschilt van de informatie in de registratie ondergrond.
4. Geotechnisch booronderzoek
4.1 Inleiding
De catalogus voor het geotechnisch booronderzoek beschrijft de gegevens die in de registratie ondergrond zijn opgenomen van het booronderzoek dat vanuit het vakgebied van de geotechniek is uitgevoerd. De catalogus beschrijft de algemene gegevens van dit booronderzoek samen met de gedetailleerde uitwerking van de gegevens van de boormonsterbeschrijving, en van de gegevens die voortkomen uit het analyseren van boormonsters.
Een booronderzoek is het geheel van gegevens dat betrekking heeft op een specifiek booronderzoek dat op een specifiek moment en op een specifieke locatie in Nederland is uitgevoerd en onder een bepaalde opdracht is uitgevoerd. De belangrijkste gegevens om het onderzoek te preciseren zijn het vakgebied en de uitgevoerde deelonderzoeken.
Booronderzoek in de basisregistratie ondergrond omvat onderzoek uit vier verschillende vakgebieden. Naast geotechniek zijn dat bodemkunde, geologie en cultuurtechniek. De catalogus voor het registratieobject komt in delen tot stand. Eerst wordt voor ieder vakgebied een catalogus gemaakt. Wanneer de vier catalogi gereed zijn wordt een nieuwe catalogus gemaakt die alle vakgebieden omvat en waarin de ongewenste verschillen zijn weggenomen. Die catalogus geeft een samenhangende beschrijving van het registratieobject booronderzoek.
4.1.1 Geotechnisch booronderzoek
Geotechnisch booronderzoek wordt uitgevoerd in het kader van projecten in de grond-, weg- en waterbouw en in de woning- en utiliteitsbouw. Het onderzoek heeft tot doel de opbouw en de eigenschappen van de ondergrond te onderzoeken om de locatie, het ontwerp, de uitvoering of de toestand van bouwwerken te kunnen vaststellen. Het kan een verkennend karakter hebben en dan is het veelal voldoende de opbouw van de ondergrond globaal te bepalen. Vaker wil men precies weten hoe de ondergrond is opgebouwd en uit welk soort materiaal die bestaat en laat men monsters onderzoeken om bepaalde eigenschappen te bepalen om die in allerlei berekeningen te kunnen gebruiken. Het uiteindelijke doel daarbij is bijvoorbeeld het draagvermogen, het zettingsgedrag of de stabiliteit van de ondergrond in algemenere zin te bepalen of aspecten als de erosiebestendigheid.
De verscheidenheid in geotechnisch booronderzoek is groot. Het wordt zowel op land als op zee uitgevoerd en kan tot wel 150 meter diepte onder maaiveld of waterbodem reiken. In het grootste deel van Nederland bestaat de ondergrond op die diepte uit grond, maar in het zuiden en oosten wordt op bepaalde plaatsen het gesteente bereikt.
Voorts beperkt geotechnisch onderzoek zich niet tot de natuurlijke ondergrond, maar richt het zich ook op grondlichamen die door de mens zijn neergelegd.
Om de informatie die voortkomt uit geotechnisch booronderzoek te kunnen standaardiseren zijn grenzen gesteld aan de verscheidenheid en worden niet alle resultaten of alle vormen van onderzoek in de basisregistratie ondergrond opgenomen. Het accent ligt op standaard geotechnisch booronderzoek. Wat dat inhoudt is in de gegevensdefinitie vastgelegd. Uitgangspunt daarbij is dat de informatie in de basisregistratie ondergrond alleen betrekking heeft op boringen die verticaal bedoeld zijn. Gegevens die niet onder het standaard onderzoek vallen zijn niet opgenomen. Wanneer de grenzen verlegd worden, en dat zal in de toekomst zeker gebeuren, zal de gegevensdefinitie moeten worden aangepast.
Geotechnisch booronderzoek is een van de vier soorten booronderzoek in de basisregistratie ondergrond en het komt voor dat booronderzoek vanuit een combinatie van vakgebieden is uitgevoerd. De bijzondere eisen die voor een dergelijke combinatie gelden, worden in de catalogus die voor het booronderzoek in zijn geheel gaat gelden vastgelegd.
Archeologisch en milieukundig booronderzoek vallen buiten het bereik van de basisregistratie ondergrond. Wanneer geotechnisch onderzoek wordt gecombineerd met archeologisch of milieukundig onderzoek wordt alleen het geotechnische onderzoek in de basisregistratie ondergrond opgenomen. In zo’n geval wordt wel gepreciseerd dat slechts een deel van de resultaten is geregistreerd.
4.1.2 Boren
Booronderzoek omvat vormen van onderzoek die ermee beginnen dat de ondergrond door boren wordt ontsloten. Wat onder boren moet worden verstaan is in verreweg de meeste gevallen triviaal, het is het maken van een gat met behulp van een apparaat dat we een boor noemen. In de definities wordt duidelijk dat er ook andere manieren zijn om een gat in de ondergrond te maken en die worden gemakshalve toch tot het boren gerekend. Er worden ook gaten in de ondergrond gemaakt met afwijkende methoden die buiten het bereik van deze catalogus vallen. Dat zijn allemaal methoden die op water worden gebruikt en die tot doel hebben een hap uit de waterbodem te nemen. Apparaten die daarvoor gebruikt worden zijn bijvoorbeeld de boxcorer en de Van Veen-bodemhapper. Onderzoek dat gebaseerd is op dergelijke technieken valt buiten het bereik van de basisregistratie ondergrond en de reden daarvoor is dat de resultaten een zeer geringe waarde voor hergebruik hebben, omdat de diepte van het bemonsterde interval niet goed bepaald is en de waterbodem binnen korte tijd kan veranderen.
4.1.3 Kwaliteit van monsters
De gegevens over de opbouw en de eigenschappen van de ondergrond die uit geotechnisch booronderzoek voortkomen, zijn gebaseerd op monsters die uit de ondergrond genomen zijn. Voor het hergebruik van de gegevens is het van belang te weten in welke mate de monsters waarop de waarnemingen en metingen zijn gebaseerd representatief geacht kunnen worden voor de situatie in-situ. Anders gezegd, voor hergebruik is het van belang de kwaliteit van de monsters vast te leggen.
De kwaliteit van de monsters is van een groot aantal factoren afhankelijk: hoe er geboord is, hoe de monsters genomen zijn, met wat voor apparaat, hoe de monsters boven de grond zijn behandeld, getransporteerd en opgeslagen. De gegevens over het boren, bemonsteren en de relevante specificaties van het apparaat zijn in deze catalogus opgenomen. Die gegevens bepalen het maximaal te bereiken kwaliteitsniveau. Om die kwaliteit in het verdere proces te kunnen behouden, zijn binnen het werkveld procedures opgesteld. Monsters worden ingedeeld in categorieën en voor iedere categorie is vastgelegd hoe de monsters behandeld moeten worden vanaf het moment dat ze boven de grond zijn gekomen. In de catalogus wordt verwezen naar die procedures. In hoeverre de kwaliteit op het moment dat de monsters worden beschreven of geanalyseerd afwijkt van de initiële kwaliteit, wordt vastgelegd als onderdeel van het onderzoek.
De eisen die een gebruiker van de basisregistratie aan de gegevens over de kwaliteit van monsters stelt worden vooral bepaald door het detail dat hij zoekt. Wil de gebruiker een globaal inzicht in de opbouw van de ondergrond verkrijgen, dan zal het voldoende zijn te weten of de monsters geroerd of ongeroerd zijn. Wil een geotechnisch adviseur gegevens uit de boormonsteranalyse gebruiken in berekeningen, dan zal hij de details willen kennen om de waarde van een gegeven te kunnen bepalen.
4.1.4 Deelonderzoeken
Geotechnisch booronderzoek omvat gewoonlijk drie van de vier deelonderzoeken die in booronderzoek kunnen worden onderscheiden en dat zijn de boormonsterbeschrijving, de boormonsteranalyse en de boormonsterfotografie. Het vierde deelonderzoek, de boorgatlogging, het onderzoek waarin het boorgat wordt bemeten, wordt weinig uitgevoerd. Van de vier deelonderzoeken zijn er twee in deze versie van de catalogus opgenomen, de boormonsterbeschrijving en de boormonsteranalyse Figuur 5.
Figuur 5Geotechnisch booronderzoek in deze versie van de catalogus; boormonsterfotografie en boorgatlogging zijn nog buiten scope.
In de boormonsterbeschrijving wordt het materiaal dat uit de ondergrond naar boven is gehaald, beschreven op een manier die inzicht geeft in de opbouw van de ondergrond en de globale eigenschappen ervan. In het laboratorium worden allerlei proeven uitgevoerd om de samenstelling en een grote verscheidenheid aan eigenschappen nauwkeurig te bepalen. De verscheidenheid aan bepalingen is groot en iedere bepaling vraagt een eigen definitie. Dat vergt tijd en om die reden wordt de standaardisatie van boormonsteranalyse in twee fasen gerealiseerd.
4.1.5 Verandering in de beschrijfprocedure van grond
Sinds 2017 is onder verantwoordelijkheid van NEN gewerkt aan een Nederlandse annex op NEN-EN-ISO 14688-1. Dat deel van de norm gaat over de identificatie van grond en vervangt binnen de wereld van de geotechniek NEN 5104. De verandering is groot omdat er op een manier naar grond wordt gekeken die wezenlijk anders is dan wat gebruikelijk was. In NEN-EN-ISO 14688-1 is de identificatie van grond geheel en al gebaseerd op visuele en tactiele waarneming, op zien en voelen. Bij het voelen staan de aspecten centraal die over het gedrag van grond gaan.
De oude NEN 5104 was eerder een classificatiesysteem waarmee het mogelijk was een willekeurig mengsel precies te benoemen wanneer het gehalte aan grind, zand, silt, lutum en organische stof nauwkeurig was bepaald. Die benadering werkt prima wanneer de gehaltes werkelijk gemeten zijn door proeven uit te voeren. Om de benadering toe te passen bij het beschrijven van monsters gebaseerd op alleen zintuigelijke waarneming, moesten referentiemonsters waarvan de samenstelling door metingen was bepaald gebruikt worden. Dat bleef in de praktijk dikwijls achterwege. Bovendien kende de methode bezwaren van meer fundamentele aard, waardoor al lange tijd werd ervaren dat de norm niet meer goed aansloot op de eisen van het geotechnisch werkveld.
4.1.6 Gevolgen van de verandering
In de basisregistratie ondergrond kunnen niet alleen beschrijvingen die onder NEN-EN-ISO 14688-1 zijn gemaakt, maar ook beschrijvingen die onder NEN 5104 zijn gemaakt worden geregistreerd. De verandering in de methode van beschrijven maakt dat het verschil tussen een boormonsterbeschrijving die onder NEN 5104 tot stand is gekomen en een die onder NEN-EN-ISO 14688 is gemaakt groot is. Onder NEN 5104 worden minder gegevens vastgelegd, is de samenhang minder strikt geborgd en kan de betekenis van gegevens anders zijn. Sommige gegevens kunnen alleen bestaan onder NEN 5104, andere gegevens kunnen juist niet bestaan onder die norm. Een ander verschil is dat de nieuwe methode een strikt onderscheid maakt tussen gegevens die uit het beschrijven en de gegevens die uit het meten voortkomen. In het verleden was dat niet het geval met als gevolg dat niet altijd duidelijk is waarop de gegevens van een oude beschrijving berusten.
Overigens valt een boormonsterbeschrijving die onder NEN 5104 tot stand is gekomen per definitie onder booronderzoek met kwaliteitsregime IMBRO/A.
4.1.7 Beschrijving van gesteente
Hoewel het meeste geotechnisch booronderzoek zich richt op grond, kan het ook betrekking hebben op gesteente of een combinatie van grond en gesteente. De procedures voor het beschrijven van grond en gesteente verschillen; in de beschrijfwijze van gesteente is de afgelopen jaren geen verandering gekomen. Voor gesteente geldt sinds 2004 NEN-EN-ISO 14689, en in februari 2018 is daarvan een nieuwe versie gepubliceerd. Voor deze norm bestaat geen Nederlandse annex. Wel is de totstandkoming van de Nederlandse annex op NEN-EN-ISO 14688-1 aangegrepen om binnen Nederland af te spreken welke gegevens van gesteente moeten worden vastgelegd. Het resultaat is in deze catalogus opgenomen.
4.2 Belangrijkste entiteiten
4.2.1 Booronderzoek
Deze entiteit draagt de naam van het registratieobject zelf en bevat de gegevens die het booronderzoek identificeren en allerlei administratieve gegevens die betrekking hebben op onder meer de herkomst van het onderzoek in de registratie. Zo geeft de entiteit informatie over het doel waarvoor het onderzoek is uitgevoerd (kader inwinning), en de grondslag voor de verplichting tot aanlevering (kader aanlevering).
Booronderzoek begint eigenlijk altijd met activiteiten in het veld en die worden in bepaalde gevallen gevolgd door activiteiten binnenshuis, veelal in een laboratorium. Er is maar een geval waarin er geen werkzaamheden in het veld worden uitgevoerd en dat is wanneer booronderzoek gebruik maakt van de resultaten uit eerder veldwerk of uit veldwerk dat voor een andere opdrachtgever is uitgevoerd.noot
Noot
4.2.2 Registratiegeschiedenis
De registratiegeschiedenis van een booronderzoek geeft de essentie van de geschiedenis van het object in de registratie ondergrond, de zgn. formele geschiedenis. De registratiegeschiedenis vertelt bijvoorbeeld wanneer voor het eerst gegevens van het object zijn geregistreerd en of er na registratie correcties zijn doorgevoerd.
4.2.3 Rapportagegeschiedenis
De bronhouder beslist of hij de resultaten van een booronderzoek in delen of in hun geheel gerapporteerd wil krijgen. Wanneer een rapport dat onder de wettelijke verplichtingen valt door de bronhouder is geaccepteerd, wordt het ter registratie aan de landelijke voorziening aangeboden. De rapportagegeschiedenis geeft de essentie van het verloop van de rapportage en vormt de zgn. materiële geschiedenis van het object booronderzoek.
4.2.4 Boring
De kernactiviteit in het veld is het maken van het gat, de boring. Voor het onderzoek is het van het grootste belang de gegevens vast te leggen die van invloed zijn op de uiteindelijke resultaten van het onderzoek. Daarnaast betekent boren dat men de toestand van de ondergrond verandert. Om de gevolgen van die ingreep later te kunnen beoordelen is het van belang te weten hoe men de ondergrond heeft achtergelaten.
Aan het maken van een boorgat kunnen voorbereidende werkzaamheden zijn voorafgegaan. Het weggraven van materiaal is een bijzondere vorm van voorbereiding omdat daaruit ook gegevens over de opbouw van de ondergrond kunnen voortkomen. Wanneer het weggegraven materiaal globaal is beschreven wordt dat apart vastgelegd (Weggegraven laag) en niet als onderdeel van het deelonderzoek Boormonsterbeschrijving.
Bij het boren gebruikt men een bepaalde techniek om het apparaat dat men gekozen heeft de grond in te drijven. Bij verkennend onderzoek dat zich tot geringe diepte beperkt boort men vaak met de hand, voor ander onderzoek gebeurt dat veelal mechanisch. Tijdens het boren kan men herhaaldelijk van techniek wisselen, en voor een goed begrip van de onderzoeksresultaten is het van belang te weten welk deel van de ondergrond met welke techniek is doorboord (Geboord interval).
Wanneer men tevoren weet dat men in gesteente gaat boren wordt ook de Boorsnelheid vastgelegd. Die geeft namelijk informatie over de opbouw van de ondergrond.
Het doel van het boren is dat er monsters uit de ondergrond worden gehaald. Dat kan op allerlei manieren gebeuren en tijdens het boren kan men herhaaldelijk van manier wisselen (Bemonsterd interval).
Heeft men kernen genomen in gesteente dan wordt ook de opbrengst van het gekernde traject vastgelegd (Kernopbrengst).
Tijdens het boren kan men constateren dat er in bepaalde intervallen sporen van verontreiniging voorkomen (Verontreinigd interval) en dat wordt dan vastgelegd om latere gebruikers te kunnen informeren.
Wanneer men ten slotte klaar is met boren kan het ontstane gat op een bepaalde manier worden afgewerkt. Dat kan weer per diepte-interval verschillen (Afgewerkt interval).
4.2.5 Bemonsteringsapparaat
In het geval men monsters gestoken of gekernd heeft worden ook specificaties vastgelegd van het apparaat dat daarvoor gebruikt is. In Figuur 6 en figuur 7 wordt geïllustreerd wat de belangrijkste kenmerken zijn.
Figuur 6Het bemonsteringsapparaat: (a) een apparaat met een haakse steekmond, (b) een apparaat waarvan de steekmond een hoek (ά) maakt met de verticaal en (c) een apparaat als b maar dan voorzien van een passieve zuiger. De letter l geeft de lengte van de container aan, d1 de doorgangsdiameter en d2 de diameter van de steekmond. De diameter van de container is gelijk aan de doorgangsdiameter.Figuur 7Het bemonsteringsapparaat: (a) een apparaat met een afschroefbare steekmond en een vanger en (b) een zelfde apparaat maar dan met een variabele diameter en een container die voorzien is van een liner. De letter l geeft de lengte van de container aan, d1 de doorgangsdiameter, d2 de diameter van de steekmond en d3 de diameter van de container.
4.2.6 Terreintoestand
Voor, tijdens of direct na het boren kunnen in het veld waarnemingen worden gedaan die deel uitmaken van het booronderzoek. Die waarnemingen hebben betrekking op de toestand van het terrein. Dat begrip wordt in nogal ruime zin opgevat en dekt alle gegevens die vastgelegd worden om een goed begrip te krijgen van de ruimtelijke context waarbinnen het onderzoek is uitgevoerd.
4.2.7 Sliblaag
Bij boren op water kan er op de waterbodem een laag slib blijken te liggen. Wanneer dat voor het onderzoek relevant geacht is, worden enkele kenmerken daarvan vastgelegd.
4.2.8 Boormonsterbeschrijving
Boormonsterbeschrijving is het deelonderzoek dat betrekking heeft op het beschrijven van de monsters met als doel een of meer boorprofielen te maken. Er kunnen twee procedures gelden, omdat het beschrijven van grond en gesteente gecombineerd kan worden.
Historische beschrijvingen van grond die onder NEN 5104 gemaakt zijn, verschillen fundamenteel van beschrijvingen van grond onder NEN-EN-ISO 14688-1. In het eerste geval is altijd sprake van één boorprofiel, in het tweede geval kunnen binnen een onderzoek drie verschillende boorprofielen gemaakt zijn.
4.2.9 Boorprofiel
Een boorprofiel is een resultaat van de boormonsterbeschrijving en beschrijft de laagopbouw van het deel van de ondergrond dat bemonsterd is.
Een boorprofiel heeft een bepaalde beschrijfkwaliteit. Onder NEN 5104 heeft dat begrip eigenlijk geen onderscheidende waarde, omdat er altijd maar een profiel is. De kwaliteit daarvan wordt niet gespecificeerd omdat gewoonlijk niet meer te achterhalen is waarop de gegevens precies zijn gebaseerd.
Onder NEN-EN-ISO 14688-1 heeft het begrip beschrijfkwaliteit wel onderscheidende waarde. Het betekent dat de kwaliteit van de monsters waarop de beschrijving gebaseerd is en de mate van detail in de beschrijving over het hele profiel vergelijkbaar zijn. Figuur 8 illustreert het geval waarin een booronderzoek twee boorprofielen oplevert.
Figuur 8Uit een boring komen geroerde en ongeroerde monsters en in de beschrijving worden dan twee boorprofielen gemaakt.
Een geval waarin een boormonsterbeschrijving NEN-EN-ISO 14688-1 twee boorprofielen oplevert is wanneer op een bepaalde plaats een boring is gezet die op twee manieren bemonsterd is. Over het hele boortraject zijn monsters met een relatief lage kwaliteit, geroerde monsters, genomen. Daarnaast zijn van bepaalde dieptes monsters met een hoge kwaliteit, ongeroerde monsters, verkregen. Het verschil in kwaliteit is zo groot dat de monsters apart beschreven moeten worden. In het eerste geval ontstaat een continu profiel, in het tweede een discontinu profiel.
Een derde profiel is nodig wanneer bovendien een deel van de monsters, gewoonlijk uit het bovenste deel van de ondergrond, beschreven is onder de eisen die aan verkennend onderzoek zijn gesteld. Die eisen zijn laag en dekken maar een deel van kenmerken.
Het uitgangspunt is in alle gevallen dat het boorprofiel alle met een bepaalde kwaliteit bemonsterde intervallen dekt en het hele traject compleet in lagen is beschreven. Het kan echter zijn dat dit niet gelukt is, bijvoorbeeld omdat er per ongeluk een monster verdwenen is. De intervallen die niet beschreven konden worden, worden expliciet in het profiel opgenomen (Niet-beschreven interval) en de reden waarom het niet beschreven is wordt vastgelegd.
4.2.10 Laag
De belangrijkste entiteiten in een boorprofiel zijn de lagen. Iedereen die de ondergrond beschrijft beschouwt de ondergrond als opgebouwd uit lagen. De dikte daarvan varieert met de schaal waarop men de ondergrond wil beschrijven. In de beschrijving van boormonsters zou men de doorsnijding kunnen waarnemen van lagen met de dikte die varieert van een millimeter tot tientallen meters.
De praktijk is anders. De lagen in het boorprofiel zijn niet altijd waargenomen lagen of de doorsnijding daarvan. Vaak zijn het beschrijfeenheden en dat zijn in zekere zin artefacten omdat ze het resultaat zijn van de procedurele afspraken die in NEN-EN-ISO 14688 zijn vastgelegd. Daarin is de minimale dikte van een laag in de beschrijving op 2 cm gesteld en de maximale op 100 cm.
Onder NEN 5104 is niet vastgelegd op welke wijze de grenzen van lagen zijn bepaald. Ook zijn er geen beperkingen gesteld aan de laagdikte. Veiligheidshalve zou men de lagen die onder NEN 5104 beschreven zijn, altijd moeten beschouwen als beschrijfeenheden.
Lagen hebben een boven- en ondergrens, zijn van menselijke of natuurlijke oorsprong en bestaan uit een bepaald materiaal. In de geotechniek wordt onderscheid gemaakt tussen grond en gesteente enerzijds en bijzonder (lees: ander) materiaal anderzijds. Van bijzonder materiaal worden geen details vastgelegd, van grond en gesteente wel. Het onderscheid tussen grond en gesteente speelt alleen in bepaalde delen van Nederland. Grond bestaat uit los materiaal of uit materiaal dat met de hand vervormd kan worden. Gesteente bestaat uit vast materiaal dat niet met de hand vervormd kan worden. Dat onderscheid is in de meeste gevallen voldoende, maar uiteindelijk is er vaak sprake van een geleidelijke overgang van grond naar gesteente en kunnen aspecten als uitdroging en verwering het onderscheid verder bemoeilijken. In de praktijk moet men, wanneer een monster zo hard is dat bekrassen met een duimnagel er alleen een kerf in achterlaat, beslissen of men het als gesteente of grond wil beschrijven.
Omdat een laag in veel gevallen een beschrijfeenheid is kan een laag weer uit laagjes zijn opgebouwd en die laagjes kunnen in samenstelling verschillen.
4.2.11 Grond
Onder NEN-EN-ISO 14688-1 worden van grond altijd de grondsoort, de kleur en het al dan niet voorkomen van sporen van beworteling vastgelegd. Welke kenmerken er verder worden vastgelegd hangt af van de beschrijfkwaliteit, de kwaliteit van de monsters en de grondsoort.
Onder NEN 5104 wordt altijd de grondsoort vastgelegd en afhankelijk van de grondsoort ook het gehalte aan grind en organische stof, maar dat alles volgens een eigen systematiek. Wat er verder wordt vastgelegd is onder NEN 5104 niet voorbepaald.
4.2.12 Gesteente
Van gesteente worden altijd de gesteentesoort, de eventueel voorkomende bijzondere bestanddelen, het soort cement, de kleur, de kalkgehalteklasse en de sterkteklasse vastgelegd.
4.2.13 Post-sedimentaire discontinuïteit
De laagopbouw kan verstoord zijn doordat discontinuïteiten de lagen doorsnijden. Wanneer de laagopbouw ondanks de verstoring nog goed te beschrijven is, worden naast de lagen ook de kenmerken van de discontinuïteit vastgelegd. Als door verstoring de beschrijving van de laagopbouw praktisch onmogelijk is, wordt het verstoorde interval niet beschreven.
4.2.14 Boormonsteranalyse
Boormonsteranalyse is het deelonderzoek dat betrekking heeft op het doen van metingen aan boormonsters. Bijna zonder uitzondering worden de metingen in een laboratorium uitgevoerd. De catalogus dekt de bepalingen die in standaard geotechnisch booronderzoek uitgevoerd worden en dat zijn altijd bepalingen aan grond en bijzonder materiaal. Analyse van gesteente is buiten beschouwing gelaten.
4.2.15 Onderzocht interval
In de boormonsteranalyse worden aan een of meer intervallen bepalingen gedaan, de onderzochte intervallen. De kwaliteit van het monster en de beschikbare hoeveelheid materiaal bepalen in eerste instantie wat er allemaal van een interval kan worden bepaald. De beperking in hoeveelheid materiaal betekent dat bepaalde bepalingen elkaar in de praktijk uitsluiten en dat bepalingen die wel gecombineerd kunnen worden elkaar veelal in een strikte volgorde moeten opvolgen.
In sommige gevallen vereist een bepaling een niet verstoord monster. Het deel dat moet worden geanalyseerd, het proefstuk, wordt uit het monster genomen en de rest wordt beschreven. Wanneer de volledige doorsnede van het monster wordt gebruikt, blijft er een gat in het monster achter dat niet beschreven kan worden (zie Figuur 9). Het proefstuk gaat onbeschreven de bepaling in en het materiaal wordt na uitvoering van de bepaling beschreven door degene die de bepaling heeft uitgevoerd. De kwaliteit van het materiaal is dan ingrijpend veranderd en niet langer vergelijkbaar met dat van de niet onderzochte intervallen. Daarom wordt de beschrijving van het materiaal waaruit het proefstuk bestaat, als onderdeel van de boormonsteranalyse vastgelegd en niet opgenomen in de boormonsterbeschrijving.
Figuur 9Van een niet verstoord boormonster worden twee intervallen geanalyseerd. In het bovenste van de twee wordt een ring gestoken en het materiaal in de ring vormt het proefstuk dat wordt onderzocht; er blijft voldoende materiaal over om het materiaal op normale wijze te beschrijven. Van het monster dat het onderste interval omvat, worden de boven- en onderkant afgesneden. Het resterende proefstuk gaat in zijn geheel worden onderzocht; het materiaal kan niet op de normale wijze worden beschreven en blijft buiten de boormonsterbeschrijving. In bepaalde gevallen worden de afsnijdsels wel gebruikt voor aanvullende bepalingen.
Welke bepalingen er zijn uitgevoerd, wordt voor ieder interval vastgelegd. Het gaat om een aantal basisparameters die op de toestand of de samenstelling van het materiaal betrekking hebben, en om de zettingseigenschappen, maximale ongedraineerde schuifsterkte, schuifspanningsverloop bij belasting en schuifspanningsverloop bij horizontale vervorming, consistentiegrenzen en korrelgrootteverdeling en verzadigde waterdoorlatendheid.
Iedere bepaling die als onderdeel van de boormonsteranalyse wordt uitgevoerd, is aan een bepaalde procedure onderworpen en wordt volgens een bepaalde methode uitgevoerd. Wanneer er in de uitvoering keuzen worden gemaakt die voor de gebruiker van de gegevens relevant kan zijn, worden die vastgelegd. Datzelfde geldt voor de eventuele bijzonderheden die zich tijdens de uitvoering voordoen of die men na afloop constateert door het materiaal te bekijken.
4.2.16 Onderzocht materiaal
Het materiaal waaruit een proefstuk bestaat dat de volledige doorsnede van een niet verstoord monster omvat, wordt pas na afloop van de bepaling beschreven (zie Figuur 9). Het resultaat wordt apart vastgelegd en alleen de aspecten die na afloop van de bepaling nog als representatief voor het oorspronkelijk monster kunnen worden beschouwd, worden beschreven. In het uitzonderlijke geval dat het interval uit bijzonder materiaal bestaat, wordt alleen de naam van het materiaal vastgelegd.
4.2.17 Bepaling van de zettingseigenschappen
Grond vervormt bij belasting en wanneer de vervorming alleen in verticale richting plaatsvindt, spreekt men van zetting. Bij zetting wordt de ruimte tussen de korrels (de poriën) kleiner en verliest de grond water. Het zettingsproces bestaat uit twee fasen, de consolidatiefase en de kruipfase. Tijdens de consolidatiefase verliest de grond water. Wanneer de belasting volledig door het korrelskelet wordt gedragen is de grond in een toestand van evenwicht gekomen, en zegt men dat de grond volledig is geconsolideerd. De eerste fase in het zettingsproces, de consolidatiefase, is dan afgesloten. Tijdens de kruipfase blijft het water in de grond en wordt het volume van de grond heel langzaam kleiner.
Door een proefstuk samen te drukken en het zettingsverloop of het spanningsverloop bij zetting te bepalen, verwerft men inzicht in het zettingsgedrag van de grond. Het zettingsgedrag is afhankelijk van de belasting die de grond al in de ondergrond heeft ondergaan en van de materiaaleigenschappen, met name van de waterdoorlatendheid en de weerstand van het korrelskelet tegen druk. De waterdoorlatendheid is van belang omdat de snelheid van vervorming voornamelijk afhangt van de snelheid waarmee het aanwezige water kan wegstromen.
Zettingseigenschappen worden alleen bepaald van cohesief materiaal en dat wil zeggen materiaal dat samenhang vertoont. De bepaling vereist een niet verstoord proefstuk en dat wordt op maat gemaakt zodat het past in de metalen ring die in een apparaat wordt ingebouwd. Het zettingsverloop wordt op een andere manier bepaald dan het spanningsverloop bij zetting en met een ander apparaat.
Voor het bepalen van het zettingsverloop wordt de ring met het proefstuk in een samendrukkingsapparaat geplaatst (Figuur 10) dat met water gevuld wordt. De ring wordt aan de boven- en onderzijde afgedekt met poreuze stenen die het water doorlaten. Op de bovenste poreuze steen ligt de drukplaat die dient om de opgelegde belasting over te brengen op het proefstuk. De proef kent een aantal stappen en in iedere bepalingsstap wordt het proefstuk een bepaalde belasting opgelegd en gemeten hoe snel de hoogte van het proefstuk verandert. De verandering in hoogte wordt verticale rek genoemd.
Figuur 10Het samendrukkingsapparaat dat gebruikt wordt voor het bepalen van het zettingsverloop.
Het spanningsverloop tijdens zetting wordt bepaald met een CRS-apparaat en die afkorting staat voor constant rate of strain (Figuur 11). Het grootste verschil met het samendrukkingsapparaat is dat de ring hier in een drukcel wordt geplaatst waarvan de druk geregeld kan worden door water toe- en af te voeren. Het proefstuk wordt eerst met water verzadigd (Verzadigingsfase). Ook deze proef kent een aantal stappen, maar hier wordt het proefstuk in iedere bepalingsstap een bepaalde snelheid van vervormen opgelegd en worden de spanningen in het proefstuk gemeten. De snelheid van vervormen wordt ter controle altijd precies gemeten (verlopen tijd en verticale rek).
Figuur 11Het CRS-apparaat dat gebruikt wordt voor het bepalen van het spanningsverloop bij zetting.
De registratie van de metingen vindt geautomatiseerd plaats en er worden gewoonlijk bepaalde correcties toegepast. Wanneer het proefstuk de volledige doorsnede van een monster beslaat, wordt het samengedrukte materiaal na afloop van de bepaling beschreven.
4.2.18 Bepaling van de maximale ongedraineerde schuifsterkte
De maximale schuifsterkte is de schuifspanning waarbij materiaal bezwijkt. Ongedraineerd wil zeggen dat het water dat in het materiaal aanwezig is, er tijdens de bepaling in blijft zitten. Het water neemt dan een deel van de opgelegde spanning op.
De maximale ongedraineerde schuifsterkte wordt alleen bepaald van cohesief materiaal. Er wordt een handvin (torvane) of een zakpenetrometer gebruikt. Dat zijn eenvoudige apparaten en de proeven kunnen snel en goedkoop uitgevoerd worden.
Bepalingen met deze apparaten leveren indicatieve waarden. Een enkelvoudige bepaling is altijd een puntmeting. Standaard wordt op twee verschillende punten in het monster een meting uitgevoerd en wordt het gemiddelde van de metingen vastgelegd.
4.2.19 Bepaling van het schuifspanningsverloop bij belasting
Grond vervormt bij belasting en wanneer de vervorming zich als gevolg van horizontale drukverschillen niet tot de verticale richting beperkt, kan de grond instabiel worden en gaan schuiven. Dat risico bestaat bijvoorbeeld bij zware constructies of grondlichamen die op het maaiveld liggen, bij afgravingen (bouwputten en gegraven watergangen), en bij constructies in de ondergrond (tunnels en parkeergarages). Om inzicht te krijgen in dat proces wordt het schuifspanningsverloop bij belasting bepaald. De schuifspanning is het directe gevolg van een verschil in verticale en horizontale spanning in de grond. Als gevolg van schuifspanning gaat de grond bij een horizontaal drukverschil in horizontale richting vervormen. De schuifspanning kan oplopen tot het moment waarop de grond bezwijkt. De waarde van de schuifspanning op het moment van bezwijken is de schuifsterkte.
Het schuifspanningsverloop wordt bepaald van grond. Het precieze doel van het onderzoek en de soort grond bepalen of er een proefstuk uit een niet verstoord monster wordt gestoken of dat er in het laboratorium een proefstuk wordt gemaakt (Gemaakt proefstuk). Dat laatste gebeurt door het materiaal op een bepaalde manier voor te behandelen (maakmethode) zodat het de gewenste eigenschappen krijgt.
Het proefstuk wordt altijd heel precies tot een cilinder gevormd, tussen twee poreuze stenen in een waterdicht membraan verpakt en in de drukcel van een triaxiaalapparaat geplaatst (Figuur 12). De drukcel is gevuld met vloeistof. Op de bovenste poreuze steen ligt de drukplaat die dient om de opgelegde belasting over te brengen op het ingepakte proefstuk. De druk van de vloeistof in de cel kan geregeld worden en via de poreuze stenen kan ook de poriëndruk in het proefstuk geregeld worden. Door het proefstuk te belasten gaat het vervormen en de proefopstelling is zo ontworpen dat vervorming in alle richtingen kan optreden.
Figuur 12Het triaxiaalapparaat dat gebruikt wordt voor het bepalen van het schuifspanningsverloop bij belasting.
De bepaling kent meestal drie fasen en dan wordt het proefstuk eerst verzadigd met water (Verzadigingsfase), vervolgens laat men het proefstuk onder druk consolideren (Consolidatiefase) en tenslotte gaat men het proefstuk belasten (Belastingfase). De eerste twee fasen kunnen worden overgeslagen en dan spreekt men van ongeconsolideerde uitvoering. De belastingfase wordt altijd uitgevoerd, want dat is de fase waarin het schuifspanningsverloop wordt bepaald.
Tijdens ieder van de fasen worden metingen uitgevoerd. Van de verzadigingsfase worden alleen enkele kengetallen vastgelegd (verzadigingsspanning, verticale rek, spanningsverschil).
Tijdens de consolidatiefase wordt het proefstuk op een bepaalde manier onder druk gezet (consolidatiemethode). De veranderingen worden geregistreerd door gedurende een bepaalde tijd de volumeverandering van het proefstuk te meten. De druk in de cel en, afhankelijk van de consolidatiemethode, ook de belasting worden omgerekend naar de spanning in het proefstuk (consolidatiespanning). Het uiteindelijke resultaat wordt vastgelegd in het Volumeverloop bij consolidatie. Ook worden enkele kengetallen van de consolidatiefase gegeven (verticale rek, gronddrukcoëfficiënt).
Tijdens de belastingfase laat men het proefstuk onder verticale druk vervormen door het te belasten en daarbij de belasting zo te regelen dat de snelheid van verticaal vervormen constant blijft. In de bepalingsmethode ligt vast of er tijdens deze fase water in en uit het proefstuk kan stromen. De veranderingen in het proefstuk worden geregistreerd door gedurende een bepaalde tijd de belasting te meten en, afhankelijk van de bepalingsmethode, de waterspanning of het volume van het proefstuk. De meetwaarden worden omgerekend naar verticale spanning, schuifspanning, volumeverandering en verschilwaterspanning. Het uiteindelijke resultaat wordt vastgelegd als het Schuifspanningsverloop bij belasting. De snelheid van vervormen wordt ter controle altijd precies gemeten (verlopen tijd en verticale rek). Aan het einde van de bepaling wordt de vorm van het proefstuk vastgelegd (vorm proefstuk).
4.2.20 Bepaling van het schuifspanningsverloop bij horizontale vervorming
Het schuifspanningsverloop kan ook bepaald worden door een proefstuk onder horizontale druk te vervormen. Het schuifspanningsverloop wordt bepaald van cohesieve grond en stelt dezelfde eisen aan een proefstuk als bij de bepaling bij belasting.
Het proefstuk wordt altijd heel precies tot een cilinder gevormd, tussen twee poreuze stenen in een waterdicht membraan verpakt en dan in metalen ringen in een DSS-apparaat geplaatst (Figuur 13). De afkorting staat voor direct simple shear. De metalen ringen zorgen er voor dat het proefstuk tijdens de bepaling niet lateraal kan vervormen. In plaats van ringen kan ook een met ijzerdraad verstevigd membraan worden gebruikt.
Figuur 13Het DSS-apparaat dat gebruikt wordt voor het bepalen van het schuifspanningsverloop bij horizontale vervorming. In het begin wordt het proefstuk dat in de ringen zit alleen belast (a) en daarna wordt het voetstuk ten opzichte van het bovenstuk verplaatst door er een horizontale kracht op uit te oefenen (b). Er bestaan ook apparaten waarin juist het bovenstuk wordt verplaatst.
Normaliter wordt het proefstuk tijdens de bepaling droog gehouden. Het deel van het apparaat waar het proefstuk in wordt geplaatst kan met water gevuld worden en men kan het proefstuk de gelegenheid geven om voorafgaand aan de bepaling water op te nemen (waterverzadigd).
De bepaling kent twee fasen en dan laat men eerst het proefstuk onder belasting consolideren (Consolidatiefase) en vervolgens gaat men het proefstuk vervormen (Schuiffase).
Tijdens ieder van de fasen worden metingen uitgevoerd. Tijdens de consolidatiefase wordt het proefstuk in één of meerdere stappen belast. Tijdens deze fase kan het voetstuk vast worden gezet. De veranderingen worden geregistreerd door gedurende een bepaalde tijd de verandering in hoogte van het proefstuk te meten. Het resultaat wordt vastgelegd in Hoogteverloop bij consolidatie.
Tijdens de schuiffase laat men het proefstuk onder horizontale druk vervormen door de bovenkant of onderkant van het proefstuk met een constante snelheid in horizontale richting te verplaatsen. Gedurende de fase wordt het proefstuk op gelijke hoogte gehouden. De veranderingen in het proefstuk worden geregistreerd door gedurende een bepaalde tijd de horizontale verplaatsing en de horizontale en verticale druk te meten. De meetwaarden worden omgerekend naar schuifrek, schuifspanning en verticale spanning en het uiteindelijke resultaat wordt vastgelegd als het Schuifspanningsverloop bij horizontale vervorming.
4.2.21 Bepaling van de consistentiegrenzen
Cohesieve grond heeft een zekere samenhang. De mate van samenhang, de consistentie, wordt bepaald door de verhouding tussen de hoeveelheid water en de hoeveelheid vaste materie en door de samenstelling van de vaste materie. Door bij verschillende watergehalten metingen uit te voeren bepaalt men de zgn. Atterbergse grenzen: de vloeigrens, de uitrolgrens en de krimpgrens. In standaard geotechnisch onderzoek worden alleen de vloeigrens en de uitrolgrens bepaald. Tussen die twee grenzen gedraagt de grond zich plastisch. Bij een watergehalte boven de vloeigrens gedraagt grond zich als een vloeistof, bij een watergehalte onder de uitrolgrens is de grond niet makkelijk vervormbaar en noemt men de grond semi-vast. De uitrolgrens wordt altijd op dezelfde manier bepaald, voor de vloeigrens heeft men de keuze uit de Casagrande-methode en de valconus-methode. De laatste methode krijgt in de uitvoeringspraktijk meer en meer de voorkeur.
4.2.22 Bepaling van de korrelgrootteverdeling
Voor de korrelgrootteverdeling wordt de samenstelling van het materiaal bepaald vanuit het perspectief dat grond een mengsel van minerale deeltjes van verschillende grootte is. De deeltjes worden korrels genoemd. Volgens een bepaalde methode, of combinatie van methoden, wordt het aandeel van de gekozen groottefracties in het totale mengsel bepaald. De fracties bij elkaar vormen een aaneensluitende reeks die het groottebereik volledig dekt.
De opdracht en de aard van het materiaal bepalen welke methode is gebruikt en welke fracties zijn onderscheiden. Het is van belang te weten of er voorafgaand aan de bepaling materiaal verwijderd is. Als voorbehandeling kan het nodig zijn samengeklonterde korreltjes van elkaar los te maken (dispersie).
De metingen worden altijd omgerekend naar een percentage van de totale massa en wanneer de lasermethode gekozen is, wordt een zekere correctie doorgevoerd. In alle gevallen wordt in het resultaat onderscheid gemaakt tussen de fractie groter en de fractie kleiner dan 63µm; bij die grootte ligt de grens tussen wat fijn en wat grof wordt genoemd. Ieder van de fracties kent een standaardonderverdeling en die wordt in de meeste onderzoeken toegepast. De opdracht kan een meer gedetailleerde onderverdeling vragen en met name voor de grove fractie bestaan verscheidene opties.
De korrelgrootteverdeling wordt in eerste instantie gebruikt om het materiaal te classificeren.
4.2.23 Bepaling van de verzadigde waterdoorlatendheid
De waterdoorlatendheid van met waterverzadigde grond is de snelheid waarmee water erdoorheen stroomt. In de geotechniek wordt de verzadigde waterdoorlatendheid bepaald volgens de constant head methode of de falling head methode. Bij beide methoden laat men water van een bepaalde soort (gebruikt medium) door de grond stromen, en daarvan wordt vastgelegd of de daarin aanwezige gassen eruit verwijderd zijn (water ontgast). Men laat het water meestal van onder naar boven door het proefstuk stromen. De variabelen die van invloed zijn op het resultaat worden vastgelegd (temperatuur, maximale gradiënt).
De constant head methode wordt gebruikt voor niet-cohesieve grond en daarvan wordt volgens een bepaalde methode een proefstuk gemaakt (maakmethode) die een bepaalde dichtheid krijgt (droge volumieke massa). Het proefstuk kan tevoren met CO2 worden verzadigd. De verzadigde waterdoorlatendheid wordt een aantal malen bepaald steeds bij een andere droge volumieke massa.
De falling head methode wordt gebruikt voor cohesieve grond en wordt bijna altijd bepaald aan een proefstuk dat met een ring uit een niet verstoord monster is gestoken. Bij een dergelijk proefstuk leg je vast of de doorlatendheid verticaal is gemeten (verticaal bepaald). In het laboratorium kiest men of de poreuze stenen in de proefstelling nat of droog moeten zijn en of in de steekring een waterafstotende laag moet krijgen en legt men het proefstuk een bepaalde belasting op. Aan het einde van de proef wordt het watergehalte bepaald. Het resultaat van de proef is de verzadigde waterdoorlatendheid bij de opgelegde belasting.
4.2.24 Bepaling van het watergehalte
Het watergehalte wordt bepaald door het in het materiaal aanwezige water op een bepaalde manier te verwijderen, het massaverlies te meten en het resultaat uit te drukken in de verhouding tussen de hoeveelheid water en de hoeveelheid droge stof. Het is van belang te weten of er voorafgaand aan de bepaling materiaal verwijderd is. Temperatuur en droogtijd zijn van belang en voor de aanwezigheid van zouten in het poriënwater wordt een bepaalde correctie doorgevoerd. In sommige gevallen wordt het gegeven bij twee verschillende temperaturen bepaald.
Het watergehalte is een basisparameter die altijd samen met andere gegevens gebruikt wordt in berekeningen.
4.2.25 Bepaling van het organischestofgehalte
Het gehalte aan organische stof wordt bepaald door het organisch materiaal op een bepaalde manier te verwijderen en het verlies aan massa te meten. Het is van belang te weten of er voorafgaand aan de bepaling materiaal verwijderd is. Bij de berekening van het gehalte kan het nodig zijn te corrigeren voor het verlies van water dat aan klei is gebonden (lutumcorrectie).
Het organische stofgehalte is een basisparameter die primair gebruikt wordt om de grond te classificeren.
4.2.26 Bepaling van het kalkgehalte
Het gehalte aan kalk wordt bepaald door het aanwezige calciumcarbonaat (koolzure kalk) op een bepaalde manier te verwijderen en het verlies aan massa te meten. Het is van belang te weten of er voorafgaand aan de bepaling materiaal verwijderd is.
Het kalkgehalte is een basisparameter die primair gebruikt wordt om de grond te classificeren.
4.2.27 Bepaling van de volumieke massa
De volumieke massa, de massa per eenheid van volume, wordt bepaald door de massa en het volume op een bepaalde manier te meten.
Het gegeven is een basisparameter die altijd samen met andere gegevens gebruikt wordt in berekeningen.
4.2.28 Bepaling van de volumieke massa vaste delen
De volumieke massa van de vaste delen wordt bepaald door de massa en het volume van gedroogd materiaal te meten. Zo nodig wordt het materiaal vergruisd en worden de korrels van elkaar los gemaakt zodat het volume van de ruimte tussen de korrels nauwkeurig kan worden bepaald. Dat volume wordt bepaald door die ruimte met gas of vloeistof te vullen.
Het gegeven is een basisparameter die altijd samen met andere gegevens gebruikt wordt in berekeningen.
4.3 INSPIRE
Het doel van de Europese kaderrichtlijn INSPIRE is het harmoniseren en openbaar maken van ruimtelijke gegevens van overheidsorganisaties ten behoeve van het milieubeleid. Het registratieobject booronderzoek valt wat het geotechnisch onderzoek betreft onder het INSPIRE-thema Geology, en om die reden moeten de gegevens in het registratieobject geschikt gemaakt worden voor uitwisseling volgens de INSPIRE-standaard. Dit wordt geïmplementeerd middels een mapping van het gegevensmodel van het Geotechnisch booronderzoek op het gegevensmodel van het INSPIRE-thema. De inhoud van deze mapping is geen onderdeel van deze catalogus.
5. Opbouw van de gegevensdefinitie
Dit onderdeel is niet normatief.
5.1 De gegevensdefinitie
De gegevensdefinitie vormt het hart van de catalogus en geeft een beschrijving van alle gegevens van het registratieobject. Eerst wordt de definitie van het registratieobject gegeven inclusief de plaatjes van het zgn. domeinmodel, en vervolgens de definities van de entiteiten waaruit het object is opgebouwd met de eigenschappen van die entiteiten, de attributen. De entiteiten worden op volgorde van de nummers in het domeinmodel behandeld. De volgende aspecten van de gegevens worden vastgelegd:
De Nederlandse naam van het gegeven.
Of het gegeven van het type entiteit of het type attribuut is, met in het laatste geval van welke entiteit het een attribuut is.
Eventueel de herkomst van het gegeven, in het uitzonderlijke geval de herkomst anders is dan de BRO.
De definitie van het gegeven.
Eventueel de herkomst van de definitie, in het uitzonderlijke geval de definitie een andere herkomst heeft dan de BRO.
De kardinaliteit van een attribuut, en dat geeft aan hoe vaak het attribuut voorkomt.noot
De aanduiding of een attribuut al dan niet authentiek is (juridische status).
De naam van het domein voor de waarden van het attribuut, met afhankelijk van het type domein nadere informatie over de waarden.
Eventueel de naam van het domein van het attribuut voor IMBRO/A, wanneer het uitzonderlijke geval zich voordoet dat er voor IMBRO/A een ander domein geldt dan voor IMBRO.
Eventueel de regels die in aanvulling op de kardinaliteit en de bepalingen van het domein gelden en door de basisregistratie ondergrond in controles zijn opgenomen, bijvoorbeeld om de consistentie van de inhoud van een brondocument vast te stellen.
Eventueel de regels die voor IMBRO/A gelden, wanneer het uitzonderlijke geval zich voordoet dat er voor IMBRO/A aanvullende regels gelden.
Eventueel de aanduiding dat de waarde van het attribuut mag ontbreken, wanneer het uitzonderlijke geval zich voordoet dat de waarde van het attribuut mag ontbreken.
Van attributen waarvan de waarde mag ontbreken de omschrijving van de reden waarom de waarde mag ontbreken.
Eventueel de aanduiding dat het gegeven wordt afgeleid door de basisregistratie ondergrond, in het uitzonderlijke geval het gegeven wordt afgeleid.
Eventueel een toelichting om aanvullende informatie te geven over de betekenis van het gegeven of de reden waarom het is opgenomen.
Van attributen van objecten met een materiële geschiedenis de aanduiding of het attribuut al dan niet een materiële geschiedenis kan hebben.
De gegevensdefinitie dekt de beide kwaliteitsregimes die worden onderscheiden, IMBRO en IMBRO/A. Het kwaliteitsregime IMBRO is leidend en bij het opstellen van de gegevensdefinitie is geprobeerd de verschillen tussen de twee regimes zo klein te houden. Het streven is een object altijd in termen van dezelfde gegevens te beschrijven en voor IMBRO/A alleen aanvullende regels te formuleren en extra waarden toe te staan. Bij uitzondering kan het echter nodig zijn gebleken voor IMBRO/A aparte entiteiten, attributen of domeinen te definiëren.
Noot
5.2 Domeinen
Een domein beschrijft welke waarden een attribuut mag hebben. De domeinen die in de gegevensdefinitie worden gebruikt worden hieronder toegelicht. Sommige domeinen zijn samengesteld of bestaan uit een keuze en die worden als laatste besproken.
5.2.1 Aantal
Het domein Aantal wordt gebruikt voor een telbare hoeveelheid. Het is een natuurlijk getal met een bepaalde maximale lengte.
Het domein wordt volledig gespecificeerd door met de aanduiding aantal ook de maximale lengte mee te (Aantal N). Gewoonlijk wordt de waardeverzameling verder ingeperkt door een bereik te specificeren. In het domeinmodel wordt volstaan met de algemene aanduiding Aantal.
5.2.2 Code
Een code is een opeenvolging van cijfers, van letters of van cijfers en letters met een bepaalde opbouw en met een specifieke betekenis. Een code heeft gewoonlijk een betekenis die ook buiten de basisregistratie ondergrond geldt. Een code wordt uitgegeven door een verantwoordelijke instantie. Om de opbouw van een code weer te geven wordt gebruik gemaakt van de letters C en N. De letter C staat voor character (Eng.) en duidt een letter aan, de letter N staat voor number (Eng.) en duidt een cijfer aan. Een code heeft een bepaalde naam.
Het domein wordt volledig gespecificeerd door met de naam van de code ook de opbouw mee te geven. Uit de definitie van het attribuut zelf moet blijken wat de specifieke betekenis is van de code. In het domeinmodel wordt het domein aangeduid met zijn naam.
5.2.3 Gemeten waarden
Meetwaarden worden gebruikt voor grootheden. De waarde van een grootheid is een getal met een bepaalde opbouw en een bepaalde eenheid. Voor de waarde van grootheden worden twee domeinen gebruikt. Een voor een waarde waarvan de nauwkeurigheid altijd hetzelfde is (Meetwaarde) en een voor een waarde waarvan de nauwkeurigheid varieert (Meetwaarde in machten) en dat is het geval wanneer de nauwkeurigheid voor kleine getallen anders is dan de nauwkeurigheid voor grote getallen omdat een ander apparaat of methode is gebruikt.
De basisregistratie ondergrond gebruikt voor de eenheden de codes uit het UCUM (Unified Code for Units of Measure)-systeem. In bijzondere gevallen is de eenheid dimensieloos.
5.2.3.1 Meetwaarde
Het domein Meetwaarde wordt gebruikt wanneer de nauwkeurigheid van de waarde altijd hetzelfde is.
Het is een rationaal getal met een bepaalde opbouw. Het aantal cijfers voor het scheidingsteken is variabel maar begrensd. Het aantal cijfers achter het scheidingsteken ligt vast.
Het domein wordt volledig gespecificeerd door met de aanduiding meetwaarde ook de opbouw (Meetwaarde N.N) en de eenheid mee te geven. Gewoonlijk wordt de waardeverzameling verder ingeperkt door een bereik te specificeren. In het domeinmodel wordt volstaan met de algemene aanduiding Meetwaarde.
5.2.3.2 Meetwaarde in machten
Het domein Meetwaarde in machten wordt gebruikt wanneer de waarde een heel groot bereik heeft en de nauwkeurigheid voor kleine getallen anders is dan voor grote getallen. In dat geval wordt de meetwaarde uitgedrukt in machten. In de basisregistratie ondergrond wordt de meetwaarde in machten altijd uitgedrukt in een macht van tien. De notatie voor de meetwaarde in machten is (m . 10e). De m staat voor mantisse en is een meetwaarde, en de e staat voor de exponent.
De mantisse (m) is een rationaal getal met een bepaalde opbouw. Het aantal cijfers voor het scheidingsteken is in de basisregistratie ondergrond altijd 1. Het aantal cijfers achter het scheidingsteken ligt vast.
De meetwaarde wordt uitgedrukt in machten van tien (10e). De exponent (e) is in de basisregistratie ondergrond altijd een geheel getal.
Het domein wordt volledig gespecificeerd door met de aanduiding meetwaarde in machten ook de opbouw (meetwaarde 1.N in machten), de eenheid en het bereik van de machten mee te geven. Het bereik van de machten is vastgelegd in het waardebereik. De waardeverzameling wordt gewoonlijk verder ingeperkt door een bereik te specificeren. In het domeinmodel wordt volstaan met de algemene aanduiding Meetwaarde in machten.
Inname van gemeten waarden
In de praktijk is het moeilijk een meetwaarde zonder verandering van het ene systeem aan het andere door te geven. De basisregistratie ondergrond hanteert de definities binnen het systeem en bij uitgifte strikt om te borgen dat een meetwaarde zonder verandering kan worden doorgegeven.
Bij het vastleggen van eigenschappen is het niet altijd nodig getallen zo strikt te definiëren als de basisregistratie vraagt. De uitvoerders weten wel wat een getal zou moeten voorstellen en kunnen bijvoorbeeld accepteren dat een meetwaarde er een decimale nul bij krijgt of dat een getal een onbepaald aantal decimalen heeft. Om de uitvoeringspraktijk niet nodeloos te frustreren door getallen die niet aan de strikte definitie voldoen af te wijzen, hanteert de basisregistratie ondergrond bij het innemen van meetwaarden de volgende praktische regels:
Er zijn meer cijfers achter het scheidingsteken aanwezig dan gespecificeerd: het getal wordt afgekapt op het aantal dat in de gegevensdefinitie is gespecificeerd.
Er zijn minder cijfers achter het scheidingsteken aanwezig dan gespecificeerd: het getal wordt aangevuld met nullen tot het aantal dat in de gegevensdefinitie is gespecificeerd.
Er is geen scheidingsteken aanwezig: het scheidingsteken wordt toegevoegd en het getal wordt aangevuld met nullen tot het aantal dat in de gegevensdefinitie is gespecificeerd.
Het getal voor het scheidingsteken begint met een of meer nullen: de nullen worden genegeerd.
Er zijn meer cijfers vóór het scheidingsteken aanwezig dan gespecificeerd: de waarde wordt geweigerd.
Er is een scheidingsteken bij de exponent van de meetwaarde in machten aanwezig: de waarde wordt geweigerd.
5.2.4 Nummer
Het domein Nummer wordt gebruikt om de plaats in een reeks aan te geven. Het is een opeenvolging van cijfers met een bepaalde maximale lengte. Een nummer heeft geen rekenkundige betekenis, maar heeft een betekenisvolle volgorde.
Het domein wordt volledig gespecificeerd door met de aanduiding nummer ook de maximale lengte mee te geven (Nummer N). Eventueel wordt de waardeverzameling verder ingeperkt door een bereik te specificeren. In het domeinmodel wordt volstaan met de algemene aanduiding Nummer.
5.2.5 Tekst
Het domein Tekst bestaat uit een stuk tekst van een bepaalde maximale lengte. De tekst mag alleen bestaan uit de tekens die voorkomen in de MES-1 set. De MES-1 set omvat 335 tekens en wordt gebruikt binnen de landen van de Europese Unie die een Latijns schrift kennen.
Het domein wordt volledig gespecificeerd door met de aanduiding tekst ook de maximale lengte mee te (Tekst N). In het domeinmodel wordt volstaan met de algemene aanduiding Tekst.
5.2.6 Tijdstip
Voor gegevens die over tijdstippen gaan worden twee domeinen gebruikt. Een voor een tijdstip tot op de seconde nauwkeurig (DatumTijd) en een voor een tijdstip tot op de dag nauwkeurig (Datum).
In ieder domein gaat het om de datum gemeten volgens de Gregoriaanse kalender. Bij het domein DatumTijd wordt de tijd gemeten volgens UTC en moet de tijdzone worden meegegeven. UTC is de mondiaal geaccepteerde standaardtijd en de opvolger van GMT (Greenwich Mean Time); de drie letters staan voor Coordinated Universal Time. Door de tijdzone mee te geven kan lokale tijd worden omgezet naar UTC.
De opbouw van de twee domeinen volgt dezelfde conventies, conform ISO 8601. Het eerste element in de opbouw staat voor het jaar, dan volgt de maand, enz., en het laatste element staat voor de tijdzone. Om de verschillende elementen aan te geven worden letters gebruikt: jaar (J), maand (M), dag (D), uur (U), minuut (M)en seconde (S), gevolgd door de tijdzone. Het aantal letters geeft de lengte aan.
Voor de meest uitgebreide variant van de opbouw, die van DatumTijd, wordt dit JJJJ-MM-DDTUU:MM:SS+UU:MM. De T is het teken dat de datum en het tijdstip op die datum scheidt. De + is het scheidingteken tussen het tijdstip en de tijdzone. Zoals uit de opbouw blijkt wordt de tijdzone in uren en minuten gegeven. De meeste tijdzones zijn overigens uitgedrukt in gehele uren (UU:00). In Nederland geldt Centraal Europese Tijd (UTC+1:00) of Centraal Europese Zomertijd (UTC+2.00).
5.2.6.1 Datum
Het domein Datum wordt gebruikt om een datum volgens de Gregoriaanse kalender tot op de dag nauwkeurig aan te geven. De opbouw is JJJJ-MM-DD.
Bij het domein Datum is het voldoende de naam te geven, omdat de opbouw altijd hetzelfde is. Gewoonlijk wordt de waardeverzameling verder ingeperkt door een bereik te specificeren.
5.2.6.2 DatumTijd
Het domein DatumTijd wordt gebruikt om een tijdstip volgens de Gregoriaanse kalender tot op de seconde nauwkeurig aan te geven. De opbouw is JJJJ-MM-DDTUU:MM:SS+UU:MM.
Bij het domein DatumTijd is het voldoende de naam te geven, omdat de opbouw altijd hetzelfde is. Gewoonlijk wordt de waardeverzameling verder ingeperkt door een bereik te specificeren.
5.2.6.3 OnvolledigeDatum
Voor gegevens die onder het kwaliteitsregime IMBRO/A aangeleverd worden, geldt een derde domein met vier keuzemogelijkheden.
De datum tot op de dag nauwkeurig, met als opbouw JJJJ-MM-DD
De datum tot op de maand nauwkeurig, met als opbouw JJJJ-MM
De datum tot op het jaar nauwkeurig, met als opbouw JJJJ
Geen datum bekend, met als vaste waarde onbekend.
De keuze die gemaakt wordt is gebaseerd op de beschikbaarheid van gegevens. De gebruiker moet ervan uit gaan dat de informatie zo nauwkeurig mogelijk is opgenomen. Bij het domein OnvolledigeDatum is het voldoende de naam te geven, omdat de vier keuzen en de opbouw altijd hetzelfde zijn.
5.2.7 Waardelijsten
Een waardelijst is een lijst van de waarden die het attribuut mag hebben. Er zijn twee typen waardelijsten, waardelijsten die in de toekomst kunnen worden uitgebreid en waardelijsten die niet kunnen worden uitgebreid. Een waardelijst heeft een bepaalde naam en een specifieke inhoud.
5.2.7.1 Waardelijst niet-uitbreidbaar
Een niet-uitbreidbare waardelijst wordt gebruikt wanneer uitbreiding niet mogelijk is. Alle waarden van de lijst staan vast.
Bij een niet-uitbreidbare waardelijst is het voldoende de naam te geven, omdat de inhoud altijd hetzelfde is. In de basisregistratie ondergrond worden drie niet-uitbreidbare waardelijsten gebruikt.
IndicatieJaNee
Waarde
ja
nee
IndicatieJaNeeOnbekend
Waarde
ja
nee
onbekend
Kwaliteitsregime
Waarde
IMBRO
IMBRO/A
5.2.7.2 Waardelijst uitbreidbaar
Een uitbreidbare waardelijst wordt gebruikt wanneer uitbreiding mogelijk moet zijn. Iedere waarde van de lijst heeft een specifieke betekenis (omschrijving) en geldt voor een bepaald kwaliteitsregime, IMBRO en/of IMBRO/A. Eventueel worden andere aspecten van de waarde vastgelegd.
Bij een uitbreidbare waardelijst wordt de naam van de lijst geven. De inhoud van de lijst is in een apart hoofdstuk van de gegevensdefinitie opgenomen.
5.2.8 Coördinatenpaar
Het domein Coördinatenpaar wordt gebruikt om de positie van een punt op het aardoppervlak vast te leggen. De positie wordt bepaald in een specifiek referentiestelsel en uitgedrukt in twee coördinaten. Ieder van de coördinaten heeft een meetwaarde en de notatie voor het paar is (coördinaat 1, coördinaat 2).
In de basisregistratie ondergrond worden drie referentiestelsels voor horizontale posities gebruikt. Het referentiestelsel bepaalt hoe de tweedimensionale ruimte wordt beschreven en daarmee wat de coördinaten voorstellen en wat de karakteristiek van de twee meetwaarden is.
Voor het referentiestelsel RD zijn de coördinaten cartesisch en is de notatie (x,y). De eerste coördinaat (x) heeft betrekking op de positie op een west-oost georiënteerde as, de tweede coördinaat (y) op een zuid-noord georiënteerde as. Een positie oostelijk van de oorsprong, resp. noordelijk van de oorsprong heeft een positieve waarde.
Voor WGS84 (ongeprojecteerd) en ETRS89 (ongeprojecteerd) zijn de coördinaten geografisch en is de notatie (φ,λ). De eerste coördinaat heeft betrekking op de geografische breedte, de tweede op de geografische lengte. Een positie oostelijk van de Greenwichmeridiaan, resp. noordelijk van de evenaar heeft een positieve waarde.
Bij het domein Coördinatenpaar is het voldoende de naam te geven, omdat de opbouw altijd hetzelfde is.
Coördinatenpaar voor RD (x,y)
Domein
Naam
Meetwaarde 6.3
Eenheid
m (meter)
Waardebereik x
-7000 tot 289000
Waardebereik y
289000 tot 629000
Coördinatenpaar voor WGS84 (φ,λ)
Domein
Naam
Meetwaarde 2.9
Eenheid
° (graden, decimaal)
Waardebereik φ
51.3 tot 56
Waardebereik λ
2.4 tot 6.8
Coördinatenpaar voor ETRS89 (φ,λ)
Domein
Naam
Meetwaarde 2.9
Eenheid
° (graden, decimaal)
Waardebereik φ
50.6 tot 56
Waardebereik λ
2.4 tot 7.4
5.2.9 Organisatie
Het domein Organisatie wordt gebruikt om de organisaties die een rol hebben in de basisregistratie ondergrond te identificeren. De invulling van het domein hangt af van waar de organisatie gevestigd is en voor de basisregistratie ondergrond gaat het daarbij om Nederland of een andere lidstaat van de Europese Unie.
In het geval de organisatie in Nederland gevestigd is, wordt het domein ingevuld met het gegeven dat een onderneming of de maatschappelijke activiteit van een rechtspersoon in het Handelsregister identificeert, het KvK-nummer. Het KvK-nummer is van het type code en de opbouw is NNNNNNNN.
Voor organisaties buiten Nederland wordt het domein ingevuld met het equivalent van het KvK-nummer in een handelsregister van een andere lidstaat van de Europese Unie dan Nederland, het EuropeesHandelsnummer. Het Europees handelsnummer, de zogenaamde EUID, is geïntroduceerd ten behoeve van de koppeling van handelsregisters. De code is gebaseerd op ISO 6523 en is opgebouwd uit een landcode, registeridentificatiecode, inschrijvingsnummer en controlegetal. De landcode is de 2-letterige code van ISO3166, de registeridentificatiecode is de identificatie van het nationale register omdat in sommige landen meerdere handelsregisters bestaan en het inschrijvingsnummer is het nummer waaronder de onderneming is ingeschreven in het betreffende register. Het controlegetal ter voorkomen van identificatiefouten wordt nog niet gebruikt. De opbouw per element is variabel en daarom is het Europees Handelsnummer in de BRO als domein Tekst 40 opgenomen.
Bij het domein Organisatie is het voldoende de naam te geven, omdat de twee keuzen en de opbouw altijd hetzelfde zijn.
5.3 Entiteiten van het type meetreeks
Een meetreeks is een type entiteit met een vaste ordening. Het wordt gebruikt om het verloop van een bepaalde eigenschap of eigenschappen vast te leggen die het gevolg is van de verandering van een bepaalde variabele, de zogenaamde onafhankelijke variabele. In de basisregistratie ondergrond is er altijd 1 onafhankelijke variabele, en dat is meestal de tijd maar kan ook een andere variabele zijn.
De meetreeks is een verzameling gemeten waarden van bepaalde eigenschappen in een bepaalde volgorde. Alle eigenschappen van de meetreeks worden volledig gespecificeerd. De eerste eigenschap is de onafhankelijke variabele op basis waarvan de metingen elkaar in oplopende volgorde opvolgen. Daarna volgen de afhankelijke variabelen.
Een meetreeks heeft een bepaalde naam. Alleen in het domeinmodel is de meetreeks aangeduid als Meetreeks.
5.4 Het domeinmodel
Het domeinmodel geeft een overzicht van de gegevens van het registratieobject en laat de onderlinge samenhang zien. Modellering van informatie kent verschillende invalshoeken. In de catalogus is het inhoudelijke perspectief gekozen omdat dat de meeste waarde heeft voor de mensen die de informatie moeten begrijpen. Een dergelijk model wordt in de basisregistratie ondergrond een domeinmodel genoemd. Uit het domeinmodel wordt een technisch model afgeleid dat meeweegt dat informatiesystemen efficiënt met elkaar moeten kunnen spreken. Het meer technische model heet productmodel en dat staat aan de basis van de documentatie van de software.
Voor het domeinmodel wordt de UML-notatie gebruikt. Met kennis van de gebruikte symbolen is het gemakkelijk te lezen.
Het domeinmodel is hiërarchisch opgebouwd. De genummerde blokjes in het domeinmodel staan voor de entiteiten waaruit het object is opgebouwd. In de blokjes staan de namen opgesomd van de attributen, de eigenschappen van de entiteiten, met daarachter de naam van de bijbehorende waardenverzameling (domein) en de kardinaliteit. Bij attributen is de kardinaliteit alleen opgenomen wanneer die ongelijk is aan 1. Overigens moet de kardinaliteit altijd in samenhang met de regels die in de definitie van het gegeven zijn opgenomen worden begrepen. De kardinaliteit en de regels bepalen samen of een gegeven al dan niet aanwezig is. De figuren laten ook zien welke attributen alleen aan de dataleverancier en de bronhouder worden uitgeleverd.
De getallen bij de entiteiten geven aan hoe vaak een entiteit voorkomt. De meeste entiteiten hebben kardinaliteit [1] en dat betekent dat een gegeven precies een keer voorkomt. Sommige entiteiten mogen een of meer keer voorkomen, die hebben kardinaliteit [1..*]. Een derde categorie vormen de entiteiten die kardinaliteit [0..1] hebben. Een dergelijk gegeven komt 1 keer voor of niet. De vierde en laatste categorie heeft kardinaliteit [0..*], en een dergelijk gegeven kan 0, 1 of meer keren voorkomen.
Een registratieobject heeft een bepaald kwaliteitsregime. Zoals eerder gesteld wordt een gegevensdefinitie opgesteld vanuit het streven IMBRO/A zo min mogelijk te laten afwijken van en IMBRO. Wanneer dat niet helemaal gelukt is en er voor een IMBRO/A een apart domein nodig is, is dat niet in het domeinmodel zichtbaar. Wanneer dat niet gelukt is en er voor IMBRO/A bijzondere attributen (of entiteiten) bestaan is dat wel in het model aangegeven.
5.5 Verplichte gegevens, verplichte waarden
De kardinaliteit en de regels bepalen samen of een gegeven
al dan niet aanwezig is. Voor een goed begrip van de
gegevensdefinitie is dat nog niet zorgvuldig genoeg
geformuleerd. In de praktijk van gegevensuitwisseling is het
namelijk mogelijk een attribuut op te nemen zonder waarde.
Verbijzonderd voor attributen is de juiste formulering daarom
dat de kardinaliteit en de regels samen bepalen of een attribuut
al dan niet aanwezig is en of een attribuut al dan niet een
waarde heeft.
Uitgangspunt is dat een attribuut dat aanwezig is een waarde
heeft. Een attribuut wordt alleen bij uitzondering zonder waarde
in de berichten opgenomen. Het onderstaande overzicht geeft
de vier mogelijkheden die voorkomen.
De kardinaliteit= [1] en er is geen aanvullende regel opgenomen. Dit betekent dat het gegeven altijd aanwezig is en altijd een waarde heeft.
De kardinaliteit= [1] en er is een aanvullende regel opgenomen die aangeeft waarom een waarde toch mag ontbreken. Dit betekent dat het gegeven altijd aanwezig is maar bij uitzondering en om een specifieke reden geen waarde kan hebben.
De kardinaliteit= [0..1] en er zijn 1 of meer aanvullende regels opgenomen. Dit betekent dat de regels bepalen of het gegeven wel of niet voorkomt en bepalen of het gegeven wel of geen waarde heeft.
De kardinaliteit= [0..1] en er is geen aanvullende regel opgenomen. Dit betekent dat het gegeven alleen aanwezig is als het een waarde heeft.
Voor de kardinaliteiten [0..*] en [1..*] geldt in essentie hetzelfde.
6. Gegevensdefinitie
6.1 Registratieobject
Naam
Booronderzoek
Code
BHR
Definitie
Het geheel van gegevens dat betrekking heeft op een booronderzoek dat vanuit een bepaalde
opdracht is uitgevoerd door op een bepaald moment op een bepaalde locatie in Nederland
of zijn Exclusieve Economische Zone een boring uit te voeren en de monsters die daarmee
uit de ondergrond zijn verkregen te beschrijven en/of te onderzoeken en/of in het
boorgat zelf metingen aan de ondergrond uit te voeren.
Populatie
De populatie booronderzoeken in de registratie ondergrond omvat alle onderzoeken met
uitzondering van onderzoek dat onder het regime van de Mijnbouwwet valt en onderzoek
dat met het oog op de beoordeling van de bodemmilieukwaliteit of vanuit de archeologie
wordt uitgevoerd. Ieder object heeft ter identificatie een eigen BRO-ID.
De huidige gegevensdefinitie beschrijft alleen het geotechnisch booronderzoek en beperkt
zich verder tot de boormonsterbeschrijving en de boormonsteranalyse.
6.2 Het domeinmodel
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Algemeen deel
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Boormonsteranalyse deel 1
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Boormonsteranalyse deel 2
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Boormonsteranalyse deel 3
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Boormonsteranalyse deel 4
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Boormonsteranalyse deel 5
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Boormonsteranalyse deel 6
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Boormonsteranalyse deel 7
Domeinmodel geotechnisch booronderzoek - Boormonsteranalyse deel 8
6.3 Entiteiten en attributen
6.3.1 Booronderzoek
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens die het booronderzoek identificeren en inzicht geven in de geschiedenis
van het object voorafgaand aan opname in de registratie ondergrond.
6.3.1.1 BRO-ID
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
De identificatie van een booronderzoek in de registratie ondergrond.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Registratieobjectcode
Type
Code
Opbouw
BHRNNNNNNNNNNNN
Toelichting
De basisregistratie ondergrond kent bij registratie automatisch de juiste waarde aan
het object toe.
6.3.1.2 bronhouder
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
Het KvK-nummer van de maatschappelijke activiteit van de publiekrechtelijke rechtspersoon
die bronhouder is van de gegevens in de basisregistratie ondergrond.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Organisatie
Regels
De organisatie moet bekend zijn binnen de basisregistratie ondergrond als bronhouder
van booronderzoek bekend zijn.
Toelichting
Het gegeven is door de dataleverancier bij de overdracht meegegeven in het geval de
dataleverancier niet de bronhouder is.
6.3.1.3 object-ID bronhouder
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
De identificatie die door of voor de bronhouder is gebruikt om het object in de eigen
administratie te kunnen vinden.
Juridische status
Niet-authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Tekst 200
Toelichting
Het gegeven wordt alleen uitgeleverd aan de dataleverancier en de bronhouder. Het
is in de registratie opgenomen om de communicatie tussen de registerbeheerder en de
bronhouder of dataleverancier te vergemakkelijken.
6.3.1.4 dataleverancier
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
Het KvK-nummer van de onderneming of de maatschappelijke activiteit van de rechtspersoon
die het object aan de basisregistratie ondergrond heeft aangeleverd, of het equivalent
daarvan in een handelsregister van een andere lidstaat van de Europese Unie dan Nederland.
Juridische status
Niet-authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Organisatie
Regels
De organisatie moet bekend zijn binnen de basisregistratie ondergrond als dataleverancier
van booronderzoek bekend zijn.
Toelichting
Het gegeven is door de dataleverancier bij de overdracht meegegeven. Het wordt alleen
uitgeleverd aan de dataleverancier en de bronhouder.
6.3.1.5 kwaliteitsregime
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
De aanduiding van de kwaliteitseis waaraan de gegevens van het object voldoen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Kwaliteitsregime
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Het gegeven is door de dataleverancier bij de overdracht meegegeven.
6.3.1.6 kader aanlevering
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
De rechtsgrond op basis waarvan, of bij afwezigheid daarvan, de activiteit naar aanleiding
waarvan, het betreffende gegeven is aangeleverd aan de basisregistratie ondergrond.
De wetgever stipuleert dat het gegeven moet zijn vastgelegd om inzicht te geven in
de relatie met de taken van een bestuursorgaan. Het gegeven geeft inzicht in de maatschappelijke
betekenis van de informatie.
Onderzoek wordt normaliter projectmatig uitgevoerd, zelfs als het direct gebonden
is aan een publieke taak. Het gegeven beschrijft het hogere doel van het project waarvoor
het onderzoek is uitgevoerd of preciseert de taak.
6.3.1.8 vakgebied
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
De discipline waarbinnen het booronderzoek is uitgevoerd.
Het vakgebied is een gegeven dat dient om een categorie van booronderzoek in de registratie
ondergrond te identificeren. Het gegeven bepaalt hoe het onderzoek is uitgevoerd en
welke gegevens en categorieën van gegevens vastgelegd kunnen zijn. Naast geotechnisch
booronderzoek worden geologisch booronderzoek, toegepast geologisch booronderzoek,
bodemkundig booronderzoek en cultuurtechnisch booronderzoek onderscheiden.
In de uitvoeringspraktijk komt het voor dat in een booronderzoek gegevens worden vastgelegd
die onder een van de vijf vakgebieden vallen en gegevens die eigenlijk in het domein
van de milieukunde of de archeologie thuishoren. Omdat die disciplines buiten het
bereik van de basisregistratie ondergrond liggen, zijn die extra gegevens niet gedefinieerd.
Geotechnisch booronderzoek met een dergelijk multidisciplinair karakter wordt in de
basisregistratie ondergrond opgenomen maar zonder die extra gegevens. Om gebruikers
duidelijk te maken dat de onderzoeksresultaten niet volledig geregistreerd zijn wordt
als waarde voor het vakgebied niet de waarde geotechniek vermeld, maar een waarde als geotechniekArcheologie.
6.3.1.9 rapportagedatum onderzoek
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
De datum waarop de uitvoerder van het booronderzoek alle gegevens van het booronderzoek
aan de bronhouder heeft overgedragen of in het geval van historische gegevens de datum
waarop alle gegevens zijn vastgesteld.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut registratiestatus van de entiteit Registratiegeschiedenis gelijk is aan voltooid.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
De rapportagedatum onderzoek mag niet liggen na het tijdstip voltooiing registratie van de entiteit Registratiegeschiedenis.
Toelichting
Het gegeven is alleen aanwezig wanneer alle deelonderzoeken zijn gerapporteerd en
het onderzoek is afgesloten.
6.3.1.10 kaderstellende procedure
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
De procedure die de uitvoering van projecten waarbinnen het booronderzoek wordt uitgevoerd
reguleert en daarmee de kaders bepaalt voor de uitvoering van het booronderzoek.
De procedure beschrijft de manier van werken, de passende hulpmiddelen en de eisen
waaraan de uitvoering moet voldoen. Procedures zijn in het algemeen vastgelegd in
een norm, protocol of richtlijn. Dat kan overigens een richtlijn zijn die de uitvoerder
voor zichzelf gebruikt. Het gegeven is opgenomen omdat het inzicht biedt in de kwaliteit
van het werk.
6.3.1.11 terreintoestand bepaald
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
De aanduiding die aangeeft of in het onderzoek gegevens over de toestand van het terrein
zijn vastgelegd die van betekenis zijn voor de beoordeling van de resultaten.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van attribuut lokaal verticaal referentiepunt gelijk is aan maaiveld.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut ontbreken wanneer de waarde van attribuut
lokaal verticaal referentiepunt gelijk is aan maaiveld.
Mogelijk geen waarde
Ja
Toelichting
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is zelden informatie
over de toestand van het terrein vastgelegd.
6.3.1.12 uitvoerder onderzoek
Type gegeven
Attribuut van Booronderzoek
Definitie
Het KvK-nummer van de onderneming of de maatschappelijke activiteit van de rechtspersoon
die voor de bronhouder geldt als verantwoordelijk voor de uitvoering van het booronderzoek,
of het equivalent daarvan in een handelsregister van een andere lidstaat van de Europese
Unie dan Nederland.
Juridische status
Niet-authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Organisatie
Regels
De organisatie moet bekend zijn binnen de basisregistratie ondergrond als uitvoerder
van booronderzoek bekend zijn.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen uitgeleverd aan de dataleverancier en de bronhouder.
6.3.2 Registratiegeschiedenis
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens die de geschiedenis van het object in de registratie ondergrond markeren.
Toelichting
De gegevens staan niet in een brondocument, maar worden automatisch door de basisregistratie
ondergrond gegenereerd.
6.3.2.1 tijdstip registratie object
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De datum en het tijdstip waarop voor het eerst gegevens van het object in de registratie
ondergrond zijn opgenomen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
DatumTijd
6.3.2.2 registratiestatus
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De actuele fase van registratie waarin het object zich bevindt.
De datum en het tijdstip waarop de laatste aanvulling op de gegevens in de registratie
ondergrond is doorgevoerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
DatumTijd
Toelichting
Het gegeven is alleen aanwezig wanneer na de registratie van een eerste deelonderzoek
een ander deelonderzoek is vastgelegd.
6.3.2.4 tijdstip voltooiing registratie
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De datum en het tijdstip waarop alle gegevens van het object in de registratie ondergrond
zijn opgenomen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
DatumTijd
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut registratiestatus gelijk is aan voltooid.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Het gegeven is alleen aanwezig als alle aan te leveren gegevens zijn geregistreerd.
Na dit tijdstip kunnen geen nieuwe gegevens meer ter registratie worden aangeboden.
Wel kunnen fouten in de registratie worden verbeterd.
6.3.2.5 gecorrigeerd
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De aanduiding die aangeeft of er een verbetering in de gegevens van het object in
de registratie ondergrond heeft plaatsgevonden.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
6.3.2.6 tijdstip laatste correctie
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De datum en het tijdstip waarop de laatste verbetering in de gegevens van het object
is doorgevoerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
DatumTijd
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut gecorrigeerd gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.2.7 in onderzoek
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het object door de registerbeheerder in onderzoek is
genomen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Wanneer een object in onderzoek is genomen betekent dit dat er bij de registerbeheerder
gerede twijfel bestaat over de juistheid van de geregistreerde gegevens en dat er
een onderzoek is gestart om vast te stellen wat de juiste gegevens zijn. Normaliter
gaat hieraan een melding van derden vooraf.
6.3.2.8 in onderzoek sinds
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De datum en het tijdstip waarop de registerbeheerder het object in onderzoek heeft
genomen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
DatumTijd
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut in onderzoek gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.2.9 uit registratie genomen
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de gegevens van het object door de registerbeheerder
uit registratie zijn genomen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Wanneer de registerbeheerder een object uit registratie heeft genomen, zijn de gegevens
niet langer beschikbaar voor andere afnemers dan bronhouder en dataleverancier.
De registerbeheerder zal een object alleen bij hoge uitzondering uit registratie nemen
en alleen na akkoord van de bronhouder. Aan de beslissing gaat een proces van zorgvuldige
afweging vooraf en dat komt tot uitdrukking in de regel dat een object slechts een
keer uit registratie kan worden genomen.
6.3.2.10 tijdstip uit registratie genomen
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De datum en het tijdstip waarop het object uit registratie is genomen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
DatumTijd
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut uit registratie genomen gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.2.11 weer in registratie genomen
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het object in de registratie ondergrond is opgenomen,
nadat het eerder uit registratie was genomen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
De registerbeheerder kan een object eenmalig uit registratie nemen, en die actie kan
hij eenmalig ongedaan maken. Ook hiervoor geldt dat akkoord van de bronhouder vereist
is.
6.3.2.12 tijdstip weer in registratie genomen
Type gegeven
Attribuut van Registratiegeschiedenis
Definitie
De datum en het tijdstip waarop het object in de registratie ondergrond is opgenomen,
nadat het uit registratie was genomen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
DatumTijd
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut weer in registratie genomen gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.3 Rapportagegeschiedenis
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Het geheel van gebeurtenissen dat beschrijft wanneer rapporten van het onderzoek aan
de bronhouder zijn overgedragen.
Toelichting
De gegevens staan niet in een brondocument, maar worden automatisch door de basisregistratie
ondergrond gegenereerd. De resultaten van het booronderzoek worden in een keer of
in delen gerapporteerd. Wanneer een deelrapport dat onder de wettelijke verplichtingen
valt door de bronhouder is geaccepteerd, wordt het ter registratie aan de landelijke
voorziening aangeboden. De rapportagegeschiedenis geeft de essentie van het verloop
van de rapportage en vormt de zgn. materiële geschiedenis van het registratieobject
booronderzoek.
6.3.3.1 startdatum rapportage
Type gegeven
Attribuut van Rapportagegeschiedenis
Definitie
De datum waarop het eerste rapport van het onderzoek aan de bronhouder is overgedragen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
Regels
De startdatum rapportage mag niet liggen na het tijdstip registratie object van de entiteit Registratiegeschiedenis.
Is afgeleid
Ja
Toelichting
De basisregistratie ondergrond leidt bij het starten van de registratie de juiste
waarde af uit de gegevens in het brondocument. De datum is gelijk aan de rapportagedatum
van het deelonderzoek of de deelonderzoeken die als eerste zijn overgedragen.
6.3.3.2 einddatum rapportage
Type gegeven
Attribuut van Rapportagegeschiedenis
Definitie
De datum waarop alle gegevens van het onderzoek aan de bronhouder zijn overgedragen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
Regels
De einddatum rapportage mag niet liggen voor de startdatum rapportage.
Is afgeleid
Ja
Toelichting
De basisregistratie ondergrond leidt bij het beëindigen van de registratie de juiste
waarde af uit de gegevens in het brondocument. De datum is gelijk aan de rapportagedatum
van het onderzoek.
6.3.4 Tussentijdse gebeurtenis
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een overdracht van een rapport aan de bronhouder die na de overdracht van het eerste
en voor de overdracht van het laatste rapport heeft plaatsgevonden.
Toelichting
De basisregistratie ondergrond leidt bij het aanvullen van de registratie de juiste
waarde af uit de gegevens in het brondocument. In deze versie van de catalogus vinden
er geen tussentijdse gebeurtenissen plaats.
De datum waarop de tussentijdse gebeurtenis heeft plaatsgevonden.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
Regels
De datum gebeurtenis mag niet liggen voor de startdatum rapportage van de entiteit Rapportagegeschiedenis.
De datum gebeurtenis mag niet liggen na de einddatum rapportage van de entiteit Rapportagegeschiedenis.
Is afgeleid
Ja
6.3.5 Aangeleverde locatie
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens over de plaats van het booronderzoek op het aardoppervlak, zoals die zijn
aangeleverd aan de basisregistratie ondergrond.
Toelichting
De locatie van booronderzoek is gedefinieerd als een punt.
6.3.5.1 coördinaten
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde locatie
Definitie
De coördinaten die zijn aangeleverd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Coördinatenpaar
Regels
De locatie moet liggen in Nederland of zijn Exclusieve Economische Zone.
6.3.5.2 referentiestelsel
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde locatie
Definitie
Het referentiestelsel van de aangeleverde coördinaten.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan ETRS89 of RD wanneer de locatie aan de landzijde van de UNCLOS-basislijn ligt.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan ETRS89 of WGS84 wanneer de locatie aan de zeezijde van de UNCLOS-basislijn ligt.
6.3.5.3 datum locatiebepaling
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde locatie
Definitie
De datum waarop de plaats van het booronderzoek op het aardoppervlak is bepaald.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
Regels
De datum locatiebepaling mag niet liggen na de startdatum rapportage van de entiteit Rapportagegeschiedenis.
6.3.5.4 methode locatiebepaling
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde locatie
Definitie
De werkwijze die is gevolgd voor de bepaling van de plaats van het booronderzoek op
het aardoppervlak.
Het gegeven geeft inzicht in de nauwkeurigheid waarmee de plaats van het booronderzoek
op het aardoppervlak is bepaald.
6.3.5.5 uitvoerder locatiebepaling
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde locatie
Definitie
Het KvK-nummer van de onderneming of de maatschappelijke activiteit van de rechtspersoon
die voor de bronhouder geldt als verantwoordelijk voor de uitvoering van de plaatsbepaling,
of het equivalent daarvan in een handelsregister van een andere lidstaat van de Europese
Unie dan Nederland.
Juridische status
Niet-authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Organisatie
Regels
De organisatie moet bekend zijn binnen de basisregistratie ondergrond als uitvoerder
van booronderzoek bekend zijn.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen uitgeleverd aan de dataleverancier en de bronhouder.
6.3.6 Aangeleverde verticale positie
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens over de positie van het beginpunt van het booronderzoek in het verticale
vlak, zoals aangeleverd aan de basisregistratie ondergrond.
6.3.6.1 lokaal verticaal referentiepunt
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde verticale positie
Definitie
Het punt dat in het booronderzoek is gebruikt als nulpunt voor de diepte.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan waterbodem wanneer de locatie aan de zeezijde van de UNCLOS-basislijn ligt.
Toelichting
Het domein bevat begrippen die naar een oppervlak verwijzen. Het lokaal verticaal
referentiepunt geldt als het punt waar het onderzoek aan de ondergrond begonnen is.
De laag slib die plaatselijk op de waterbodem ligt, wordt niet tot de ondergrond gerekend
en ligt boven het lokaal verticaal referentiepunt.
6.3.6.2 verschuiving
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde verticale positie
Definitie
De verticale positie van het lokaal verticaal referentiepunt t.o.v. het verticaal
referentievlak.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.3
Eenheid
m (meter)
Mogelijk geen waarde
Ja
Reden geen waarde
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde ontbreken.
Toelichting
De waarde kan positief of negatief zijn. Als de waarde positief is, ligt het lokaal
verticaal referentiepunt boven het verticaal referentievlak. Met behulp van de verschuiving
kan een diepte omgerekend worden naar een positie ten opzichte van het verticaal referentievlak.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht kan de verschuiving
niet bepaald zijn.
6.3.6.3 waterdiepte
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde verticale positie
Definitie
De positie van de waterbodem ten opzichte van het wateroppervlak op het moment van
verticale positiebepaling.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.3
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 100
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut lokaal verticaal referentiepunt gelijk is aan waterbodem.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
lokaal verticaal referentiepunt gelijk is aan waterbodem.
Toelichting
Het gegeven geldt op het moment van verticale positiebepaling. Er wordt geen rekening
gehouden met de veranderlijkheid die het gevolg is van getijden. Het gegeven heeft
vooral betekenis op land. Het geeft extra informatie over de omstandigheden op plaatsen
op land waar de waterdiepte veranderlijk is, bijvoorbeeld in uiterwaarden. De waterdiepte
moet beschouwd worden als indicatief.
6.3.6.4 verticaal referentievlak
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde verticale positie
Definitie
Het referentieniveau voor de verticale positie van het lokaal verticaal referentiepunt.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan NAP wanneer de locatie aan de landzijde van de UNCLOS-basislijn ligt.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan LAT of MSL wanneer de locatie aan de zeezijde van de UNCLOS-basislijn ligt.
6.3.6.5 datum verticale positiebepaling
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde verticale positie
Definitie
De datum waarop de verticale positie van het lokaal verticaal referentiepunt is bepaald.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
Regels
De datum verticale positiebepaling mag niet liggen na de startdatum rapportage van de entiteit Rapportagegeschiedenis.
Mogelijk geen waarde
Ja
Reden geen waarde
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
verschuiving ontbreekt.
Toelichting
Het gegeven is van belang in verband met mogelijke veranderingen in de positie van
het maaiveld of de waterbodem.
In het geval de positie is bepaald op basis van het AHN geldt als datum 1 januari
van het jaar waarin de gebruikte versie van het AHN voor het gebied waarin de locatie
ligt, is vastgesteld.
6.3.6.6 methode verticale positiebepaling
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde verticale positie
Definitie
De werkwijze die is gevolgd voor de bepaling van de verticale positie van het lokaal
verticaal referentiepunt.
Voor IMBRO/A-gegevens moet de waarde van het attribuut gelijk zijn aan geen wanneer de waarde van het attribuut verschuiving ontbreekt.
Toelichting
Het gegeven geeft inzicht in de nauwkeurigheid waarmee de verticale positie is bepaald.
6.3.6.7 uitvoerder verticale positiebepaling
Type gegeven
Attribuut van Aangeleverde verticale positie
Definitie
Het KvK-nummer van de onderneming of de maatschappelijke activiteit van de rechtspersoon
die voor de bronhouder geldt als verantwoordelijk voor de uitvoering van de bepaling
van de verticale positie, of het equivalent daarvan in een handelsregister van een
andere lidstaat van de Europese Unie dan Nederland.
Juridische status
Niet-authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Organisatie
Regels
De organisatie moet bekend zijn binnen de basisregistratie ondergrond als uitvoerder
van booronderzoek bekend zijn.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen uitgeleverd aan de dataleverancier en de bronhouder.
6.3.7 Gestandaardiseerde locatie
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens over de plaats van het booronderzoek op het aardoppervlak zoals die door
de basisregistratie ondergrond zijn getransformeerd.
Toelichting
De gegevens staan niet in een brondocument. De gestandaardiseerde locatie wordt door
de basisregistratie ondergrond berekend ten behoeve van afnemers. Het maakt het mogelijk
alle gegevens in de registratie ondergrond in een en hetzelfde referentiestelsel te
ontsluiten.
De locatie van booronderzoek is gedefinieerd als een punt.
6.3.7.1 coördinaten
Type gegeven
Attribuut van Gestandaardiseerde locatie
Definitie
De coördinaten in het standaard referentiestelsel.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Coördinatenpaar
Is afgeleid
Ja
6.3.7.2 referentiestelsel
Type gegeven
Attribuut van Gestandaardiseerde locatie
Definitie
Het referentiestelsel van de gestandaardiseerde coördinaten.
De methode die de basisregistratie ondergrond heeft gebruikt voor het omzetten van
de aangeleverde coördinaten.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Coördinaattransformatie
6.3.8 Terreintoestand
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens over de toestand van het terrein tijdens het boren die relevant zijn voor
het onderzoek.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut terreintoestand bepaald van de entiteit Booronderzoek gelijk is aan ja.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Ten minste één van de volgende gegevens moet aanwezig zijn: het attribuut bodemgebruik, ligging op grondlichaam of tijdelijke verandering.
6.3.8.1 bodemgebruik
Type gegeven
Attribuut van Terreintoestand
Definitie
Het doel waarvoor de bodem waarop de locatie van het booronderzoek ligt in gebruik
is.
Bij bodemgebruik wordt onderscheid gemaakt tussen bodemgebruik in landelijk gebied
en dat is agrarisch gebruik en natuur, en bodemgebruik in niet-landelijk (stedelijk)
gebied.
6.3.8.2 ligging op grondlichaam
Type gegeven
Attribuut van Terreintoestand
Definitie
De omschrijving van de plaats van de boring op een grondlichaam.
Wanneer door mensen een grondlichaam als een dijk of wal op het aardoppervlak is neergelegd,
is een nadere precisering van de plaats op het grondlichaam relevant, omdat die de
eigenschappen van de ondergrond beïnvloedt.
6.3.8.3 tijdelijke verandering
Type gegeven
Attribuut van Terreintoestand
Definitie
Een tijdelijke verandering in de gegeven toestand van het terrein.
Het is goede praktijk dat de uitvoerder van het booronderzoek bijzonderheden over
de toestand van het terrein zoals hij die aantreft vastlegt. Omdat niet alle veranderingen
voor hem zichtbaar zullen zijn, wordt ervan uitgegaan dat de opdrachtgever de uitvoerder
informeert over de omstandigheden die voor het onderzoek van belang zijn.
6.3.9 Boring
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens over het geheel van activiteiten, voor zover relevant voor het onderzoek,
dat tot doel heeft door boren een gat in de ondergrond te maken om monsters uit de
ondergrond te nemen en/of metingen aan de ondergrond te doen.
6.3.9.1 startdatum boring
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De datum waarop het boren is begonnen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
Regels
De startdatum boring mag niet liggen na de startdatum rapportage van de entiteit Rapportagegeschiedenis.
Regels IMBRO/A
De startdatum boring mag niet liggen niet na het tijdstip registratie object wanneer de waarde van het attribuut startdatum rapportagedatum van de entiteit Rapportagegeschiedenis gelijk is aan onbekend.
6.3.9.2 einddatum boring
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De datum waarop het boren is beëindigd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
Regels
De einddatum boring mag niet liggen na de startdatum rapportage van de entiteit Rapportagegeschiedenis.
De einddatum boring mag niet liggen voor de startdatum boring.
Regels IMBRO/A
De einddatum boring mag niet liggen na het tijdstip registratie object van de entiteit Registratiegeschiedenis wanneer de waarde van het attribuut startdatum rapportage van de entiteit Rapportagegeschiedenis gelijk is aan onbekend.
6.3.9.3 voorbereiding
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De voorbereidende werkzaamheden die binnen het onderzoek voorafgaand aan het boren
zijn uitgevoerd en de eigenschappen van de ondergrond kunnen beïnvloeden.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is zelden vastgelegd
welke voorbereidende werkzaamheden zijn uitgevoerd.
6.3.9.4 einddiepte voorbereiding
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De diepte tot waar de voorbereidende werkzaamheden reiken.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 30
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut voorbereiding gelijk is aan geen.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.9.5 traject weggegraven
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het bovenste deel van de ondergrond voorafgaand aan,
eventueel na onderbreking van, het boren is weggegraven.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Wanneer het bovenste deel van de ondergrond wordt weggegraven hangt het van de aard
van de opdracht en de situatie ter plaatse af wat er in het onderzoek met de weggegraven
ondergrond gebeurt. Het kan zijn dat de grond zonder verder te beschrijven wordt verwijderd,
het kan zijn dat de grond ter plekke informeel wordt beschreven en het kan zijn dat
de grond ter plekke formeel wordt beschreven. In het laatste geval wordt het beschrijven
beschouwd als onderdeel van het deelonderzoek boormonsterbeschrijving en wordt de
informatie vastgelegd als ware het traject geboord. In het tweede geval wordt het
beschrijven als een op zichzelf staande activiteit beschouwd waarvan het resultaat
summier wordt vastgelegd als weggegraven lagen. In het eerste geval wordt er geen
informatie vastgelegd.
6.3.9.6 einddiepte graven
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De diepte tot waar het materiaal uit de ondergrond is weggegraven.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 10
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut traject weggegraven gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.9.7 gesteente aangeboord
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het gesteente is aangeboord en is bemonsterd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens moet de waarde van het attribuut gelijk zijn aan nee.
Toelichting
Wanneer de ondergrond niet uit grond maar uit gesteente bestaat, worden in het onderzoek
andere gegevens vastgelegd dan gewoonlijk het geval is.
6.3.9.8 boorprocedure
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De procedure die aangeeft onder welke afspraken het boren is uitgevoerd.
De procedure beschrijft de manier van werken, de passende hulpmiddelen en de eisen
waaraan de uitvoering moet voldoen. Procedures zijn in het algemeen vastgelegd in
een norm, protocol of richtlijn. Dat kan overigens een richtlijn zijn die de uitvoerder
voor zichzelf gebruikt. Het gegeven is opgenomen omdat het inzicht biedt in de kwaliteit
van het werk. Het gebruik van procedures varieert van vakgebied tot vakgebied.
Voor handboren en mechanisch boren bestaan aparte procedures.
6.3.9.9 einddiepte boren
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De diepte waarop het boren is geëindigd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
6.3.9.10 stopcriterium
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De reden waarom de uitvoerder van de boring met boren is opgehouden.
Het gegeven geeft aan of het beoogde einddoel is gehaald of dat het boren is gestopt
omdat er bepaalde problemen waren. De aard van het eventuele probleem kan informatie
geven over de opbouw van de ondergrond.
6.3.9.11 tijdelijke verbuizing aangebracht
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De aanduiding die aangeeft of tijdens het boren verbuizing in het boorgat is aangebracht.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut boortechniek van de entiteit Geboord interval in ten minste één van de geboorde intervallen gelijk is aan handDraaien, mechanischDraaienOnverbuisd, mechanischGrijpen, mechanischSpuitenOnverbuisd of mechanischSpuitenDraaien.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
boortechniek van de entiteit Geboord interval in ten minste één van de geboorde intervallen gelijk is aan handDraaien, mechanischDraaienOnverbuisd, mechanischGrijpen, mechanischSpuitenOnverbuisd of mechanischSpuitenDraaien.
Toelichting
Bij bepaalde boortechnieken, de zgn. onverbuisde technieken, is tijdens het boren
sprake van een geheel of gedeeltelijk open gat. Het kan nodig zijn het boren te onderbreken
en tijdelijk verbuizing aan te brengen om het geboorde gat in stand te houden zodat
men verder kan boren. De verbuizing kan van invloed zijn op de bemonstering en het
tijdens het boren doen van metingen.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is dit gegeven
zelden vastgelegd.
6.3.9.12 einddiepte tijdelijke verbuizing
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De diepte tot waar tijdelijke verbuizing is aangebracht.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut tijdelijke verbuizing aangebracht van de entiteit Boring gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.9.13 spoeling gebruikt
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De aanduiding die aangeeft of tijdens het boren spoeling is gebruikt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Naam IMBRO/A
IndicatieJaNeeOnbekend
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut boortechniek van de entiteit Geboord interval in ten minste één van de geboorde intervallen gelijk is aan mechanischDraaienOnverbuisd, mechanischGrijpen, mechanischSpuitenOnverbuisd of mechanischSpuitenDraaien.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Naast de IMBRO waarden moet het attribuut ook aanwezig zijn wanneer de waarde van
het attribuut boortechniek van de entiteit Geboord interval in ten minste één van de geboorde intervallen gelijk is aan mechanischDraaienOnverbuisdDeelsDrukkenHameren.
Toelichting
Bij bepaalde boortechnieken, de zgn. onverbuisde technieken, is tijdens het boren
sprake van een geheel of gedeeltelijk open gat. Het kan nodig zijn tijdens het boren
spoeling te gebruiken om in het gat voldoende tegendruk op te bouwen. In dat geval
voegt men een bepaalde toeslag toe aan het werkwater om een vloeistof met voldoende
massa samen te stellen.
In de toekomst zal spoeling mogelijk ook gebruikt gaan worden bij andere boortechnieken.
6.3.9.14 spoelingtoeslag
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De specificatie van het materiaal dat aan het werkwater is toegevoegd om de spoeling
voldoende massa te geven.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut spoeling gebruikt gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.9.15 grondwaterstand
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De diepte in het gat tot waar het grondwater na de uitvoering van de werkzaamheden
reikt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut lokaal verticaal referentiepunt van de entiteit Aangeleverde verticale positie gelijk is aan waterbodem.
Toelichting
Het is goede praktijk de grondwaterstand te bepalen, maar aan een eventueel ontbreken
van het gegeven kan geen bijzondere betekenis worden gegeven.
Het gegeven wordt pas vastgelegd wanneer de uitvoerder van oordeel is dat de grondwaterstand
zich weer hersteld heeft; de diepte moet beschouwd worden als indicatief.
6.3.9.16 bemonsteringsprocedure
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De procedure die aangeeft onder welke afspraken het bemonsteren is uitgevoerd.
De procedure beschrijft de manier van werken, de passende hulpmiddelen en de eisen
waaraan de uitvoering moet voldoen. Procedures zijn in het algemeen vastgelegd in
een norm, protocol of richtlijn. Dat kan overigens een richtlijn zijn die de uitvoerder
voor zichzelf gebruikt. Het gegeven is opgenomen omdat het inzicht biedt in de kwaliteit
van het werk.
Het gebruik van procedures varieert van vakgebied tot vakgebied.
6.3.9.17 einddiepte bemonstering
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De diepte tot waar is bemonsterd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
De waarde van het attribuut mag niet groter zijn dan de waarde van het attribuut einddiepte boren.
Mogelijk geen waarde
Ja
Reden geen waarde
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde ontbreken.
Toelichting
Het gegeven heeft onder meer als doel de samenhang van de informatie te borgen. Onderzoek
onder IMBRO/A vertoont te weinig samenhang om dit gegeven betekenis te laten hebben.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is dit gegeven
zelden vastgelegd.
6.3.9.18 ondergrond verontreinigd
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De aanduiding die aangeeft of er tijdens het boren verontreiniging van de ondergrond
is geconstateerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Mogelijk geen waarde
Ja
Reden geen waarde
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde ontbreken.
Toelichting
Het gegeven geeft aan of de eigenschappen van de ondergrond onbedoeld door de mens
veranderd zijn. Het gegeven heeft betrekking op een waarneming en krijgt alleen de
waarde ja, wanneer de uitvoerder geconstateerd heeft dat de ondergrond verontreinigd is.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is dit gegeven
zelden vastgelegd.
6.3.9.19 gat afgewerkt
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het gat na afloop van de boor- en eventuele graafwerkzaamheden
is afgewerkt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Naam IMBRO/A
IndicatieJaNeeOnbekend
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
De afwerking geeft inzicht in hoe de ondergrond is achtergelaten na afloop van de
werkzaamheden in het veld.
6.3.9.20 uitvoerder boring
Type gegeven
Attribuut van Boring
Definitie
Het KvK-nummer van de onderneming of de maatschappelijke activiteit van de rechtspersoon
die voor de bronhouder geldt als verantwoordelijk voor de uitvoering van de boring
en het eventueel leveren van monsters, of het equivalent daarvan in een handelsregister
van een andere lidstaat van de Europese Unie dan Nederland.
Juridische status
Niet-authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Organisatie
Regels
De organisatie moet bekend zijn binnen de basisregistratie ondergrond als uitvoerder
van booronderzoek bekend zijn.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen uitgeleverd aan de dataleverancier en de bronhouder.
6.3.10 Weggegraven laag
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een deel van de weggegraven ondergrond dat summier als laag is beschreven.
Toelichting
Het gegeven is aanwezig wanneer in het onderzoek is vastgesteld dat het voldoende
is het weggegraven deel van de ondergrond summier te beschrijven. Het weggegraven
traject wordt in zijn geheel en als een opeenvolging van lagen beschreven en dat wil
zeggen dat de lagen precies op elkaar aansluiten. De weggegraven lagen staan los van
het boorprofiel.
6.3.10.1 bovengrens
Type gegeven
Attribuut van Weggegraven laag
Definitie
De diepte van de bovenkant van de laag.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 10
Regels
De weggegraven lagen moeten precies op elkaar aansluiten.
De bovengrens van de bovenste weggegraven laag moet gelijk zijn aan 0.
6.3.10.2 ondergrens
Type gegeven
Attribuut van Weggegraven laag
Definitie
De diepte van de onderkant van de laag.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 10
Regels
De ondergrens moet groter zijn dan de bovengrens van de weggegraven laag.
De ondergrens van de onderste weggegraven laag moet gelijk zijn aan de waarde van het attribuut
einddiepte graven van de entiteit Boring.
6.3.10.3 weggegraven materiaal
Type gegeven
Attribuut van Weggegraven laag
Definitie
De omschrijving van het materiaal waaruit de weggegraven laag bestaat.
Het diepte-interval dat met een bepaalde boortechniek en een bepaalde diameter is
geboord.
Toelichting
Op een en dezelfde diepte kunnen verschillende boortechnieken gebruikt worden. Er
kan bijvoorbeeld eerst mechanisch gedrukt worden waarbij monsters op diepte worden
uitgestoken, waarna het interval wordt uitgeboord door mechanisch te draaien. Ook
kan op een en dezelfde diepte een bepaalde boortechniek herhaaldelijk worden toegepast,
waarbij de diameter steeds toeneemt. Als gevolg kunnen geboorde intervallen overlappen.
Voor onderzoek dat onder IMBRO/A valt is zelden gespecificeerd welke boortechniek
over welk interval is gebruikt. Veelal is er sprake van slechts een interval en dat
dekt het hele geboorde traject.
6.3.11.1 begindiepte
Type gegeven
Attribuut van Geboord interval
Definitie
De diepte waarop begonnen is met een bepaalde boortechniek een gat met een bepaalde
diameter te maken.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
De begindiepte van het bovenste geboord interval moet gelijk zijn aan 0 wanneer de waarde van het attribuut traject weggegraven van de entiteit Boring gelijk is aan nee.
De begindiepte van het bovenste geboord interval moet groter zijn dan 0 wanneer de waarde van het attribuut traject weggegraven van de entiteit Boring gelijk is aan ja.
6.3.11.2 einddiepte
Type gegeven
Attribuut van Geboord interval
Definitie
De diepte waarop gestopt is met een bepaalde boortechniek een gat met een bepaalde
diameter te maken.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
De einddiepte moet groter zijn dan de begindiepte van het geboord interval.
De einddiepte van het onderste geboord interval moet gelijk zijn aan de waarde van het attribuut
einddiepte boren van de entiteit Boring.
6.3.11.3 boortechniek
Type gegeven
Attribuut van Geboord interval
Definitie
De techniek die gebruikt is om over een bepaald diepte-interval een gat met een bepaalde
diameter in de ondergrond te maken.
Bij de classificatie van boortechnieken wordt gekeken naar de manier waarop het gebruikte
apparaat de grond in is gedreven.
Voor gegevens onder IMBRO/A is gewoonlijk alleen de boortechniek vastgelegd die over
het hele geboorde traject als de belangrijkste is beschouwd. Dit probleem geldt in
algemene zin, maar het komt het duidelijkst naar voren bij mechanische technieken.
Daarbij komt het veel voor dat het bovenste deel met de hand is geboord, maar dit
is eigenlijk nooit vermeld.
6.3.11.4 geboorde diameter
Type gegeven
Attribuut van Geboord interval
Definitie
De diameter van het geboorde gat.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
4.0
Eenheid
mm (millimeter)
Waardebereik
20 tot 3000
Mogelijk geen waarde
Ja
Reden geen waarde
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde ontbreken.
Toelichting
Het gaat om de diameter van het gat dat door boren is ontstaan. Het uiteindelijk gat
kan groter zijn doordat de wand afbrokkelt of gedeeltelijk instort.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht kan de geboorde
diameter niet bekend zijn.
6.3.12 Boorsnelheid
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De snelheid waarmee het gat is geboord.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut gesteente aangeboord van de entiteit Boring gelijk is aan ja.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Wanneer het doel is in gesteente te boren, wordt de boorsnelheid voor het hele geboorde
traject vastgelegd.
In de toekomst zal de boorsnelheid mogelijk ook vastgelegd worden bij het boren in
grond.
6.3.12.1 verlopen tijd
Type gegeven
Attribuut van Boorsnelheid
Definitie
De tijd tussen het moment waarop de boring is gestart en het moment waarop een bepaalde
diepte is bereikt, gecorrigeerd voor onderbrekingen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1..*
Domein
Naam
Meetwaarde
5.1
Eenheid
s (seconde)
Waardebereik
vanaf 0
Toelichting
Bij het bepalen van de boorsnelheid wordt het boren als een continu proces beschouwd.
6.3.12.2 diepte
Type gegeven
Attribuut van Boorsnelheid
Definitie
De diepte op het moment van de meting.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1..*
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
Regels
De diepte en verlopen tijd zijn altijd een paar.
De waarde van het attribuut mag niet kleiner zijn dan de begindiepte van het bovenste geboord interval.
De waarde van het attribuut mag niet groter zijn dan de waarde van het attribuut einddiepte boren van de entiteit Boring.
6.3.13 Bemonsterd interval
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een diepte-interval dat volgens een bepaalde bemonsteringsmethode en afhankelijk van
de methode met een bepaald apparaat is bemonsterd.
Toelichting
In het geval het bovenste deel van de ondergrond is weggegraven en in het onderzoek
is vastgesteld dat het net zo beschreven moet worden als de monsters uit de geboorde
intervallen, wordt het weggegraven deel als een bemonsterd interval beschreven.
Voor gegevens onder IMBRO/A is alleen bij uitzondering vastgelegd welk interval met
welke bemonstering is gemaakt. Meestal valt het bemonsterd interval samen met het
hele geboorde traject.
6.3.13.1 begindiepte
Type gegeven
Attribuut van Bemonsterd interval
Definitie
De diepte waarop het bemonsterde interval begint.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
6.3.13.2 einddiepte
Type gegeven
Attribuut van Bemonsterd interval
Definitie
De diepte waarop het bemonsterde interval eindigt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
De einddiepte moet groter zijn dan de begindiepte van het bemonsterd interval.
De einddiepte van het onderste bemonsterd interval mag niet groter zijn dan de waarde van het attribuut
einddiepte boren van de entiteit Boring.
6.3.13.3 voorbehandeling
Type gegeven
Attribuut van Bemonsterd interval
Definitie
De werkzaamheden die tijdens het boren zijn uitgevoerd om een bepaald diepte-interval
te prepareren ten behoeve van de bemonstering.
Bij de classificatie van bemonsteren wordt gekeken naar de manier waarop het materiaal
uit de ondergrond naar boven is gehaald.
Voor gegevens onder IMBRO/A is gewoonlijk alleen de bemonstering vastgelegd die over
het hele geboorde traject als de belangrijkste is beschouwd.
6.3.13.5 bemonsteringskwaliteit
Type gegeven
Attribuut van Bemonsterd interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft wat de beoogde monsterkwaliteit is geweest.
Idealiter zou men de ondergrond altijd in-situ willen onderzoeken, maar in de praktijk
onderzoekt men monsters uit de ondergrond en dat betekent dat er onvermijdelijk sprake
is van een zekere mate van verstoring. De mate van verstoring wordt primair bepaald
door de keuze van boortechniek, bemonsteringsmethode en bemonsteringsapparaat. Omdat
ook de samenstelling van de grond van invloed is, kan het nodig blijken de keuze aan
te passen als de grondsoort anders blijkt te zijn dan gedacht.
De bemonsteringskwaliteit geeft aan binnen welke grenzen de primaire mate van verstoring
ligt. Er wordt in de norm NEN-EN-ISO 22475 een indeling in vijf klassen gehanteerd
en voor iedere klasse is vastgelegd hoe de monsters behandeld moeten worden wanneer
zij eenmaal boven de grond zijn gekomen. De laagste eisen gelden voor monsters waarvan
de samenhang al volledig is verstoord wanneer ze boven de grond komen. In de dagelijkse
spraak worden die monsters geroerde monsters genoemd. De vier andere klassen beschrijven de eisen die gelden voor het behandelen
van ongeroerde monsters.
De reden het gegeven vast te leggen is dat niet alle in het veld genomen monsters
altijd als onderdeel van het booronderzoek worden geanalyseerd.
6.3.13.6 georienteerd gestoken
Type gegeven
Attribuut van Bemonsterd interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de oriëntatie van het monster is vastgelegd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bemonsteringsmethode gelijk is aan opDiepteUitsteken.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
bemonsteringsmethode gelijk is aan opDiepteUitsteken.
Toelichting
Voor bepaalde vormen van boormonsteranalyse is het nodig de bemonstering zo uit te
voeren dat de oriëntatie van de structuur van de ondergrond behouden blijft.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is dit gegeven
zelden vastgelegd.
6.3.14 Bemonsteringsapparaat
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De specificaties van het apparaat dat gebruikt is voor het steken of kernen.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bemonsteringsmethode gelijk is aan opDiepteKernen of opDiepteUitsteken.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag de entiteit ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
bemonsteringsmethode gelijk is aan opDiepteKernen of opDiepteUitsteken.
Toelichting
Wanneer er geroerde monsters zijn genomen geeft de methode van bemonstering voldoende
informatie over de kwaliteit van de monsters, maar wanneer de bemonstering erop gericht
is ongeroerde monsters van relatief hoge kwaliteit te nemen, is het van belang ook
de specificaties van het gebruikte apparaat vast te leggen.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht zijn zelden
specificaties van het bemonsteringsapparaat vastgelegd.
6.3.14.1 apparaattype
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
Het apparaat dat gebruikt is voor het nemen van kernen en steekmonsters getypeerd
naar de onderdelen die de kwaliteit van de bemonstering beïnvloeden.
De inwendige diameter van het deel van het apparaat waarin het monster wordt opgevangen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.0
Eenheid
mm (millimeter)
Waardebereik
30 tot 410
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan guts.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.14.3 containerlengte
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De lengte van het deel van het apparaat waarin het monster wordt opgevangen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0.05 tot 40
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan guts.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.14.4 doorgangsdiameter
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De kleinste diameter van de doorgang voor het monster aan de onderzijde van het apparaat,
bij volledig openstaande vanger.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.0
Eenheid
mm (millimeter)
Waardebereik
20 tot 400
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan guts.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.14.5 kous gebruikt
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het deel van het apparaat waarin het monster wordt opgevangen
van binnen bekleed is met een kous.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan guts.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.14.6 haakse steekmond
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het apparaat een haakse steekmond heeft.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan steekbus, steekbusDLDS of steekbusMetLiner.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.14.7 steekmondapex
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De hoek die de snijrand maakt met de lengteas van het apparaat.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.0
Eenheid
° (graden)
Waardebereik
5 tot 45
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut haakse steekmond gelijk is aan nee.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.14.8 steekmonddiameter
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De grootste uitwendige diameter van de steekmond.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.0
Eenheid
mm (millimeter)
Waardebereik
50 tot 510
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan steekbus, steekbusDLDS of steekbusMetLiner.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.14.9 steunvloeistof gebruikt
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De aanduiding die aangeeft of er in een core-barrel of steekbus een vloeistof is gebruikt
om de bemonstering te vergemakkelijken.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan corebarrelSingleTube, corebarrelDoubleTube, corebarrelTripleTube of steekbus.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Een steunvloeistof verlaagt de wrijving in het apparaat tijdens bemonstering en zorgt
voor horizontale stabiliteit na bemonstering. Wanneer het apparaat een Begemann-steekbus
is, wordt altijd een steunvloeistof gebruikt. Bij andere typen steekapparaten is dat
nooit het geval.
6.3.14.10 voorzien van vanger
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het apparaat voorzien is van een onderdeel dat moet
voorkomen dat het monster uit het apparaat valt; het onderdeel wordt een monster-
of een kernvanger genoemd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan guts.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.14.11 voorzien van zuiger
Type gegeven
Attribuut van Bemonsteringsapparaat
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het apparaat aan de bovenzijde voorzien is van een passieve
zuiger.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut apparaattype gelijk is aan guts.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Een zuiger dient om de bemonstering te vergemakkelijken en helpt het monster in het
apparaat te houden en beperkt het risico op verstoring. De zuiger staat tijdens monstername
op een vaste positie.
6.3.15 Kernopbrengst
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens over de hoeveelheid materiaal die bij het bemonsteren van gesteente uit
een gekernd interval is verkregen.
Regels
De entiteit mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut gesteente aangeboord van de entiteit Boring gelijk is aan nee.
De entiteit mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bemonsteringsmethode van de entiteit Bemonsterd interval niet gelijk is aan opDiepteKernen.
Toelichting
Wanneer gesteente is aangeboord en bemonsterd door middel van kernen, wordt de kernopbrengst
vast gelegd (conform NEN-EN-ISO 22475-1).
6.3.15.1 totale opbrengst
Type gegeven
Attribuut van Kernopbrengst
Definitie
Het deel van het gekernde interval waarvan materiaal is verkregen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.0
Eenheid
% (procent)
Waardebereik
0 tot 110
Toelichting
Het gegeven is de som van de lengtes van de stukken kern, uitgedrukt als een percentage
van de lengte van het gekernde interval.
Wanneer het materiaal gaat zwellen of wanneer er materiaal uit de vorige kern is achtergebleven
is de waarde groter dan 100%.
6.3.15.2 intacte opbrengst
Type gegeven
Attribuut van Kernopbrengst
Definitie
Het deel van het gekernde interval waarvan over de volledige doorsnede materiaal is
verkregen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.0
Eenheid
% (procent)
Waardebereik
0 tot 100
Toelichting
Het gegeven is de som van de lengtes van de stukken kern met een volledige doorsnede,
uitgedrukt als een percentage van de lengte van het gekernde interval.
6.3.15.3 gesteentekwaliteitsindex
Type gegeven
Attribuut van Kernopbrengst
Definitie
Het deel van het gekernde interval waarvan over de volledige doorsnede stukken van
tenminste 10 cm lengte zijn verkregen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.0
Eenheid
% (procent)
Waardebereik
0 tot 100
Toelichting
Het gegeven geeft aan in welke mate waarin het gesteente in de ondergrond verbroken
is.
6.3.15.4 in het veld vastgesteld
Type gegeven
Attribuut van Kernopbrengst
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de opbrengst al dan niet in het veld bepaald is.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Het is goede praktijk de opbrengst in het veld of veldlab vast te stellen. Wanneer
dat niet mogelijk was, wordt dit vermeld. De achtergrond daarvan is dat de opbrengst
inzicht geeft in de eigenschappen van het bemonsterde gesteente, en dat die informatie
verloren kan gaan voor het materiaal in het laboratorium is geanalyseerd.
6.3.16 Verontreinigd interval
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een diepte-interval dat is verontreinigd.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut ondergrond verontreinigd van de entiteit Boring gelijk is aan ja.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
De verontreinigde intervallen mogen elkaar niet overlappen.
Toelichting
Het gegeven wordt vastgelegd omdat het in de boormonsteranalyse belangrijk is te weten
op welke diepte de eigenschappen van de ondergrond onbedoeld door de mens veranderd
zijn.
6.3.16.1 begindiepte
Type gegeven
Attribuut van Verontreinigd interval
Definitie
De diepte vanaf waar de verontreiniging is geconstateerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
6.3.16.2 einddiepte
Type gegeven
Attribuut van Verontreinigd interval
Definitie
De diepte tot waar de verontreiniging is geconstateerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
De einddiepte moet groter zijn dan de begindiepte van het verontreinigd interval.
De einddiepte van het onderste verontreinigd interval mag niet groter zijn dan de waarde van het
attribuut einddiepte boren van de entiteit Boring.
6.3.17 Afgewerkt interval
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een diepte-interval dat na het boren op een bepaalde manier is afgewerkt.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut gat afgewerkt van de entiteit Boring gelijk is aan ja.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Het gegeven wordt vastgelegd omdat het belangrijk is te weten hoe de ondergrond is
achtergelaten. Dat belang komt bijvoorbeeld naar voren wanneer zich ergens problemen
voordoen die verband kunnen houden met eerdere ingrepen in de ondergrond.
6.3.17.1 begindiepte
Type gegeven
Attribuut van Afgewerkt interval
Definitie
De diepte vanaf waar het gat op een bepaalde manier is afgewerkt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
6.3.17.2 einddiepte
Type gegeven
Attribuut van Afgewerkt interval
Definitie
De diepte tot waar het gat op een bepaalde manier is afgewerkt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
6.3.17.3 permanente verbuizing aanwezig
Type gegeven
Attribuut van Afgewerkt interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft of er na het voltooien van de werkzaamheden buizen in de
ondergrond zijn achtergelaten die de wand van het geboorde gat afsluiten.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Mogelijk geen waarde
Ja
Reden geen waarde
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde ontbreken.
Toelichting
De wand van het geboorde gat kan over bepaalde trajecten worden verbuisd, maar er
kunnen ook per ongeluk buizen in het gat zijn achtergebleven. Redenen om het gat verbuisd
achter te laten zijn bijvoorbeeld voorkomen dat in de ondergrond al aanwezige verontreiniging
zich kan verspreiden, of beschermen van het boorgat en de daarin aanwezige constructies
tegen instorting of corrosie.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is zelden informatie
over permanente verbuizing vastgelegd.
6.3.17.4 diameter permanente verbuizing
Type gegeven
Attribuut van Afgewerkt interval
Definitie
De buitendiameter van de permanente verbuizing.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.0
Eenheid
mm (millimeter)
Waardebereik
90 tot 800
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut permanente verbuizing aanwezig gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.17.5 materiaal permanente verbuizing
Type gegeven
Attribuut van Afgewerkt interval
Definitie
Het materiaal waaruit de op de gegeven diepte achtergebleven buizen bestaan.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut permanente verbuizing aanwezig gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.17.6 aanvulmateriaal
Type gegeven
Attribuut van Afgewerkt interval
Definitie
Het materiaal waarmee de ruimte die door het boren op een bepaalde diepte in de ondergrond
is ontstaan geheel of gedeeltelijk is opgevuld.
Het is goede praktijk het boorgat zo achter te laten dat de opbouw van de ondergrond
voor wat betreft het waterkerend en waterdoorlatend vermogen zo goed mogelijk is hersteld.
De materialen zijn in categorieën geplaatst die in dat aspect inzicht geven.
6.3.17.7 aanvulmateriaal gewassen
Type gegeven
Attribuut van Afgewerkt interval
Definitie
De aanduiding die in het geval zand of grind gebruikt is als aanvulmateriaal aangeeft
of de fijne grond is uitgespoeld.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut aanvulmateriaal gelijk is aan zand, zandGrof, zandMiddelgrof, zandMiddelgrofGrof, grind, grindZand, grindZandGrof of grindZandOngezeefd.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
aanvulmateriaal gelijk is aan zand, zandGrof, zandMiddelgrof, zandMiddelgrofGrof, grind, grindZand, grindZandGrof of grindZandOngezeefd.
Toelichting
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is dit gegeven
zelden vastgelegd.
6.3.17.8 aanvulmateriaal met certificaat
Type gegeven
Attribuut van Afgewerkt interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het aanvulmateriaal een productcertificaat heeft.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut aanvulmateriaal gelijk is aan geen, verwijderdMateriaal of wegverhardingsmateriaal.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
aanvulmateriaal niet gelijk is aan geen, verwijderdMateriaal of wegverhardingsmateriaal.
Toelichting
De huidige certificaten zijn de productcertificaten voor zand en grind voor drinkwaterproductie
en voor filterzand voor milieukundig grondwateronderzoek.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is dit gegeven
zelden vastgelegd.
6.3.18 Sliblaag
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Het interval op de overgang tussen water en bodem waarin het materiaal uit een mengsel
van water en grond bestaat dat te slap is om het grond te noemen.
Regels
De entiteit mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut lokaal verticaal referentiepunt gelijk is aan maaiveld.
Toelichting
Bij boren op water is op sommige plaatsen niet direct duidelijk waar de waterbodem
begint doordat water en ondergrond geleidelijk in elkaar overgaan.
Het overgangsbereik wordt de sliblaag genoemd. Het materiaal waaruit de sliblaag bestaat
is zo slap dat het tussen de vingers doorloopt. Het materiaal wordt slib genoemd,
maar opgemerkt wordt dat die term ook gebruikt wordt voor andere materialen, bijvoorbeeld
voor het restproduct van baggerwerkzaamheden. De dikte van de sliblaag kan zelden
nauwkeurig worden bepaald en datzelfde geldt voor het de positie van de waterbodem.
Het gegeven is aanwezig wanneer in het onderzoek gegevens over de sliblaag zijn vastgelegd.
De dikte van de sliblaag wordt bepaald door de bovenkant en de onderkant van de laag
ten opzichte van het wateroppervlak te bepalen. In veel gevallen wordt voor de positiebepaling
van de bovenkant een andere methode gebruikt dan voor de positiebepaling van de onderkant.
Het gegeven geeft inzicht in de nauwkeurigheid waarmee de dikte van de sliblaag is
bepaald.
Voor gegevens die zijn aangeleverd in het kader van archiefoverdracht is zelden vastgelegd
hoe de bovenkant en de onderkant van de sliblaag is bepaald.
6.3.18.4 methode positiebepaling onderkant
Type gegeven
Attribuut van Sliblaag
Definitie
De werkwijze die is gevolgd voor de bepaling van de onderkant van de sliblaag.
Het deel van het booronderzoek dat betrekking heeft op het beschrijven van de monsters
en het verwerken van de resultaten tot een samenvattende beschrijving van de opbouw
van de ondergrond.
6.3.19.1 rapportagedatum beschrijving
Type gegeven
Attribuut van Boormonsterbeschrijving
Definitie
De datum waarop de uitvoerder van de beschrijving alle gegevens van de boormonsterbeschrijving
aan de bronhouder heeft overgedragen, of in het geval van historische gegevens de
datum waarop alle gegevens zijn vastgesteld.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Datum
Naam IMBRO/A
OnvolledigeDatum
Waardebereik
1 januari 1980 tot heden
6.3.19.2 beschrijfprocedure
Type gegeven
Attribuut van Boormonsterbeschrijving
Definitie
De procedure die aangeeft onder welke afspraken de monsters zijn beschreven.
De procedure beschrijft volgens welk stelsel van afspraken de monsters beschreven
zijn en welke aspecten worden beschreven. Procedures zijn in het algemeen vastgelegd
in een norm, protocol of richtlijn. Dat kan overigens een richtlijn zijn die de uitvoerder
voor zichzelf gebruikt. Het gegeven is opgenomen omdat het inzicht biedt in de kwaliteit
van het werk. Het gebruik van procedures varieert van vakgebied tot vakgebied en voor
grond gelden andere afspraken dan voor gesteente.
Voor booronderzoek dat onder kwaliteitsregime IMBRO valt, is de boormonsterbeschrijving
altijd onder NEN-EN-ISO 14688-1 tot stand gekomen. Een boormonsterbeschrijving die
onder NEN 5104 tot stand is gekomen, valt per definitie onder booronderzoek met kwaliteitsregime
IMBRO/A.
6.3.19.3 uitvoerder beschrijving
Type gegeven
Attribuut van Boormonsterbeschrijving
Definitie
Het KvK-nummer van de onderneming of de maatschappelijke activiteit van de rechtspersoon
die voor de bronhouder geldt als verantwoordelijk voor de uitvoering van de boormonsterbeschrijving,
of het equivalent daarvan in een handelsregister van een andere lidstaat van de Europese
Unie dan Nederland.
Juridische status
Niet-authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Organisatie
Regels
De organisatie moet bekend zijn binnen de basisregistratie ondergrond als uitvoerder
van booronderzoek bekend zijn.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen uitgeleverd aan de dataleverancier en de bronhouder.
6.3.20 Boorprofiel
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De opbouw van de ondergrond beschreven in een mate van detail die past bij de kwaliteit
van de monsters.
Toelichting
Het resultaat van de boormonsterbeschrijving omvat een, twee of drie boorprofielen.
Wanneer er meer dan een profiel is, verschillen de profielen onderling in kwaliteit
en dat wil zeggen in de mate van detail waarin de ondergrond is beschreven. Er is
een uitzondering en dat is wanneer bij sonisch boren een deel van de monsters in het
veld wordt beschreven en een deel in het laboratorium. In dat geval ontstaan er twee
boorprofielen met dezelfde beschrijfkwaliteit.
Boorprofielen kunnen elkaar gedeeltelijk overlappen en dat betekent dat er in het
betreffende diepte-interval op twee verschillende manieren bemonsterd is en de respectieve
monsters een andere beschrijfkwaliteit vergen. Overlap treedt alleen op in geboorde
trajecten. Wanneer een bepaald traject zowel geboord als weggegraven is, worden de
monsters die uit het weggraven traject zijn voortgekomen genegeerd.
Een boormonsterbeschrijving die onder NEN 5104 tot stand is gekomen heeft altijd maar
een profiel.
6.3.20.1 beschrijfkwaliteit
Type gegeven
Attribuut van Boorprofiel
Definitie
De aanduiding voor de mate van detail waarmee de opbouw van de ondergrond in het boorprofiel
is beschreven.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan klasse3 wanneer de waarde van het attribuut kader inwinning van de entiteit Booronderzoek gelijk is aan verkennendOnderzoek.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens moet de waarde van het attribuut gelijk zijn aan nietGespecificeerd wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde van het attribuut niet gelijk zijn aan nietGespecificeerd wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Het gegeven geeft een nadere precisering van de klasse binnen de beschrijfprocedure
waaraan het profiel voldoet en het geeft aan of de monsters waarop de beschrijving
is gebaseerd al dan niet van een hoge kwaliteit zijn. Voor wat betreft dat laatste
is het criterium of de bemonstering tot doel heeft gehad om monsters uit de ondergrond
naar boven te halen waarvan de gelaagdheid intact is gebleven op het moment van beschrijven,
ofwel ongeroerde monstername.
Er is een uitzondering wanneer alleen met de hand is geboord. In dat geval kan er
een geïntegreerd boorprofiel ontstaan van geroerde en ongeroerde monsters.
Binnen de nieuwe Nederlandse beschrijfprocedure NEN-EN-ISO 14688-1 is voor geotechnisch
booronderzoek een tweedeling gemaakt naar klasse 2 voor standaard geotechnisch booronderzoek
en klasse 3 voor verkennend geotechnisch booronderzoek. Gesteente wordt altijd beschreven
in klasse 2.
Onder NEN 5104 heeft het begrip beschrijfkwaliteit geen onderscheidende waarde. Gewoonlijk
is niet meer te achterhalen waarop de gegevens precies zijn gebaseerd.
6.3.20.2 continu bemonsterd
Type gegeven
Attribuut van Boorprofiel
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de bemonstering tot doel heeft gehad het hele traject
in de ondergrond met een bepaalde kwaliteit te bemonsteren, opdat het boorprofiel
het dieptebereik volledig kan dekken.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Naam IMBRO/A
IndicatieJaNeeOnbekend
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Het gegeven vormt voor booronderzoek dat onder kwaliteitsregime IMBRO valt, een brug
tussen bemonstering en beschrijving.
Wanneer de boring, eventueel inclusief het weggegraven traject, van maaiveld tot einddiepte
is bemonsterd en de monsters voldoende in kwaliteit overeenstemmen, kan de ondergrond
over het gehele traject worden beschreven als een aaneensluitende opeenvolging van
lagen.
Het is goede praktijk dat bij geroerde monsters, beschrijfkwaliteit klasse2geroerd,
het gehele traject is bemonsterd en beschreven. In de praktijk kan het voorkomen dat
bepaalde intervallen niet beschreven worden. Bij continue bemonstering is het boorprofiel
in dat geval een aaneensluitende opvolging van lagen en niet-beschreven intervallen.
Voor booronderzoek dat onder IMBRO/A valt, en in het bijzonder voor boormonsterbeschrijvingen
onder NEN 5104, is de samenhang niet zo goed geborgd.
6.3.20.3 beschrijflocatie
Type gegeven
Attribuut van Boorprofiel
Definitie
De plek waar de beschrijving waarop het boorprofiel is gebaseerd is gemaakt.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan veld wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit gelijk is aan klasse2ongedifferentieerd.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde van het attribuut niet gelijk zijn aan onbekend wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Het is goede praktijk in het veld alleen de beschrijvingen met relatief lage beschrijfkwaliteit
te maken en de beschrijving met de hoogste kwaliteit (klasse2ongeroerd) in het laboratorium.
Beschrijven in het veld heeft als nadeel dat de omstandigheden niet ideaal zijn bijvoorbeeld
omdat weersomstandigheden negatief van invloed kunnen zijn, maar als voordeel dat
de monsters veldvochtig zijn en niet verstoord door de handelingen die nodig zijn
om de monsters in het laboratorium te krijgen. De nadelen van een beschrijving in
het veld wegen zwaarder dan de voordelen wanneer een hoge kwaliteit monsters vereist
is. Om die monsters zonder kwaliteitsverlies vanuit het veld aan het laboratorium
over te brengen zijn en worden procedures opgesteld. De procedures laten de uitvoerder
vrij te besluiten ook de monsters met een lage kwaliteit in het lab te beschrijven.
6.3.20.4 beschreven materiaal
Type gegeven
Attribuut van Boorprofiel
Definitie
De omschrijving van het materiaal dat is beschreven in het profiel.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschreven materiaal gelijk is aan gesteente.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Het gegeven is bedoeld voor grondmonsters die in het laboratorium zijn beschreven,
omdat die vocht kunnen hebben verloren.
6.3.20.6 profiel gecontroleerd
Type gegeven
Attribuut van Boorprofiel
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het boorprofiel dat is gebaseerd op beschrijvingen die
zijn gemaakt in het veld, in het lab is gecontroleerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijflocatie gelijk is aan veld of veldlab.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Wanneer een boorprofiel is gemaakt op basis van monsters beschreven in het veld, kan
de uitvoerder er voor kiezen het profiel in het laboratorium te laten controleren.
Bij de controle kunnen alle gegevens m.u.v. kleur en gevlekt worden aangepast.
6.3.20.7 gemiddeld hoogste grondwaterstand
Type gegeven
Attribuut van Boorprofiel
Definitie
De gemiddeld hoogste grondwaterstand bepaald in het profiel.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschreven materiaal gelijk is aan gesteente.
De waarde van het attribuut mag niet groter zijn dan de waarde van het attribuut einddiepte boren van de entiteit Boring.
Toelichting
De diepte van het niveau wordt geschat op basis van aspecten als kleur, de aanwezigheid
van ijzervlekken of concreties. De terreintoestand en het al dan niet aanwezig zijn
van bepaalde planten kunnen bijdragen aan de bepaling.
Wanneer het boorprofiel aan de eisen van klasse 2 van de beschrijfprocedure voldoet,
wordt het gegeven vastgelegd. Het kan voorkomen dat de gemiddeld hoogste grondwaterstand
niet is waargenomen. Gewoonlijk betekent dit ook dat de hoogste grondwaterstand niet
is bereikt maar in bijzondere gevallen, zoals wanneer de grond recent is opgebracht,
kan het zijn dat de stand van het grondwater nog niet tot waarneembare veranderingen
in de grond heeft geleid. Het kan ook voorkomen dat het interval waarin de gemiddeld
hoogste grondwaterstand zich bevindt niet is beschreven of niet is bemonsterd. Wanneer
het gegeven niet is waargenomen ontbreekt het gegeven.
6.3.20.8 gemiddeld laagste grondwaterstand
Type gegeven
Attribuut van Boorprofiel
Definitie
De gemiddelde laagste grondwaterstand bepaald in het profiel.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschreven materiaal gelijk is aan gesteente.
De waarde van het attribuut mag niet kleiner zijn dan de waarde van het attribuut
gemiddeld hoogste grondwaterstand.
De waarde van het attribuut mag niet groter zijn dan de waarde van het attribuut einddiepte boren van de entiteit Boring.
Toelichting
De diepte van het niveau wordt geschat op basis van aspecten als kleur, de aanwezigheid
van ijzervlekken of concreties. De terreintoestand en het al dan niet aanwezig zijn
van bepaalde planten kunnen bijdragen aan de bepaling.
Wanneer het boorprofiel aan de eisen van klasse 2 van de beschrijfprocedure voldoet,
wordt het gegeven vastgelegd. Het kan voorkomen dat de gemiddeld laagste grondwaterstand
niet is waargenomen. Gewoonlijk betekent dit ook dat de laagste grondwaterstand niet
is bereikt maar in bijzondere gevallen, zoals wanneer de grond recent is opgebracht,
kan het zijn dat de stand van het grondwater nog niet tot waarneembare veranderingen
in de grond heeft geleid. Het kan ook voorkomen dat het interval waarin de gemiddeld
laagste grondwaterstand zich bevindt niet is beschreven of niet is bemonsterd. Wanneer
het gegeven niet is waargenomen ontbreekt het gegeven.
6.3.21 Laag
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een interval in het boorprofiel dat als een laag met een bepaalde inhoud beschreven
is.
Regels
Exact één van de volgende gegevens moet aanwezig zijn: Het attribuut bijzonder materiaal, de entiteit Grond of de entiteit Gesteente.
Toelichting
De ondergrond wordt beschouwd als opgebouwd uit lagen en dat zijn homogene eenheden
die zich vooral in horizontale richting uitstrekken en in verticale richting duidelijk
begrensd zijn. Een laag bestaat uit grond, gesteente of uit bijzonder materiaal.
Een laag in een boorprofiel is een laag waarvan de grenzen in de monsters bepaald
of uit het boorgedrag afgeleid zijn of waarvan de grenzen kunstmatig zijn bepaald.
Onder NEN-EN-ISO 14688-1 kan de begrenzing voortkomen uit de methodiek omdat lagen
daarin een minimale en een maximale dikte kennen. In dat geval vertegenwoordigt de
laag in feite een beschrijfinterval.
Vanwege het synthetisch karakter van een boorprofiel, wordt een laag onder NEN 5104
veiligheidshalve niet beschouwd als het resultaat van alleen waarneming.
6.3.21.1 bovengrens
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De diepte van de bovenkant van de laag.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
Regels
De lagen en niet-beschreven intervallen van het boorprofiel moet precies op elkaar
aansluiten wanneer de waarde van het attribuut continu bemonsterd van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan ja.
De lagen en niet-beschreven intervallen van het boorprofiel mogen elkaar niet overlappen
wanneer de waarde van het attribuut continu bemonsterd van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan nee.
6.3.21.2 bepaling bovengrens
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De manier waarop de bovengrens van de laag is bepaald, met in het geval de grens op
een in de monsters waargenomen verandering is gebaseerd een aanduiding van hoe scherp
de grens is.
Voor IMBRO/A-gegevens moet de waarde ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Wanneer de bovengrens samenvalt met het maaiveld of de waterbodem, geldt die als waargenomen.
Het gegeven is onder NEN 5104 niet vastgelegd.
6.3.21.3 ondergrens
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De diepte van de onderkant van de laag.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
Regels
De ondergrens moet groter zijn dan de bovengrens van de laag.
Het verschil tussen de ondergrens en de bovengrens van de laag mag niet kleiner zijn dan 0.02 meter.
Het verschil tussen de ondergrens en de bovengrens van de laag mag niet groter zijn dan 1 meter.
De ondergrens van de onderste laag mag niet groter zijn dan de waarde van het attribuut einddiepte bemonstering van de entiteit Boring.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het verschil tussen de ondergrens en de bovengrens van de laag kleiner zijn dan 0.02 meter.
Voor IMBRO/A-gegevens mag het verschil tussen de ondergrens en de bovengrens van de laag groter zijn dan 1 meter.
De ondergrens van de onderste laag mag niet groter zijn dan de waarde van het attribuut einddiepte boren van de entiteit Boring wanneer de waarde van het attribuut einddiepte bemonstering van de entiteit Boring ontbreekt.
Toelichting
In de beschrijfprocedure NEN-EN-ISO 14688-1 is vastgelegd dat een laag in het boorprofiel
minimaal 2 cm en maximaal 1 m dik is, met als uitzondering het geval waarin de monsters
zijn genomen met de bemonsteringsmethoden opAfstandDroog, opAfstandNat, opAfstandNatBinnendoor, opAfstandNatBuitenlangs en opDiepteGrijpen, want dan is een laag minimaal 10 cm dik. Dit betekent dat er minimaal iedere meter
van het bemonsterde traject een waarneming is gedaan.
Onder NEN 5104 is het bereik niet vastgelegd.
6.3.21.4 bepaling ondergrens
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De manier waarop de ondergrens van de laag is bepaald, met in het geval de grens op
een in de monsters waargenomen verandering is gebaseerd een aanduiding van hoe scherp
de grens is.
Voor IMBRO/A-gegevens moet de waarde ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
6.3.21.5 antropogeen
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de laag bestaat uit materiaal dat door de mens is neergelegd
of uit natuurlijke grond waarvan de samenhang door de mens volledig is verstoord.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Naam IMBRO/A
IndicatieJaNeeOnbekend
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Het gegeven heeft betrekking op een waarneming en krijgt alleen de waarde ja, wanneer de beschrijver geconstateerd heeft dat de laag antropogeen is.
6.3.21.6 type ingreep
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De omschrijving van de wijze waarop de mens in de opbouw van de ondergrond heeft ingegrepen.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongeroerd en de waarde van het attribuut antropogeen gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd ofklasse3.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut antropogeen niet gelijk is aan ja.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd bij de beschrijving van ongeroerde monsters onder
klasse 2. Het is goede praktijk om bij handboringen waarvan alle monsters in het veld
zijn beschreven (klasse2ongedifferentieerd) dezelfde spelregels te volgen.
Menselijk ingrijpen leidt tot veranderingen van de eigenschappen van de ondergrond.
Vanuit geotechnisch perspectief is het van belang het menselijk ingrijpen te typeren
om ten minste een globaal beeld te geven van de aard van de verandering. Zo zal los
gestort zand een lagere dichtheid hebben dan zand dat van nature aanwezig is, terwijl
zand dat in lagen verdicht onder een snelweg is aangebracht juist een hogere dichtheid
heeft.
6.3.21.7 bijzonder materiaal
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De naam van het materiaal waaruit een laag waarvan de inhoud niet als grond of gesteente
wordt beschouwd, bestaat.
Een laag bestaat uit bijzonder materiaal wanneer meer dan 5 0% van de massa bijzonder
materiaal is, en bij een groot verschil in volumieke massa wanneer het materiaal bepalend
is voor de geotechnische eigenschappen. Dat materiaal kan zowel natuurlijk als antropogeen
van aard zijn.
Een laag die uit bijzonder materiaal bestaat wordt minder uitgebreid beschreven dan
een laag die uit grond of gesteente bestaat.
6.3.21.8 interne structuur intact
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de interne opbouw van de laag intact is.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit gelijk is aan klasse2ongeroerd of klasse2ongedifferentieerd en het attribuut bijzonder materiaal ontbreekt.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd bij de beschrijving van ongeroerde monsters onder
klasse 2. Bij handboringen waarvan alle monsters in het veld zijn beschreven (klasse2ongedifferentieerd) wordt het gegeven ook vastgelegd.
Het gegeven is onder NEN 5104 niet vastgelegd.
6.3.21.9 scheefstaand
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de laag scheef staat.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Lagen in de ondergrond liggen niet altijd horizontaal. Onder bepaalde omstandigheden
worden lagen onder een hoek afgezet en na afzetting kunnen lagen zijn scheefgesteld
doordat ze onder druk zijn komen te staan. Het gegeven moet in die context worden
begrepen. Een laag staat scheef wanneer de laaggrens een hoek groter dan 15 graden
maakt met een doorsnede loodrecht op de lengterichting van het monster.
Het gegeven is onder NEN 5104 niet vastgelegd.
6.3.21.10 gelaagd
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de laag intern gelaagd is.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut interne structuur intact gelijk is aan ja.
Toelichting
Het gegeven wordt vastgelegd wanneer de kwaliteit van de grond- of gesteentemonsters
dat rechtvaardigt en dat is wanneer de interne structuur intact is.
6.3.21.11 samengestelde laag
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de laagjes waaruit een laag is opgebouwd in materiaal
verschillen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut gelaagd gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Een laag kan een artificiële eenheid zijn die bestaat uit een afwisseling van grondsoorten,
van soorten gesteente of uit een afwisseling van grond en gesteente.
In een boormonsterbeschrijving die onder NEN-EN-ISO 14688-1 tot stand is gekomen,
ligt de dikte van een afzonderlijk laagje tussen 2 en 20 cm. Onder NEN 5104 is het
bereik niet vastgelegd.
6.3.21.12 gelaagdheid
Type gegeven
Attribuut van Laag
Definitie
De typering van een laag die uit laagjes van hetzelfde materiaal bestaat, naar dikte
van de laagjes.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut gelaagd gelijk is aan ja en de waarde van het attribuut samengesteld gelijk is aan nee.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.22 Grond
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens over de grond waar de laag uit bestaat.
Toelichting
De meeste gegevens hebben betrekking op de samenstelling van de grond, enkele over
eigenschappen die direct daarmee samenhangen.
6.3.22.1 geotechnische grondsoort
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De naam van de grondsoort vanuit geotechnisch perspectief.
Voor IMBRO/A-gegevens moet de waarde ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
De namen van grondsoorten zijn het resultaat van de afspraken die zijn vastgelegd
in de beschrijfprocedure NEN-EN-ISO 14688-1.
6.3.22.2 grondsoort NEN5104
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De naam van de grondsoort volgens de systematiek die gebaseerd is op NEN 5104.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch en dat is onder IMBRO altijd het geval.
Toelichting
De lijst met grondsoorten is gebaseerd op de classificatie volgens NEN 5104, maar
is iets uitgebreid om beter aan te sluiten bij de geotechnische praktijk. Grondsoorten
die in eerste instantie als veen geclassificeerd zouden moeten worden, worden nader
gespecificeerd (veen, bruinkool, detritus, dy en gyttja) en de namen van zeer grove
gronden zijn toegevoegd (blokken, keien en keitjes).
6.3.22.3 grindgehalteklasse
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Het gehalte aan grind volgens NEN 5104 uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch en dat is onder IMBRO altijd het geval.
Regels IMBRO/A
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan mineraalarmVeen, zwakKleiigVeen, sterkKleiigVeen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, detritusNietGespecificeerd, bruinkoolNietGespecificeerd, gyttjaNietGespecificeerd, dy, zwakSiltigeKlei, matigSiltigeKlei, sterkSiltigeKlei, uiterstSiltigeKlei, zwakZandigeKlei, matigZandigeKlei, sterkZandigeKlei, zwakZandigeLeem, sterkZandigeLeem, kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 niet gelijk is aan mineraalarmVeen, zwakKleiigVeen, sterkKleiigVeen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, detritusNietGespecificeerd, bruinkoolNietGespecificeerd, gyttjaNietGespecificeerd, dy, zwakSiltigeKlei, matigSiltigeKlei, sterkSiltigeKlei, uiterstSiltigeKlei, zwakZandigeKlei, matigZandigeKlei, sterkZandigeKlei, zwakZandigeLeem, sterkZandigeLeem, kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
Toelichting
In de NEN 5104 classificatie wordt het gehalte aan grind altijd geschat. Het gegeven
wordt apart vastgelegd wanneer het gehalte minder is dan 30 %. Daarboven bepaalt het
gehalte de naam van de grondsoort.
6.3.22.4 organischestofgehalteklasse NEN5104
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Het gehalte aan organische stof volgens NEN 5104 uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch en dat is onder IMBRO altijd het geval.
Regels IMBRO/A
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van grondsoort NEN5104 gelijk is aan blokken, keienNietGespecificeerd, keitjesNietGespecificeerd, siltigGrind, zwakZandigGrind,
matigZandigGrind, sterkZandigGrind, uiterstZandigGrind, zwakSiltigeKlei, matigSiltigeKlei,
sterkSiltigeKlei, uiterstSiltigeKlei, zwakZandigeKlei, matigZandigeKlei, sterkZandigeKlei,
zwakZandigeLeem, sterkZandigeLeem, kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van grondsoort NEN5104 niet gelijk is aan blokken, keienNietGespecificeerd, keitjesNietGespecificeerd, siltigGrind, zwakZandigGrind,
matigZandigGrind, sterkZandigGrind, uiterstZandigGrind, zwakSiltigeKlei, matigSiltigeKlei,
sterkSiltigeKlei, uiterstSiltigeKlei, zwakZandigeKlei, matigZandigeKlei, sterkZandigeKlei,
zwakZandigeLeem, sterkZandigeLeem, kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
Toelichting
In de NEN 5104 classificatie wordt het gehalte aan organische stof altijd geschat.
Het gegeven wordt apart vastgelegd wanneer het gehalte onder een bepaald percentage
ligt. Daarboven bepaalt het gehalte de naam van de grondsoort.
6.3.22.5 bijzonder bestanddeel
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Een bestanddeel dat uit materiaal bestaat dat niet tot een grondsoort wordt gerekend
en niet bepalend is voor de geotechnische eigenschappen van de grond met, wanneer
relevant, aanduiding van de relatieve hoeveelheid ervan.
De waarde mag ontbreken wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Onder NEN-EN-ISO 14688 moeten bijzondere bestanddelen worden beschreven wanneer ze
belangrijk zijn voor het herleiden van de oorsprong van de grond of wanneer ze de
geotechnische eigenschappen van de grond kunnen beïnvloeden. Bijzondere bestanddelen
hebben gewoonlijk of een natuurlijke of een antropogene herkomst maar in enkele gevallen
is beide mogelijk. In het geval er geen bijzondere bestanddelen aanwezig zijn wordt
de waarde geen vastgelegd.
Onder de procedure NEN 5104 staat het vrij bijzondere bestanddelen te benoemen en
er wordt dan geen relatie met de geotechnische eigenschappen van de grond verondersteld.
Voor IMBRO/A-gegevens mag de waarde ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Het bepalen van kleur kent een zekere mate van subjectiviteit als dat gebeurt zonder
gebruik te maken van hulpmiddelen. Een kleurenkaart kan helpen de consistentie van
de door verschillende personen en bij verschillende lichtsterkte uitgevoerde beschrijvingen
te waarborgen. Om de namen van kleuren een meer objectieve basis te geven en het gebruik
van een kleurenkaart te ondersteunen, is de vertaling naar de codes van de Munsell
kleurenkaarten voor grond en gesteente opgenomen in de codelijst (Munsell Soil Color Chart en Munsell Rock Color Chart).
De kleur die is vastgelegd onder NEN 5104 kan niet naar Munsellcodes worden vertaald.
6.3.22.7 gevlekt
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de grond vlekken vertoont.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd of klasse3.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd bij de beschrijving van ongeroerde monsters onder
klasse 2 en alleen wanneer de waarde bepaald kan worden. De uitvoerder beoordeelt
zelf wanneer dat het geval is. Het voorkomen van vlekken is een aanwijzing voor verandering
van de chemische samenstelling van de grond na afzetting van het sediment.
Het gegeven is onder NEN 5104 niet vastgelegd.
6.3.22.8 gelaagde inhomogeniteit
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De afwijkende laagjes in een samengestelde laag getypeerd naar dikte en soort grond
of gesteente.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut samengestelde laag van de entiteit Laag gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.22.9 disperse inhomogeniteit
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De typering van willekeurig verspreid voorkomende concentraties van een afwijkende
grondsoort of soort gesteente naar hoeveelheid en materiaal.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit gelijk is aan klasse3.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut
beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd onder klasse 2. Hoe het voorkomen van concentraties,
brokjes en lensjes, van afwijkende grondsoort of soorten gesteente, moet worden geïnterpreteerd
hangt af van de beschrijfkwaliteit. Wanneer het profiel als beschrijfkwaliteit de
waarde klasse2ongeroerd heeft, mag men ervan uitgaan dat de inhomogeniteit een in-situ eigenschap is. In
het geval de beschrijfkwaliteit een andere waarde heeft is dat niet altijd het geval
en zal het voorkomen van afwijkende materialen veelal de expressie zijn van vermenging
van lagen met een andere samenstelling.
6.3.22.10 kalkgehalteklasse
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Het gehalte aan koolzure kalk uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongeroerd en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan grind, grindMetKeien, grindMetKeitjes, zwakZandigGrind, sterkZandigGrind, siltigGrind, kleiigGrind, zand, zandMetKeien, zandMetKeitjes, zwakGrindigZand, sterkGrindigZand, siltigZand, siltigZandMetGrind, kleiigZand, kleiigZandMetGrind, silt, siltMetKeien, siltMetKeitjes, zwakGrindigSilt, sterkGrindigSilt, zwakZandigSilt, zwakZandigSiltMetGrind, sterkZandigSilt, sterkZandigSiltMetGrind, klei, kleiMetKeien, kleiMetKeitjes, zwakGrindigeKlei, sterkGrindigeKlei, zwakZandigeKlei, zwakZandigeKleiMetGrind, sterkZandigeKlei of sterkZandigeKleiMetGrind.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongedifferentieerd en de waarde van het attribuut internestructuurintact van de entiteit Laag gelijk is aan ja en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan grind, grindMetKeien, grindMetKeitjes, zwakZandigGrind, sterkZandigGrind, siltigGrind, kleiigGrind, zand, zandMetKeien, zandMetKeitjes, zwakGrindigZand, sterkGrindigZand, siltigZand, siltigZandMetGrind, kleiigZand, kleiigZandMetGrind, silt, siltMetKeien, siltMetKeitjes, zwakGrindigSilt, sterkGrindigSilt, zwakZandigSilt, zwakZandigSiltMetGrind, sterkZandigSilt, sterkZandigSiltMetGrind, klei, kleiMetKeien, kleiMetKeitjes, zwakGrindigeKlei, sterkGrindigeKlei, zwakZandigeKlei, zwakZandigeKleiMetGrind, sterkZandigeKlei of sterkZandigeKleiMetGrind.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd of klasse3.
Regels IMBRO/A
Voor IMBRO/A-gegevens mag het attribuut aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut
beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd bij de beschrijving van ongeroerde monsters onder
klasse 2. Het is goede praktijk om bij handboringen waarvan alle monsters in het veld
zijn beschreven (klasse2ongedifferentieerd) dezelfde spelregels te volgen.
Het kalkgehalte wordt geschat naar de mate van opbruisen met verdund zoutzuur (10
% HCl). Het kalkgehalte wordt niet bepaald als de grond is geclassificeerd als een
zeer grove grond of als een organische grond.
Beschrijvingen die zijn gemaakt onder NEN 5104 hanteren een andere indeling.
6.3.22.11 organischestofgehalteklasse
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Het gehalte aan organische stof uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse3.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan detritus, zwakZandigeDetritus, sterkZandigeDetritus, siltigeDetritus, kleiigeDetritus, humus, zwakZandigeHumus, sterkZandigeHumus, siltigeHumus, kleiigeHumus, veen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, siltigVeen, kleiigVeen, bruinkool of gyttja.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd onder klasse 2. Het aandeel organische stof wordt
volgens NEN-EN-ISO 14688-1 bepaald op basis van waarneembare en voelbare eigenschappen.
De organischestofgehalteklasse wordt niet bepaald als de grond is geclassificeerd
als een organische grond.
6.3.22.12 scheve gradering
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de grootte van de korrels waar de grond uit bestaat
in een diagonale richting trendmatig verandert.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan nee.
Toelichting
Het gegeven heeft betrekking op grove en zeer grove gronden. Normaliter zijn de korrels
willekeurig naar grootte over de laag verdeeld, maar onder bepaalde omstandigheden
vindt tijdens de vorming van het sediment sortering plaats naar grootte en gewicht.
Het voorkomen van een dergelijke sortering is van invloed op de geotechnische eigenschappen
van de grond. Verder geeft het ook meer inzicht in de omstandigheden waaronder het
sediment is gevormd. Het gegeven kan alleen worden vastgelegd wanneer de kwaliteit
van de monsters dat rechtvaardigt en dat is wanneer de interne structuur niet is verstoord.
Het gegeven is onder NEN 5104 niet vastgelegd.
6.3.22.13 verticale gradering
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de grootte van de korrels waar de grond uit bestaat
van onder naar boven trendmatig veranderd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan nee.
Toelichting
Het gegeven heeft betrekking op grove en zeer grove gronden. Normaliter zijn de korrels
willekeurig naar grootte over de laag verdeeld, maar onder bepaalde omstandigheden
vindt tijdens de vorming van het sediment sortering plaats naar grootte en gewicht.
Het voorkomen van een dergelijke sortering is van invloed op de geotechnische eigenschappen
van de grond. Verder geeft het ook meer inzicht in de omstandigheden waaronder het
sediment is gevormd.
Het gegeven kan alleen worden vastgelegd wanneer de kwaliteit van de monsters dat
rechtvaardigt en dat is wanneer de interne structuur niet is verstoord. Het gegeven
is onder NEN 5104 niet vastgelegd.
6.3.22.14 vermengd
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De aanduiding of de grond na vorming van de laag door natuurlijke processen vermengd
is met grond uit andere lagen.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan ja.
Toelichting
Het gegeven wordt vastgelegd wanneer de kwaliteit van de monsters dat rechtvaardigt
en dat is wanneer de interne structuur niet is verstoord.
Het gegeven is onder NEN 5104 niet vastgelegd.
6.3.22.15 type vermenging
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De omschrijving van het natuurlijk proces dat tot vermenging van de grond heeft geleid.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut vermengd gelijk is aan nee.
Toelichting
De uitvoerder heeft in standaard geotechnisch onderzoek de vrijheid te bepalen of
hij het gegeven vastlegt. Het herkennen van de processen hangt namelijk af van de
expertise van de uitvoerder.
6.3.22.16 grindmediaanklasse
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De mediaan van de grindfractie uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan grind, grindMetKeien, grindMetKeitjes, zwakZandigGrind, sterkZandigGrind, siltigGrind of kleiigGrind.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan siltigGrind, zwakZandigGrind, matigZandigGrind, sterkZandigGrind of uiterstZandigGrind.
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en wanneer de waarde van het attribuut grindgehalteklasse gelijk is aan zwakGrindig, matigGrindig of sterkGrindig.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in de andere gevallen wanneer de waarde van het
attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
De grindmediaan wordt bepaald wanneer de primaire fractie grind is. Beschrijvingen
die zijn gemaakt onder NEN 5104 hanteren een andere indeling.
6.3.22.17 fijn grind gehalteklasse
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Het gehalte aan fijn grind van de grindfractie uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch en dat is onder IMBRO altijd het geval.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan siltigGrind, zwakZandigGrind, matigZandigGrind, sterkZandigGrind of uiterstZandigGrind.
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grindgehalteklasse gelijk is aan zwakGrindig, matigGrindig of sterkGrindig.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in de andere gevallen wanneer de waarde van het
attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
6.3.22.18 matig grof grind gehalteklasse
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Het gehalte aan matig grof grind van de grindfractie uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch en dat is onder IMBRO altijd het geval.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan siltigGrind, zwakZandigGrind, matigZandigGrind, sterkZandigGrind of uiterstZandigGrind.
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grindgehalteklasse gelijk is aan zwakGrindig, matigGrindig of sterkGrindig.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in de andere gevallen wanneer de waarde van het
attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
6.3.22.19 zeer grof grind gehalteklasse
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Het gehalte aan zeer grof grind van de grindfractie uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch en dat is onder IMBRO altijd het geval.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan siltigGrind, zwakZandigGrind, matigZandigGrind, sterkZandigGrind of uiterstZandigGrind.
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grindgehalteklasse gelijk is aan zwakGrindig, matigGrindig of sterkGrindig.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in de andere gevallen wanneer de waarde van het
attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
6.3.22.20 zandmediaanklasse
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De mediaan van de zandfractie uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan zand, zandMetKeien, zandMetKeitjes, zwakGrindigZand, sterkGrindigZand, siltigZand, siltigZandMetGrind, kleiigZand of kleiigZandMetGrind.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van grondsoort NEN5104 gelijk is aan kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
Toelichting
De zandmediaan wordt bepaald wanneer de primaire fractie zand is. Tenminste wordt
een indeling van grof, middelgrof of fijn gemaakt, bij voorkeur worden de klassen
middelgrof en fijn nauwkeuriger ingedeeld.
Beschrijvingen die zijn gemaakt onder NEN 5104 hanteren een andere indeling.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving niet gelijk is aan NEN5104Synthetisch en dat is onder IMBRO altijd het geval.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van grondsoort NEN5104 gelijk is aan kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van grondsoort NEN5104 niet gelijk is aan kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
6.3.22.22 soort veen
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
Een nadere typering van het als veen omschreven bestanddeel van grond.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse3.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort niet gelijk is aan veen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, siltigVeen of kleiigVeen.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan mineraalarmVeen, zwakKleiigVeen, sterkKleiigVeen, zwakZandigVeen of sterkZandigVeen.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 niet gelijk is aan mineraalarmVeen, zwakKleiigVeen, sterkKleiigVeen, zwakZandigVeen of sterkZandigVeen.
Toelichting
Wanneer het boorprofiel aan de eisen van klasse 2 van de beschrijfprocedure voldoet,
hangt het van de aard van de opdracht en de keuzen die de uitvoerder heeft gemaakt
af of het gegeven is vastgelegd.
6.3.22.23 textuur organische grond
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De mate van vezeligheid van organische grond uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongeroerd en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan detritus, zwakZandigeDetritus, sterkZandigeDetritus, siltigeDetritus, kleiigeDetritus, humus, zwakZandigeHumus, sterkZandigeHumus, siltigeHumus, kleiigeHumus, veen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, siltigVeen of kleiigVeen.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongedifferentieerd en de waarde van het attribuut internestructuurintact gelijk is aan ja en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan detritus, zwakZandigeDetritus, sterkZandigeDetritus, siltigeDetritus, kleiigeDetritus, humus, zwakZandigeHumus, sterkZandigeHumus, siltigeHumus, kleiigeHumus, veen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, siltigVeen of kleiigVeen.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd en klasse3.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort niet gelijk is aan detritus, zwakZandigeDetritus, sterkZandigeDetritus, siltigeDetritus, kleiigeDetritus, humus, zwakZandigeHumus, sterkZandigeHumus, siltigeHumus, kleiigeHumus, veen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, siltigVeen of kleiigVeen.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan mineraalarmVeen, zwakKleiigVeen, sterkKleiigVeen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen of detritusNietGespecificeerd.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 niet gelijk is aan mineraalarmVeen, zwakKleiigVeen, sterkKleiigVeen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen of detritusNietGespecificeerd.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd bij de beschrijving van ongeroerde monsters onder
klasse 2. Het is goede praktijk om bij handboringen waarvan alle monsters in het veld
zijn beschreven (klasse2ongedifferentieerd) dezelfde spelregels te volgen.
De textuur wordt bepaald voor organische gronden, met uitzondering van bruinkool en
gyttja. Bruinkool bestaat uit een vast mengsel van vezels en amorfe massa en gyttja
is per definitie amorf. Beschrijvingen die zijn gemaakt onder NEN 5104 hanteren een
andere indeling.
6.3.22.24 consistentie fijne grond
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De stijfheid van fijne grond uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongeroerd en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan silt, siltMetKeien, siltMetKeitjes, zwakGrindigSilt, sterkGrindigSilt, zwakZandigSilt,
zwakZandigSiltMetGrind, sterkZandigSilt, sterkZandigSiltMetGrind, klei, kleiMetKeien,
kleiMetKeitjes, zwakGrindigeKlei, sterkGrindigeKlei, zwakZandigeKlei, zwakZandigeKleiMetGrind,
sterkZandigeKlei of sterkZandigeKleiMetGrind.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongedifferentieerd en de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan ja en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan silt, siltMetKeien, siltMetKeitjes, zwakGrindigSilt, sterkGrindigSilt, zwakZandigSilt,
zwakZandigSiltMetGrind, sterkZandigSilt, sterkZandigSiltMetGrind, klei, kleiMetKeien,
kleiMetKeitjes, zwakGrindigeKlei, sterkGrindigeKlei, zwakZandigeKlei, zwakZandigeKleiMetGrind,
sterkZandigeKlei of sterkZandigeKleiMetGrind.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd of klasse3.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort niet gelijk is aan silt, siltMetKeien, siltMetKeitjes, zwakGrindigSilt, sterkGrindigSilt, zwakZandigSilt,
zwakZandigSiltMetGrind, sterkZandigSilt, sterkZandigSiltMetGrind, klei, kleiMetKeien,
kleiMetKeitjes, zwakGrindigeKlei, sterkGrindigeKlei, zwakZandigeKlei, zwakZandigeKleiMetGrind,
sterkZandigeKlei of sterkZandigeKleiMetGrind.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan zwakSiltigeKlei, matigSiltigeKlei, sterkSiltigeKlei, uiterstSiltigeKlei, zwakZandigeKlei, matigZandigeKlei, sterkZandigeKlei, zwakZandigeLeem of sterkZandigeLeem.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 niet gelijk is aan zwakSiltigeKlei, matigSiltigeKlei, sterkSiltigeKlei, uiterstSiltigeKlei, zwakZandigeKlei, matigZandigeKlei, sterkZandigeKlei, zwakZandigeLeem of sterkZandigeLeem.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd bij de beschrijving van ongeroerde monsters onder
klasse 2. Het is goede praktijk om bij handboringen waarvan alle monsters in het veld
zijn beschreven (klasse2ongedifferentieerd) dezelfde spelregels te volgen.
Beschrijvingen die zijn gemaakt onder NEN 5104 hanteren een andere indeling.
6.3.22.25 consistentie organische grond
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De stijfheid van organische grond uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongeroerd en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan detritus, zwakZandigeDetritus, sterkZandigeDetritus, siltigeDetritus, kleiigeDetritus,
humus, zwakZandigeHumus, sterkZandigeHumus, siltigeHumus, kleiigeHumus, veen, zwakZandigVeen,
sterkZandigVeen, siltigVeen, kleiigVeen, bruinkool of gyttja.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2ongedifferentieerd en de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan ja en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan detritus, zwakZandigeDetritus, sterkZandigeDetritus, siltigeDetritus, kleiigeDetritus,
humus, zwakZandigeHumus, sterkZandigeHumus, siltigeHumus, kleiigeHumus, veen, zwakZandigVeen,
sterkZandigVeen, siltigVeen, kleiigVeen, bruinkool of gyttja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd of klasse3.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort niet gelijk is aan detritus, zwakZandigeDetritus, sterkZandigeDetritus, siltigeDetritus, kleiigeDetritus,
humus, zwakZandigeHumus, sterkZandigeHumus, siltigeHumus, kleiigeHumus, veen, zwakZandigVeen,
sterkZandigVeen, siltigVeen, kleiigVeen, bruinkool of gyttja.
Regels IMBRO/A
Het attribuut mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan mineraalarmVeen, zwakKleiigVeen, sterkKleiigVeen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, detritusNietGespecificeerd, bruinkoolNietGespecificeerd, gyttjaNietGespecificeerd of dy.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 niet gelijk is aan mineraalarmVeen, zwakKleiigVeen, sterkKleiigVeen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, detritusNietGespecificeerd, bruinkoolNietGespecificeerd, gyttjaNietGespecificeerd of dy.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen vastgelegd bij de beschrijving van ongeroerde monsters onder
klasse 2. Het is goede praktijk om bij handboringen waarvan alle monsters in het veld
zijn beschreven (klasse2ongedifferentieerd) dezelfde spelregels te volgen.
Bruinkool heeft altijd de waarde vast.
6.3.22.26 treksterkte veen
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De treksterkte van het veen uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan ja en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan veen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, siltigVeen of kleiigVeen.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Het gegeven wordt vastgelegd wanneer de kwaliteit van de monsters dat rechtvaardigt
en dat is wanneer de interne structuur niet is verstoord. Het gegeven is onder NEN
5104 niet vastgelegd.
6.3.22.27 afzettingskarakteristiek
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De typering van het sediment waaruit de grond bestaat naar milieu van afzetting voor
zover dat vanuit geotechnisch perspectief relevant is.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd of klasse3.
Toelichting
Wanneer het boorprofiel aan de eisen van klasse 2 van de beschrijfprocedure voldoet,
hangt het van de aard van de opdracht en de keuzen die de uitvoerder heeft gemaakt
af of het gegeven is vastgelegd. Het gegeven kan ervaren gebruikers direct inzicht
geven in eigenschappen die in geotechnisch opzicht relevant zijn. Het gegeven heeft
eerder een interpretatief dan een beschrijvend karakter, maar het niveau van interpretatie
is zo globaal dat iedere beschrijver in het vakgebied geacht wordt over de noodzakelijke
kennis te beschikken.
In het geval alleen de ouderdom van de afzetting kan worden gegeven en niet het afzettingsmilieu
dan wordt de waarde nietBepaald vastgelegd.
6.3.22.28 ouderdom afzetting
Type gegeven
Attribuut van Grond
Definitie
De globale ouderdom van het sediment waaruit de grond bestaat.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer het attribuut afzettingskarakteristiek niet aanwezig is.
Toelichting
Wanneer het boorprofiel aan de eisen van klasse 2 van de beschrijfprocedure voldoet,
hangt het van de aard van de opdracht en de keuzen die de uitvoerder heeft gemaakt
af of het gegeven is vastgelegd. Het gegeven kan ervaren gebruikers direct inzicht
geven in eigenschappen die in geotechnisch opzicht relevant zijn. Het gegeven heeft
eerder een interpretatief dan een beschrijvend karakter, maar het niveau van interpretatie
is zo globaal dat een beschrijver in het vakgebied over de noodzakelijke kennis kan
beschikken.
6.3.23 Korrelvorm
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De beschrijving van de vorm van de gemiddelde korrel van een bepaalde groottefractie.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd, klasse2ongeroerd of klasse2ongedifferentieerd en de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan keien, keienMetGrind, keienMetZand, keienMetSilt, keienMetKlei, keitjes, keitjesMetGrind,
keitjesMetZand, keitjesMetSilt, keitjesMetKlei, grind, grindMetKeien, grindMetKeitjes,
zwakZandigGrind, sterkZandigGrind, siltigGrind, kleiigGrind, zand, zandMetKeien, zandMetKeitjes,
zwakGrindigZand, sterkGrindigZand, siltigZand, siltigZandMetGrind, kleiigZand of kleiigZandMetGrind.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Regels IMBRO/A
De entiteit mag aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 gelijk is aan kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
De entiteit mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch en de waarde van het attribuut grondsoort NEN5104 niet gelijk is aan kleiigZand, zwakSiltigZand, matigSiltigZand, sterkSiltigZand of uiterstSiltigZand.
Toelichting
De korrelvorm wordt onder NEN-EN-ISO 14688 enkel vastgelegd bij een beschrijving die
beantwoordt aan de eisen die in de beschrijfprocedure aan een klasse 2 beschrijving
zijn gesteld. De korrelvorm van de primaire fractie wordt beschreven wanneer de primaire
fractie uit keien, keitjes, grind of zand bestaat.
Onder NEN 5104 is de korrelvorm van zand soms bepaald.
6.3.23.1 hoekigheid
Type gegeven
Attribuut van Korrelvorm
Definitie
De hoekigheid van de korrel uitgedrukt in een klasse.
De indeling is naar Powers, 1953 en Hillen & Kruse, 1981. Het gegeven is van invloed
op de pakking, stabiliteit en doorlatendheid en geeft inzicht in het afzettingsmilieu
en de herkomst van het materiaal.
6.3.23.2 sfericiteit
Type gegeven
Attribuut van Korrelvorm
Definitie
De mate van bolrondheid van de korrel ingedeeld op grond van de verhouding tussen
de drie dimensies.
Voor IMBRO/A-gegevens moet de waarde ontbreken wanneer de waarde van het attribuut
beschrijfprocedure van de entiteit Boormonsterbeschrijving gelijk is aan NEN5104Synthetisch.
Toelichting
Het gegeven is van invloed op de pakking, stabiliteit en doorlatendheid en geeft inzicht
in de omstandigheden waaronder het sediment is afgezet en de herkomst van het materiaal.
Onder NEN 5104 is dit gegeven niet vastgelegd.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort van de entiteit Grond gelijk is aan keien, keienMetGrind, keienMetZand, keienMetSilt, keienMetKlei, keitjes, keitjesMetGrind,
keitjesMetZand, keitjesMetSilt, keitjesMetKlei, grind, grindMetKeien, grindMetKeitjes,
zwakZandigGrind, sterkZandigGrind, siltigGrind, kleiigGrind.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
De ruwheid van het korreloppervlak wordt omschreven vanaf een korrelgrootte van 2
mm, voor keien, keitjes en grind.
6.3.24 Gesteente
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens over het gesteente waar de laag uit bestaat.
Regels
De entiteit mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschreven materiaal van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan grond.
Toelichting
De meeste gegevens hebben betrekking op de samenstelling van het gesteente enkele
over eigenschappen die direct daarmee samenhangen.
Bijzondere bestanddelen worden beschreven wanneer ze belangrijk zijn voor het herleiden
van de oorsprong van het gesteente. In het geval er geen bijzondere bestanddelen aanwezig
zijn wordt de waarde geen vastgelegd.
Het bepalen van kleur kent een zekere mate van subjectiviteit als dat gebeurt zonder
gebruik te maken van hulpmiddelen. Een kleurenkaart kan helpen de consistentie van
de door verschillende personen en bij verschillende lichtsterkte uitgevoerde beschrijvingen
te waarborgen. Om de namen van kleuren een meer objectieve basis te geven en het gebruik
van een kleurenkaart te ondersteunen, is de vertaling naar de codes van de Munsell
kleurenkaarten voor grond en gesteente opgenomen in de codelijst.
6.3.24.5 gelaagde inhomogeniteit
Type gegeven
Attribuut van Gesteente
Definitie
De afwijkende laagjes in een samengestelde laag getypeerd naar dikte en soort grond
of gesteente.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut samengestelde laag van de entiteit Laag gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.24.6 disperse inhomogeniteit
Type gegeven
Attribuut van Gesteente
Definitie
De typering van willekeurig verspreid voorkomende concentraties van een afwijkende
grondsoort of soort gesteente naar hoeveelheid en materiaal.
Hoe het voorkomen van concentraties, brokjes en lensjes, van afwijkende grondsoorten
of soorten gesteente, moet worden geïnterpreteerd hangt af van de beschrijfkwaliteit.
Wanneer het profiel als beschrijfkwaliteit de waarde klasse2ongeroerd heeft, mag men ervan uitgaan dat de inhomogeniteit een in-situ eigenschap is. In
het geval de beschrijfkwaliteit een andere waarde heeft is dat niet altijd het geval
en zal het voorkomen van afwijkende materialen veelal de expressie zijn van vermenging
van lagen met een andere samenstelling.
6.3.24.7 kalkgehalteklasse
Type gegeven
Attribuut van Gesteente
Definitie
Het gehalte aan koolzure kalk uitgedrukt in een klasse.
Het kalkgehalte wordt geschat naar de mate van opbruisen met verdund zoutzuur (10%
HCl).
6.3.24.8 scheve gradering
Type gegeven
Attribuut van Gesteente
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de grootte van de korrels waar de grond uit bestaat
in een diagonale richting trendmatig verandert.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan nee.
Toelichting
Het gegeven heeft betrekking op grove en zeer grove gronden. Normaliter zijn de korrels
willekeurig naar grootte over de laag verdeeld, maar onder bepaalde omstandigheden
vindt tijdens de vorming van het sediment sortering plaats naar grootte en gewicht.
Het voorkomen van een dergelijke sortering is van invloed op de geotechnische eigenschappen
van de grond. Verder geeft het ook meer inzicht in de omstandigheden waaronder het
sediment is gevormd.
Het gegeven wordt vastgelegd wanneer de kwaliteit van de monsters dat rechtvaardigt
en dat is wanneer de gelaagdheid intact is en de interne structuur niet is verstoord.
6.3.24.9 verticale gradering
Type gegeven
Attribuut van Gesteente
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de grootte van de korrels waar de grond uit bestaat
van onder naar boven trendmatig veranderd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan nee.
Toelichting
Het gegeven heeft betrekking op grove en zeer grove gronden. Normaliter zijn de korrels
willekeurig naar grootte over de laag verdeeld, maar onder bepaalde omstandigheden
vindt tijdens de vorming van het sediment sortering plaats naar grootte en gewicht.
Het voorkomen van een dergelijke sortering is van invloed op de geotechnische eigenschappen
van de grond. Verder geeft het ook meer inzicht in de omstandigheden waaronder het
sediment is gevormd.
Het gegeven wordt vastgelegd wanneer de kwaliteit van de monsters dat rechtvaardigt
en dat is wanneer de gelaagdheid intact is en de interne structuur niet is verstoord.
6.3.24.10 holtes aanwezig
Type gegeven
Attribuut van Gesteente
Definitie
De aanduiding of in het gesteente holtes aanwezig zijn.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan nee.
Toelichting
Holtes groter dan de ruimte tussen korrels (poriën), ontstaan door gasvorming, oplossing
of interne erosie.
6.3.24.11 holteverdeling
Type gegeven
Attribuut van Gesteente
Definitie
De gelijkmatigheid van het voorkomen van de holtes in het gesteente.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut holtes aanwezig gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.24.12 stabiliteit
Type gegeven
Attribuut van Gesteente
Definitie
De veranderlijkheid van het gesteente bij blootstelling aan water of lucht uitgedrukt
in een klasse.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut interne structuur intact van de entiteit Laag gelijk is aan nee.
6.3.25 Verweringsgraad
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De mate waarin het gesteente verweerd is.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut verweerd van de entiteit Gesteente gelijk is aan ja.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.25.1 verkleuring
Type gegeven
Attribuut van Verweringsgraad
Definitie
De mate waarin de oorspronkelijke kleur is veranderd uitgedrukt in een klasse.
De samenstelling van het gesteente kan door verwering geleidelijk veranderen.
6.3.26 Niet beschreven interval
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een interval dat is bemonsterd en om een bepaalde reden niet is beschreven.
Toelichting
Het uitgangspunt is dat alle op vergelijkbare wijze bemonsterde intervallen als laag
in het profiel zijn opgenomen en beschreven. Wanneer een bemonsterd interval niet
is beschreven wordt de reden daarvan vastgelegd.
6.3.26.1 begindiepte
Type gegeven
Attribuut van Niet beschreven interval
Definitie
De diepte waarop het interval dat niet beschreven is begint.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
Toelichting
Wanneer het hele traject is bemonsterd om het dieptebereik volledig te beschrijven
(continu bemonsterd is gelijk aan ja) is het boorprofiel beschreven als een opeenvolging van lagen en niet beschreven intervallen
en die sluiten precies op elkaar aan.
6.3.26.2 einddiepte
Type gegeven
Attribuut van Niet beschreven interval
Definitie
De diepte waarop het interval dat niet beschreven is eindigt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
Regels
De einddiepte moet groter zijn dan de begindiepte van het niet beschreven interval.
De einddiepte van het onderste niet beschreven interval mag niet groter zijn dan de waarde van
het attribuut einddiepte bemonstering van de entiteit Boring.
Regels IMBRO/A
De einddiepte van het onderste niet beschreven interval mag niet groter zijn dan de waarde van
het attribuut einddiepte boren van de entiteit Boring wanneer de waarde van het attribuut einddiepte bemonstering van de entiteit Boring ontbreekt.
Een van de redenen waarom een interval niet is beschreven, is dat een beschrijving
niet in standaardtermen te vatten is, omdat de samenhang van de lagen te zeer verstoord
is door een post-sedimentaire discontinuïteit. In dat geval wordt aanbevolen een foto
van het interval te maken en die in de registratie te doen opnemen.
6.3.27 Post-sedimentaire discontinuïteit
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een vlak, plaatvormig lichaam of een samenstel van vlakken dat de laagopbouw verstoort.
Regels
De entiteit mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschrijfkwaliteit van de entiteit Boorprofiel gelijk is aan klasse2geroerd of klasse3.
Toelichting
Sedimentaire discontinuïteiten bepalen de laagopbouw van de ondergrond, post-sedimentaire
discontinuïteiten verstoren de laagopbouw. Dergelijke verstoringen zijn op de schaal
van modellen te beschouwen als vlakken. In een kern kan een verstoring zich in allerlei
hoedanigheden voordoen: als een vlak, een dun, plaatvormige lichaam dat door twee
vlakken wordt begrensd, of als een willekeurige combinatie van beide typen. In grond
wordt een verstoring als een vlak beschreven, in gesteente verschilt de beschrijving
naar gelang de verschijningsvorm.
Verstoringen kunnen van natuurlijke, maar ook van antropogene aard zijn. Een aansprekend
voorbeeld van een natuurlijke verstoring is een breuk. Een breuk kan het gevolg van
krimp, (ijs)belasting, tektonische spanningen of afschuiving zijn. Verstoringen kunnen
het geotechnisch gedrag van grond sterk beïnvloeden. De mate van verstoring bepaalt
hoe men een dergelijke discontinuïteit het best kan omschrijven. Indien de verstoring
gering is en het profiel nog altijd als een opeenvolging van lagen kan worden beschreven,
worden de positie en de aard van de discontinuïteit vastgelegd. Wanneer de verstoring
zo ernstig is dat er op een diepte meer dan een laag zou moeten worden beschreven,
schiet het begrippenapparaat te kort en wordt aangegeven dat het betreffende interval
niet kan worden beschreven met als reden mechanische verstoring.
Het gegeven wordt vastgelegd wanneer de kwaliteit van de monsters dat toelaat en dat
is wanneer de interne structuur van de lagen intact is. Het gegeven is onder NEN 5104
niet vastgelegd.
6.3.27.1 begindiepte
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
De diepte waarop de discontinuïteit begint.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
6.3.27.2 einddiepte
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
De diepte waarop de discontinuïteit eindigt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
Regels
De einddiepte moet groter zijn dan de begindiepte van de post-sedimentaire discontinuïteit.
De einddiepte van de onderste post-sedimentaire discontinuïteit mag niet groter zijn dan de waarde
van het attribuut einddiepte bemonstering van de entiteit Boring.
Regels IMBRO/A
De einddiepte van de onderste post-sedimentaire discontinuïteit mag niet groter zijn dan de waarde
van het attribuut einddiepte boren van de entiteit Boring wanneer de waarde van het attribuut einddiepte bemonstering van de entiteit Boring ontbreekt.
6.3.27.3 in gesteente
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de discontinuïteit al dan niet in het gesteente waargenomen
is.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
De gegevens van discontinuïteiten in gesteente verschillen van die in grond. De achterliggende
reden is dat in gesteente meer eigenschappen worden vastgelegd om een goed beeld te
kunnen krijgen van de mate waarin de eigenschappen van de ondergrond worden beïnvloed.
6.3.27.4 type discontinuïteit
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
De typering van het vlak dat de laagopbouw verstoort naar oorsprong.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
TypeDiscontinuïteit
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut in gesteente gelijk is aan nee.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.27.5 samengestelde discontinuïteit
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de discontinuïteit als een samenstel van discontinuïteiten
beschreven is.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut in gesteente gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Om praktische redenen kunnen discontinuïteiten tot een eenheid worden samengenomen,
mits de onderlinge afstand kleiner is dan 20 cm.
6.3.27.6 onderlinge afstand
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
De gemiddelde afstand tussen twee direct naast elkaar liggende discontinuïteiten in
een samengestelde eenheid.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.0
Eenheid
mm (millimeter)
Waardebereik
0 tot 200
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut samengestelde discontinuïteit gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.27.7 glad
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het oppervlak van de discontinuïteit(en) al dan niet
glad is.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut in gesteente gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.27.8 breedteklasse
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
De kortste afstand tussen de twee vlakken die een discontinuïteit begrenzen die zich
toont als een dun lichaam, uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut in gesteente gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.27.9 opvulmateriaal
Type gegeven
Attribuut van Post-sedimentaire discontinuïteit
Definitie
Het materiaal waarmee de ruimte is opgevuld die een discontinuïteit die zich toont
als een dun lichaam inneemt.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut breedteklasse gelijk is aan uiterstSmal.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut breedteklasse gelijk is aan matigBreed en breed.
6.3.28 Boormonsteranalyse
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Het deel van het booronderzoek dat betrekking heeft op het uitvoeren van metingen
aan boormonsters.
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer het attribuut einddiepte bemonstering van de entiteit Boring geen waarde heeft.
6.3.28.1 rapportagedatum analyse
Type gegeven
Attribuut van Boormonsteranalyse
Definitie
De datum waarop de uitvoerder van de analyse alle gegevens van de boormonsteranalyse
aan de bronhouder heeft overgedragen, of in het geval van historische gegevens de
datum waarop alle gegevens zijn vastgesteld.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Datum
Waardebereik
1 januari 1990 tot heden
6.3.28.2 analyseprocedure
Type gegeven
Attribuut van Boormonsteranalyse
Definitie
De richtlijn die aangeeft onder welke algemene afspraken de boormonsteranalyse is
uitgevoerd.
In de praktijkrichtlijn zijn (worden) afspraken opgenomen die aangeven hoe monsters
behandeld worden en algemene Nederlandse afspraken die aanvullend zijn op de internationale
bepalingsprocedures.
De Nationale Praktijkrichtlijn (NPR) is er nog niet en is naar verwachting gereed
in 2021.
6.3.28.3 uitvoerder analyse
Type gegeven
Attribuut van Boormonsteranalyse
Definitie
Het KvK-nummer van de onderneming of de maatschappelijke activiteit van de rechtspersoon
die voor de bronhouder geldt als verantwoordelijk voor de uitvoering van de boormonsteranalyse,
of het equivalent daarvan in een handelsregister van een andere lidstaat van de Europese
Unie dan Nederland.
Juridische status
Niet-authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Organisatie
Regels
De organisatie moet bekend zijn binnen de basisregistratie ondergrond als uitvoerder
van booronderzoek.
Toelichting
Het gegeven wordt alleen uitgeleverd aan de dataleverancier en de bronhouder.
6.3.29 Onderzocht interval
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Het diepte-interval waarop de bepalingen betrekking hebben.
Toelichting
Aan een interval kunnen verschillende bepalingen zijn gedaan. Onderzochte intervallen
kunnen overlappen, bijvoorbeeld wanneer de ongedraineerde schuifsterkte wordt bepaald
op een interval van 5 cm en nadien wordt de korrelgrootteverdeling bepaald van een
groter interval dat geheel of ten dele overlapt met het eerste.
6.3.29.1 begindiepte
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De diepte waarop het interval dat is onderzocht begint.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
6.3.29.2 einddiepte
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De diepte waarop het interval dat is onderzocht eindigt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
m (meter)
Waardebereik
0 tot 150
Regels
De einddiepte moet groter zijn dan de begindiepte van het onderzocht interval.
De einddiepte mag niet groter zijn dan de waarde van het attribuut einddiepte bemonstering van de entiteit Boring.
6.3.29.3 monsterkwaliteit
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De classificatie die aangeeft in hoeverre de toestand van het monster aan het begin
van de bepaling(en) representatief geacht kan worden voor de toestand van het deel
van de ondergrond waaruit het afkomstig is.
De kwaliteit van de monsters wordt in aanleg bepaald door de boortechniek, de bemonsteringsmethode
en de eigenschappen van het bemonsteringsapparaat, en kan na monstername negatief
worden beïnvloed door de manier waarop en de omstandigheden waaronder de monsters
behandeld, bewaard en getransporteerd zijn.
6.3.29.4 bepaalde eigenschappen
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft van welke eigenschappen van het materiaal waaruit het onderzochte
interval bestaat de waarde is bepaald.
De aanduiding die aangeeft of het watergehalte van het materiaal waaruit het onderzochte
interval bestaat is bepaald.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan ja wanneer de waarde van het attribuut bepaalde eigenschappen gelijk is aan consistentie, consistentieKorrelverdeling, korrelverdeling, schuifspanningsverloopBelastingPlus, schuifspanningsverloopHorVervormingPlus, schuifsterktePlus, waterdoorlatendheidPlus, zetting of zettingWaterdoorlatendheid.
De waarde van het attribuut mag gelijk zijn aan ja in alle andere gevallen.
Toelichting
Het watergehalte is een basisparameter die altijd samen met andere gegevens gebruikt
wordt in berekeningen.
6.3.29.6 organischestofgehalte bepaald
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het organischestofgehalte van het materiaal waaruit
het onderzochte interval bestaat is bepaald.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Het organischestofgehalte is een basisparameter die medebepalend is voor veel mechanische
eigenschappen en wordt primair gebruikt om de grond te classificeren
6.3.29.7 kalkgehalte bepaald
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het kalkgehalte van het materiaal waaruit het onderzochte
interval bestaat is bepaald.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Het kalkgehalte is een basisparameter die medebepalend is voor veel mechanische eigenschappen
en wordt primair gebruikt om de grond te classificeren.
6.3.29.8 volumieke massa bepaald
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de volumieke massa van het materiaal waaruit het onderzochte
interval bestaat is bepaald.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan ja wanneer de waarde van het attribuut bepaalde eigenschappen gelijk is aan zetting of zettingWaterdoorlatendheid.
De waarde van het attribuut mag gelijk zijn aan ja in alle andere gevallen.
Toelichting
De volumieke massa is een basisparameter die altijd samen met andere gegevens gebruikt
wordt in berekeningen.
6.3.29.9 volumieke massa vaste delen bepaald
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de volumieke massa van de vaste delen van het materiaal
waaruit het onderzochte interval bestaat is bepaald.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
De volumieke massa van de vaste delen is een basisparameter die altijd samen met andere
gegevens gebruikt wordt in berekeningen.
6.3.29.10 beschreven
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht interval
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het materiaal waaruit het onderzochte interval bestaat
als onderdeel van de bepaling is beschreven.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Wanneer een bepaling een niet verstoord proefstuk vereist en praktisch de volledige
doorsnede van een boormonster omvat, kan het materiaal niet voorafgaand aan de bepaling
worden beschreven. Het wordt dan na afloop van de bepaling alsnog beschreven. Maar,
omdat bepaalde eigenschappen tijdens de proef veranderd zijn, kunnen alleen de onveranderlijke
eigenschappen worden beschreven. Daarmee heeft de beschrijving van het interval niet
dezelfde kwaliteit als normaal beschreven intervallen. Om die reden worden de gegevens
buiten het deelonderzoek boormonsterbeschrijving gehouden en als onderdeel van de
bepaling vastgelegd. In het boorprofiel is het interval opgenomen als een Niet beschreven interval met als reden proefstukUitgenomen.
Overigens moet in het werkveld procedureel nog worden vastgelegd wat 'praktisch de
volledige doorsnede' inhoudt.
6.3.30 Onderzocht materiaal
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De gegevens die het onderzochte materiaal beschrijven.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut beschreven van de entiteit Onderzocht interval gelijk is aan ja.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
De aard van het materiaal beperkt zich tot grond en bijzonder materiaal.
6.3.30.1 bijzonder materiaal
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht materiaal
Definitie
De naam van het materiaal dat niet als grond wordt beschouwd.
Het is bijzonder materiaal wanneer meer dan 50% van de massa bijzonder materiaal is
(of bij een groot verschil in volumieke massa: wanneer het materiaal bepalend is voor
de geotechnische eigenschappen). Dat materiaal kan zowel natuurlijk als antropogeen
van aard zijn.
Van bijzonder materiaal wordt alleen de naam vastgelegd.
6.3.30.2 geotechnische grondsoort
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht materiaal
Definitie
De naam van de grondsoort vanuit geotechnisch perspectief.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer het attribuut bijzonder materiaal aanwezig is.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
De namen van grondsoorten zijn het resultaat van de afspraken die zijn vastgelegd
in de beschrijfprocedure NEN-EN-ISO 14688-1.
6.3.30.3 bijzonder bestanddeel
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht materiaal
Definitie
Een bestanddeel dat uit materiaal bestaat dat niet tot een grondsoort wordt gerekend
en niet bepalend is voor de geotechnische eigenschappen van grond met, wanneer relevant,
aanduiding van de relatieve hoeveelheid ervan.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer het attribuut bijzonder materiaal aanwezig is.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Bijzondere bestanddelen hebben gewoonlijk of een natuurlijke of een antropogene herkomst
maar in enkele gevallen is beide mogelijk. In het geval er geen bijzondere bestanddelen
aanwezig zijn wordt de waarde geen vastgelegd.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer het attribuut bijzonder materiaal aanwezig is.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan keien, keienMetGrind, keienMetZand, keienMetSilt, keienMetKlei, keitjes, keitjesMetGrind, keitjesMetZand, keitjesMetSilt, keitjesMetKlei, grind, grindMetKeien, grindMetKeitjes, zwakZandigGrind, sterkZandigGrind, siltigGrind, kleiigGrind, zand, zandMetKeien, zandMetKeitjes, zwakGrindigZand, sterkGrindigZand, siltigZand, siltigZandMetGrind, kleiigZand, kleiigZandMetGrind, silt, siltMetKeien, siltMetKeitjes, zwakGrindigSilt, sterkGrindigSilt, zwakZandigSilt, zwakZandigSiltMetGrind, sterkZandigSilt, sterkZandigSiltMetGrind, klei, kleiMetKeien, kleiMetKeitjes, zwakGrindigeKlei, sterkGrindigeKlei, zwakZandigeKlei, zwakZandigeKleiMetGrind, sterkZandigeKlei of sterkZandigeKleiMetGrind.
Toelichting
Het kalkgehalte wordt geschat naar de mate van opbruisen met verdund zoutzuur (10
% HCl).
Het kalkgehalte wordt niet bepaald als de grond is geclassificeerd als een zeer grove
grond of organische grond.
6.3.30.6 organischestofgehalteklasse
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht materiaal
Definitie
Het gehalte aan organische stof uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer het attribuut bijzonder materiaal aanwezig.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan detritus, zwakZandigeDetritus, sterkZandigeDetritus, siltigeDetritus, kleiigeDetritus, humus, zwakZandigeHumus, sterkZandigeHumus, siltigeHumus, kleiigeHumus, veen, zwakZandigVeen, sterkZandigVeen, siltigVeen, kleiigVeen, bruinkool of gyttja.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
De organischestofgehalteklasse wordt niet bepaald als de grond is geclassificeerd
als een organische grond.
6.3.30.7 grindmediaanklasse
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht materiaal
Definitie
De mediaan van de grindfractie uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan grind, grindMetKeien, grindMetKeitjes, zwakZandigGrind, sterkZandigGrind, siltigGrind of kleiigGrind.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
De grindmediaan wordt bepaald wanneer de primaire fractie grind is.
6.3.30.8 zandmediaanklasse
Type gegeven
Attribuut van Onderzocht materiaal
Definitie
De mediaan van de zandfractie uitgedrukt in een klasse.
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut geotechnische grondsoort gelijk is aan zand, zandMetKeien, zandMetKeitjes, zwakGrindigZand, sterkGrindigZand, siltigZand, siltigZandMetGrind, kleiigZand of kleiigZandMetGrind.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
De zandmediaan wordt bepaald wanneer de primaire fractie zand is. Tenminste wordt
een indeling van grof, middelgrof of fijn gemaakt, bij voorkeur worden de klassen
middelgrof en fijn nauwkeuriger ingedeeld.
6.3.31 Bepaling zettingseigenschappen
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Het volgens een bepaalde methode bepalen van de zettingseigenschappen van grond.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepaalde eigenschappen van de entiteit Onderzocht interval gelijk is aan zetting of zettingWaterdoorlatendheid.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Bij belasting zet grond zich en dat wil zeggen dat de grond in verticale richting
vervormt. Om inzicht te krijgen in het zettingsproces bepaalt men het zettingsverloop
of het spanningsverloop bij zetting. Die eigenschappen worden nooit alle twee bepaald,
er wordt altijd een keuze gemaakt. Het zettingsverloop wordt bepaald door een proefstuk
te belasten en het spanningsverloop worden bepaald door een proefstuk onder bepaalde
condities in verticale richting te vervormen. Dat gebeurt in stappen en tijdens een
stap blijven de condities hetzelfde. Bij het bepalen van het zettingsverloop blijft
de belasting gelijk (belastinggestuurd) en bij het bepalen van het spanningsverloop
blijft de snelheid van vervormen gelijk (snelheidgestuurd).
De bepaling wordt uitgevoerd aan cohesieve grond en vereist een proefstuk uit een
niet verstoord boormonster met monsterkwaliteit QM1, QM2 of QM3. Normaliter omvat
het proefstuk de volledige doorsnede van het boormonster en wordt het materiaal na
afloop van de bepaling beschreven (onderzocht materiaal). Alleen wanneer er met een
grote diameter is gekernd of gestoken kan er voldoende materiaal over zijn om het
materiaal te beschrijven als onderdeel van de boormonsterbeschrijving.
6.3.31.1 bepalingsprocedure
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De procedure die aangeeft onder welke afspraken de bepaling is uitgevoerd.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan samendrukkenBelastinggestuurd of samendrukkenSnelheidgestuurd.
Toelichting
Het zettingsverloop wordt op een andere manier bepaald dan het spanningsverloop bij
zetting. De bepaling van het zettingsverloop is belastinggestuurd. De bepaling verloopt
in stappen en in een bepalingsstap wordt het proefstuk een bepaalde druk opgelegd
en gemeten hoe snel de hoogte van het proefstuk verandert. Het doel van de stappen
is niet altijd hetzelfde; er wordt onderscheid gemaakt tussen belasten en ontlasten.
De bepaling van het spanningsverloop bij zetting is snelheidgestuurd. Ook deze bepaling
verloopt in stappen en in een bepalingsstap wordt het proefstuk een bepaalde snelheid
van vervormen opgelegd en gemeten hoe de spanning in het proefstuk verandert. Het
doel van de stappen is niet altijd hetzelfde; er wordt onderscheid gemaakt tussen
belasten, ontlasten en relaxeren.
6.3.31.3 monstervochtigheid
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De vochtigheidstoestand van het materiaal aan het begin van de bepaling.
De bepaling kan op veldvochtig tot volledig uitgedroogd materiaal worden uitgevoerd.
6.3.31.4 ringdiameter
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De binnendiameter van de ring waarin het proefstuk is geplaatst.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.1
Eenheid
mm (millimeter)
Waardebereik
0 tot 100
Toelichting
In Nederland worden gewoonlijk ringen gebruikt met een diameter van 50 mm, 63 mm en
66 mm. Bij belastinggestuurd samendrukken is de hoogte van het proefstuk gelijk aan
de ringhoogte en die is altijd 20 mm. Bij snelheidgestuurd samendrukken wordt de hoogte
van het proefstuk na afloop van de verzadigingsfase bepaald.
Zowel de diameter als de hoogte van het proefstuk hebben invloed op de wrijving die
het materiaal in de ring ondervindt, de wandwrijving. Hoe groter de diameter hoe kleiner
de invloed.
6.3.31.5 filterpapier gebruikt
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De aanduiding die aangeeft of tussen het proefstuk en de poreuze stenen filterpapier
is geplaatst.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Filterpapier wordt geplaatst wanneer er kans op verstopping van de poriën van de stenen
bestaat, bijvoorbeeld bij onderzoek van fijnkorrelig materiaal.
6.3.31.6 temperatuur
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De temperatuur waaronder de bepaling is uitgevoerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.1
Eenheid
°C (graden Celsius)
Waardebereik
10 tot 25
Toelichting
De temperatuur in het laboratorium heeft invloed op de snelheid waarmee het water
wordt uitgeperst en daarmee op het verloop van de consolidatiefase van het zettingsproces.
Bij gebruik van het resultaat zal daarom altijd een temperatuurcorrectie moeten worden
doorgevoerd.
6.3.31.7 wandwrijvingcorrectiemethode
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De manier waarop de verticale spanning is gecorrigeerd voor de wrijving tussen het
materiaal en de wand van de ring.
De wrijving die het materiaal van de wand van de ring ondervindt is afhankelijk van
de smering van de ring en de grondsoort. De ring wordt standaard gesmeerd met dunne
olie. Idealiter is de wrijving gelijk aan 0, maar dit wordt in werkelijkheid nooit
bereikt.
Voor het juiste gebruik van de gegevens is het van belang te weten of het meetresultaat
is gecorrigeerd voor de wrijving en of dat is gebeurd op basis van een aanname of
een meting.
6.3.31.8 apparaatrekcorrectie toegepast
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de verticale rek is gecorrigeerd voor rek van het apparaat.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Correctie voor rek van het apparaat wordt toegepast bij meer dan 0,1 % apparaatrek.
In de praktijk betekent dat de correctie altijd wordt toegepast. De rek van het apparaat
wordt door middel van kalibratie bepaald en is afhankelijk van de opgelegde druk.
6.3.31.9 lagerwrijvingcorrectie toegepast
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de verticale spanning is gecorrigeerd voor wrijving
in de lagers.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepalingsmethode gelijk is aan samendrukkenSnelheidgestuurd.
Toelichting
Bij het de bepaling van het zettingsverloop wordt de belasting traditioneel mechanisch
via een hefboom overgebracht op het proefstuk. In het lager van de hefboom vindt wrijving
plaats. De wrijving wordt gemeten of door middel van kalibratie bepaald en is afhankelijk
van de belasting. Recent is er een ontwikkeling in gang gezet waarbij de bestaande
apparaten worden vervangen door systemen waarbij de verticale spanning geautomatiseerd
wordt gereguleerd. Bij dat type apparaten is lagerwrijving niet van toepassing.
6.3.31.10 bijzonderheid uitvoering
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
Een bijzonderheid die zich tijdens de uitvoering van de bepaling heeft voorgedaan
en die van invloed kan zijn op de resultaten.
Tijdens de uitvoering kunnen zich kleine problemen voordoen waardoor de uitvoerder
de bepaling niet helemaal op de ideale wijze kan uitvoeren. Wanneer een dergelijke
situatie zich voordoet en het probleem van invloed kan zijn op het resultaat, legt
de uitvoerder het als bijzonderheid vast.
6.3.31.11 bijzonder resultaat
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het verloop anders is dan verwacht.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
De uitvoerder van de bepaling kan constateren dat het resultaat een verloop toont
dat om een verklaring vraagt die hij niet kan geven, terwijl hij geen reden ziet de
resultaten af te keuren. In dat geval legt hij zijn bevinding vast.
6.3.31.12 bijzonderheid materiaal
Type gegeven
Attribuut van Bepaling zettingseigenschappen
Definitie
Een bijzonderheid die tijdens de bepaling is geconstateerd door het onderzochte materiaal
te bekijken, en die van invloed kan zijn op de resultaten van de bepaling.
Tijdens de uitvoering kunnen er bijzonderheden worden geconstateerd die extra informatie
over de aard van het onderzochte materiaal geven. In de huidige praktijk legt de uitvoerder
eventuele bijzonderheden altijd vast.
6.3.32 Verzadigingsfase bij samendrukken
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De fase in de bepaling waarin het proefstuk wordt verzadigd.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepalingsmethode van de entiteit Bepalingzettingseigenschappen gelijk is aan samendrukkenSnelheidgestuurd.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Het proefstuk wordt bij snelheidgestuurd samendrukken eerst verzadigd. De toestand
van het proefstuk komt dan overeen met dat van grond in de verzadigde zone van de
ondergrond. In de verzadigde zone wordt de grondspanning niet beïnvloed door de aanwezigheid
van (samendrukbaar) gas in de poriën, omdat het gas is opgelost in het poriënwater.
Om die toestand te bereiken wordt gedurende de verzadigingsfase de druk in de poriën
van het proefstuk geleidelijk verhoogd door water in het proefstuk te persen. De
aanwezige lucht wordt daardoor gecomprimeerd en lost op in het poriënwater.
Bij slecht doorlatend materiaal en bij droog materiaal wordt de druk langzaam opgebouwd
en bij meer doorlatend materiaal kan de druk sneller worden opgevoerd. De verzadiging
duurt gewoonlijk 2 tot 24 uur.
Voor het uitvoeren van de metingen is het van belang te weten hoe snel het water een
verandering van druk kan opnemen. Om de reactiesnelheid te bepalen wordt aan het eind
van de verzadigingsfase een test uitgevoerd. De toename in celdruk zal idealiter direct
worden opgenomen door het water en dat is het geval bij volledige verzadiging. Dit
wordt meestal niet gehaald. In de procedure is een grenswaarde gesteld, wanneer deze
niet wordt gehaald wordt dit als bijzonderheid uitvoering vastgelegd (waarde onvoldoendeVerzadigd).
Het doel is om het proefstuk tijdens de verzadiging zo min mogelijk te verstoren.
Het kan voorkomen dat het materiaal gaat zwellen of wordt samengedrukt. Enkele kengetallen
worden vastgelegd om aan te geven in welke mate er verstoringen van het proefstuk
hebben plaatsgevonden tijdens de verzadiging.
6.3.32.1 poreuze stenen nat
Type gegeven
Attribuut van Verzadigingsfase bij samendrukken
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de poreuze stenen voor plaatsing in het apparaat nat
zijn gemaakt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
De bepaling wordt standaard met natte stenen uitgevoerd. Wanneer verwacht wordt dat
het materiaal door opname van water zal gaan zwellen worden droge poreuze stenen gebruikt
voordat het apparaat wordt gevuld met water.
Het gebruikt medium is in deze bepaling het soort water dat tijdens de verzadigingsfase
in de poriën van het proefstuk is geperst.
6.3.32.3 constante hoogte
Type gegeven
Attribuut van Verzadigingsfase bij samendrukken
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het proefstuk tijdens de verzadiging op gelijke hoogte
is gehouden.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Om het proefstuk zo min mogelijk te verstoren wordt de verzadiging gecontroleerd uitgevoerd
door het proefstuk niet in hoogte te laten veranderen of het proefstuk onder druk
te houden. Bij zwelgevoelig materiaal wordt aangeraden de hoogte niet te laten veranderen.
6.3.32.4 verzadigingsdruk
Type gegeven
Attribuut van Verzadigingsfase bij samendrukken
Definitie
De waterdruk in het proefstuk na afloop van de verzadigingsfase.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.2
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
vanaf 100
Toelichting
Standaard wordt de waterdruk in de poriën van het proefstuk verhoogd tot 300 kPa.
Bij zeer droge grond is het soms nodig de druk verder op te voeren (tot max 1000 kPa).
Het proefstuk kan ook verzadigd worden door een lage druk aan te brengen (50 kPa)
en het proefstuk vervolgens 24 uur te laten rusten. De verzadigingsdruk, aangeduid
met het symbool p, is gecorrigeerd voor de luchtdruk en is het nulpunt voor de bepaling
van de verschilwaterspanning.
6.3.32.5 proefstukhoogte na afloop
Type gegeven
Attribuut van Verzadigingsfase bij samendrukken
Definitie
De hoogte van het proefstuk na afloop van de verzadigingsfase
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
mm (millimeter)
Waardebereik
15 tot 50
Toelichting
De proefstukhoogte wordt gemeten na de verzadigingsfase en is het nulpunt voor de
bepaling van de verticale rek.
6.3.32.6 verstoring opgetreden
Type gegeven
Attribuut van Verzadigingsfase bij samendrukken
Definitie
De aanduiding die aangeeft of tijdens de verzadiging verstoring van het proefstuk
is opgetreden.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
Normaliter treedt geen verstoring van het proefstuk op tijdens de verzadiging.
6.3.32.7 maximaal spanningsverschil
Type gegeven
Attribuut van Verzadigingsfase bij samendrukken
Definitie
Het grootste verschil tussen de verticale spanning in het proefstuk gemeten tijdens
de verzadigingsfase en de verticale spanning aan het begin van de verzadigingsfase.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
-50 tot 50
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut verstoring opgetreden gelijk is aan ja en de waarde van het attribuut constante hoogte gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Wanneer het proefstuk tijdens het verzadigen op constante hoogte wordt gehouden, kan
het materiaal niet gaan zwellen of worden samengedrukt. Bij zwelgevoelig materiaal
zal de spanning in het proefstuk toenemen (positieve waarde). Wanneer de grond te
snel wordt verzadigd zal de spanning afnemen (negatieve waarde). Dat laatste gebeurt
wanneer de grond te snel wordt verzadigd.
6.3.32.8 maximale rek
Type gegeven
Attribuut van Verzadigingsfase bij samendrukken
Definitie
Het quotiënt van het grootste verschil tussen de hoogte van het proefstuk aan het
begin van de verzadigingsfase en de hoogte gemeten tijdens de verzadigingsfase, en
de beginhoogte.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
1.2
Eenheid
% (procent)
Waardebereik
-5 tot 5
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut verstoring opgetreden gelijk is aan ja en de waarde van het attribuut constante hoogte gelijk is aan nee.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Wanneer het proefstuk tijdens het verzadigen onder constante druk wordt gehouden,
kan het materiaal gaan zwellen of worden samengedrukt. De maximale hoogtetoename is
een indicatie van de mate waarin de grond is gezwollen tijdens de verzadiging (negatieve
waarde). De maximale hoogteafname is een indicatie van de mate waarin de grond is
samengedrukt tijdens de verzadiging (positieve waarde). Dat laatste gebeurt wanneer
de grond te snel wordt verzadigd.
6.3.33 Bepalingsstap
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Een periode in de bepaling gedurende welke de bepalingscondities constant zijn gehouden.
Toelichting
Bij belastinggestuurd samendrukken wordt de belasting constant gehouden, bij snelheidgestuurd
samendrukken de snelheid van vervorming. Belastinggestuurd samendrukken bestaat meestal
uit 7 tot 15 stappen, een stap duurt 24 uur tot maximaal 1 week en de hele bepaling
duurt maximaal 7 weken. Snelheidgestuurd samendrukken bestaat standaard uit 5 stappen
en maximaal 20 stappen, een stap duurt enkele uren tot meerdere dagen en de hele bepaling
duurt maximaal 3 weken.
De verschillende bepalingsstappen volgen elkaar op in de tijd (verlopen tijd). Het
nulpunt van de bepaling is het begin van de eerste bepalingsstap en die begint direct
na het starten van het belasten van het proefstuk.
6.3.33.1 stapnummer
Type gegeven
Attribuut van Bepalingsstap
Definitie
Het volgnummer van de bepalingsstap.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Nummer 2
6.3.33.2 staptype
Type gegeven
Attribuut van Bepalingsstap
Definitie
De omschrijving van het doel van de bepalingsstap.
Het doel van een bepalingsstap is niet altijd hetzelfde. Bij belastinggestuurd samendrukken
worden twee doelen onderscheiden: belasten en ontlasten. Standaard wordt het proefstuk
belast en in een van de stappen ontlast. Bij belasting wordt water uitgeperst, bij
ontlasting wordt water opgenomen. De duur van een stap is erop gericht het proefstuk
de gelegenheid te geven in evenwicht te komen met de belasting.
Bij snelheidgestuurd samendrukken worden drie doelen onderscheiden: belasten, ontlasten
en relaxatie. Tijdens belasting neemt de spanning in het proefstuk toe, tijdens ontlasting
neemt de spanning af en tijdens een relaxatiestap wordt de hoogte van het proefstuk
constant gehouden (snelheid = 0) en heeft de spanning de tijd om een evenwichtswaarde
te bereiken. De opeenvolging van stappen is standaard: belasting, ontlasting, belasting,
relaxatie en belasting.
6.3.33.3 verticale spanning
Type gegeven
Attribuut van Bepalingsstap
Definitie
De verticale spanning in het proefstuk na afloop van de bepalingsstap.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
4.1
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
0 tot 5000
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepalingsmethode van de entiteit Bepaling zettingseigenschappen gelijk is aan samendrukkenBelastinggestuurd.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
De verticale spanning, aangeduid met het symbool σv, is het gevolg van de druk op het proefstuk. Bij de bepaling van het zettingsverloop
is vooraf een plan opgesteld met de op te leggen druk per stap. De opgegeven druk
wordt door de laborant omgerekend naar de op te brengen belasting in kilogram.
6.3.33.4 vervormingssnelheid
Type gegeven
Attribuut van Bepalingsstap
Definitie
De vervormingssnelheid die het proefstuk is opgelegd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
mm/h (millimeter per uur)
Waardebereik
0 tot 10
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepalingsmethode van de entiteit Bepaling zettingseigenschappen gelijk is aan samendrukkenSnelheidgestuurd.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Bij de bepaling van het spanningsverloop bij zetting wordt de hoogte van het proefstuk
tijdens de relaxatiestap constant gehouden en is de snelheid gelijk aan 0.
6.3.33.5 nat uitgevoerd
Type gegeven
Attribuut van Bepalingsstap
Definitie
De aanduiding die aangeeft of de stap nat is uitgevoerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepalingsmethode van de entiteit Bepaling zettingseigenschappen gelijk is aan samendrukkenBelastinggestuurd.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Bij de bepaling van het zettingsverloop worden de stappen standaard nat uitgevoerd.
Dat betekent dat natte poreuze stenen worden gebruikt en het deel van het apparaat
waar het proefstuk in wordt geplaatst, wordt gevuld met water voordat de meting begint.
Wanneer men verwacht dat het materiaal door opname van water zal gaan zwellen worden
de eerste stappen droog uitgevoerd met droge poreuze stenen en wordt water op een
later moment toegevoegd.
6.3.33.6 zwel geconstateerd
Type gegeven
Attribuut van Bepalingsstap
Definitie
De aanduiding die aangeeft of in de stap zwel is geconstateerd.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut nat uitgevoerd gelijk is aan ja.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Door toevoeging van water kan het gebeuren dat het materiaal gaat zwellen. Dat is
ongewenst. In dat geval wordt direct door gegaan naar de volgende stap en heeft de
betreffende stap geen resultaat.
6.3.33.7 24uursrekpunt
Type gegeven
Attribuut van Bepalingsstap
Definitie
De verticale rek op de 1440e minuut van de bepalingsstap.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
% (procent)
Waardebereik
vanaf 0
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepalingsmethode van de entiteit Bepaling zettingsverloop gelijk is aan samendrukkenSnelheidgestuurd.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut zwel geconstateerd gelijk is aan ja.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Bij de bepaling van het zettingsverloop is het niet eenduidig vast te stellen wanneer
het materiaal volledig is geconsolideerd. Het zogenaamde 24uursrekpunt is gebaseerd
op de aanname dat de consolidatiefase 24 uur (1440 minuten) na het aanpassen van druk
is afgerond.
De verticale rek na 24 uur wordt afgeleid uit het zettingsverloop en is gelijk aan
de verticale rek bepaald op het moment het dichtst bij de verlopen tijd van 1440 minuten
na het begin van de bepalingsstap ligt.
6.3.34 Zettingsverloop
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De verandering in de hoogte van een proefstuk als gevolg van belasting.
Regels
De entiteit mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepalingsmethode van de entiteit Bepaling zettingsverloop gelijk is aan samendrukkenSnelheidgestuurd.
De entiteit mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut zwel geconstateerd van de entiteit Bepalingsstap gelijk is aan ja.
De entiteit moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Het zettingsverloop wordt bepaald door het proefstuk stapsgewijs samen te drukken.
Tijdens een stap krijgt het proefstuk de gelegenheid om zich aan de nieuwe druk aan
te passen. Het verloop in hoogte wordt bepaald door gedurende een stap 100 tot 1.000
keer de hoogte van het proefstuk te meten.
Het kan voorkomen dat het materiaal in de eerste stap(pen) gaat zwellen. In dat geval
wordt direct door gegaan naar de volgende stap en heeft de betreffende stap geen resultaat.
6.3.35 Zettingstoestand
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De hoogte van het proefstuk na een bepaalde duur van belasting.
6.3.35.1 verlopen tijd
Type gegeven
Attribuut van Zettingstoestand
Definitie
De tijd tussen het begin van de bepaling en het moment van de meting.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
7.2
Eenheid
s (seconde)
Waardebereik
0 tot 5000000
Toelichting
De bepalingsstappen volgen elkaar op in de tijd. Het nulpunt voor de tijd is het begin
van de eerste stap. Een stap duurt minimaal 24 uur en maximaal 1 week.
6.3.35.2 verticale rek
Type gegeven
Attribuut van Zettingstoestand
Definitie
Het quotiënt van het verschil tussen de beginhoogte van het proefstuk en de hoogte
op het moment van de meting, en de beginhoogte.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
% (procent)
Waardebereik
vanaf -1
Toelichting
De afstand waarover de bovenkant van het proefstuk is verplaatst wordt gemeten, in
mm. De verplaatsing wordt omgerekend naar verticale rek en daarbij wordt al dan niet
gecorrigeerd voor apparaatrek. Verticale rek wordt aangeduid met het symbool ɛv. De beginhoogte is de hoogte aan het begin van de eerste bepalingsstap (verlopen
tijd = 0) (dit wordt de lineaire rekmaat genoemd).
6.3.36 Spanningsverloop bij zetting
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Het verloop van de spanning in een proefstuk tijdens zetting.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepalingsmethode van de entiteit Bepaling zettingseigenschappen gelijk is aan samendrukkenSnelheidgestuurd.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Het spanningsverloop wordt bepaald door het proefstuk in een aantal stappen met een
constante snelheid samen te drukken. Het proefstuk krijgt tijdens de bepaling niet
de gelegenheid om in evenwicht te komen met de belasting. Tijdens een belastingstap
neemt de spanning in het proefstuk toe en tijdens een ontlastingstap neemt de spanning
af. Alleen tijdens de relaxatiestap krijgt het proefstuk de gelegenheid om in evenwicht
met de belasting te komen. Het verloop van de spanning wordt bepaald door gedurende
een stap 100 tot 50.000 keer de spanning in het proefstuk te bepalen.
6.3.37 Spanning bij bepaalde zetting
Type gegeven
Entiteit
Definitie
De spanning in het proefstuk bij een bepaalde mate van zetting.
6.3.37.1 verlopen tijd
Type gegeven
Attribuut van Spanning bij bepaalde zetting
Definitie
De tijd tussen het begin van de bepaling en het moment van de meting.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
7.1
Eenheid
s (seconde)
Waardebereik
0 tot 2000000
Toelichting
De bepalingsstappen volgen elkaar op in de tijd. Het nulpunt voor de tijd is het begin
van de eerste stap. Een stap duurt enkele uren tot meerdere dagen.
6.3.37.2 verticale rek
Type gegeven
Attribuut van Spanning bij bepaalde zetting
Definitie
Het quotiënt van het verschil tussen de beginhoogte van het proefstuk en de hoogte
op het moment van de meting, en de beginhoogte.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
2.2
Eenheid
% (procent)
Waardebereik
vanaf -5
Toelichting
De afstand waarover de bovenkant van het proefstuk is verplaatst wordt gemeten, in
mm. De verplaatsing wordt omgerekend naar verticale rek (de zogenaamde lineaire rekmaat)
en daarbij wordt al dan niet gecorrigeerd voor apparaatrek. Verticale rek wordt aangeduid
met het symbool ɛv. De beginhoogte is de hoogte aan het begin van de eerste bepalingsstap (verlopen
tijd = 0).
Bij de bepaling van het spanningsverloop is een vervormingssnelheid opgelegd. Het
is niet voldoende om de gemiddelde snelheid per stap vast te leggen omdat de verticale
rek van het proefstuk tijdens de vervorming varieert en om die reden is de verticale
rek vastgelegd.
6.3.37.3 verschilwaterspanning
Type gegeven
Attribuut van Spanning bij bepaalde zetting
Definitie
Het verschil tussen de waterspanning in het proefstuk op het moment van de meting
en de verzadigingsdruk.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
4.2
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
-50 tot 5000
Regels
Het attribuut mag niet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut staptype van de entiteit Bepalingsstap gelijk is aan relaxatiestap.
Het attribuut moet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Wanneer het proefstuk met constante snelheid wordt vervormd krijgt het proefstuk niet
de gelegenheid om in evenwicht te komen met de belasting en ontstaat er wateroverspanning
of wateronderspanning in het proefstuk. Beide zijn vormen van verschilwaterspanning
en dat wordt aangeduid met het symbool Δu. Bij een positieve waarde is er sprake van
wateroverspanning en bij een negatieve waarde van wateronderspanning. Tijdens de relaxatiestap
krijgt het proefstuk de gelegenheid om in evenwicht met de belasting te komen en is
het voldoende de verticale korrelspanning vast te leggen.
De verschilwaterspanning wordt berekend of gemeten met een verschildrukopnemer en
wordt standaard gecorrigeerd naar de gemiddelde waterspanning in het proefstuk.
6.3.37.4 verticale korrelspanning
Type gegeven
Attribuut van Spanning bij bepaalde zetting
Definitie
Het deel van de verticale spanning dat gedragen wordt door het korrelskelet, op het
moment van de meting.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
Meetwaarde
5.2
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
0 tot 10000
Toelichting
Het proefstuk wordt belast en de kracht die nodig is om het proefstuk met een constante
snelheid te vervormen wordt gemeten en omgerekend naar druk. De spanning boven in
het proefstuk wordt gelijkgesteld aan de druk. Een deel van de spanning wordt gedragen
door het korrelskelet en een deel door het poriënwater. De verticale korrelspanning,
aangeduid met het symbool σ'v, wordt berekend en is de verticale spanning minus de verschilwaterspanning. Idealiter
wordt de verticale korrelspanning bovenin het proefstuk omgerekend naar de verticale
korrelspanning in het midden van het proefstuk door de waarde te corrigeren voor wandwrijving,
zie wandwrijvingcorrectiemethode.
6.3.37.5 horizontale korrelspanning
Type gegeven
Attribuut van Spanning bij bepaalde zetting
Definitie
De spanning in horizontale richting die door het korrelskelet wordt gedragen als gevolg
van de opgelegde verticale druk, op het moment van de meting.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
4.2
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
0 tot 7000
Toelichting
De horizontale korrelspanning, aangeduid met het symbool σ'h, wordt niet standaard bepaald en kan alleen gemeten worden indien in de ring een
speciale opnemer is ingebouwd. Op de waarde van de horizontale spanning zijn geen
correcties toegepast.
6.3.38 Bepaling ongedraineerde schuifsterkte
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Het volgens een bepaalde methode bepalen van de schuifspanning waaronder het materiaal
bezwijkt.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepaalde eigenschappen van de entiteit Onderzocht interval gelijk is aan schuifsterkte of schuifsterktePlus.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Grond bestaat uit korrels en water. De korrels raken elkaar en via de contactpunten
wordt spanning doorgegeven. Hierdoor vertoont de grond een bepaalde samenhang. De
grond bezwijkt wanneer de contacten tussen de korrels verbroken worden.
Tijdens de bepaling wordt het materiaal als in ongedraineerde toestand beschouwd.
Ongedraineerd betekent dat het water tijdens de bepaling niet wordt uitgeperst maar
in het materiaal blijft zitten. Een deel van de opgelegde druk wordt dan overgenomen
door het water.
De bepaling wordt uitgevoerd door met de hand een eenvoudig apparaat de grond in te
drukken en de kracht te meten die nodig is om het materiaal te doen bezwijken. De
meting wordt omgerekend naar schuifspanning. Er vindt geen voorbehandeling plaats,
de meting wordt direct op een vlak gemaakt deel van het boormonster uitgevoerd.
Normaliter wordt 1 bepaling per onderzocht interval uitgevoerd. Bij wijze van uitzondering
kunnen 2 bepalingen 'naast elkaar' worden uitgevoerd. De schuifsterkte wordt dan op
verschillende manieren bepaald.
De bepaling wordt uitgevoerd aan cohesieve grond, en dat wil zeggen grond die samenhang
vertoont doordat het een zekere consistentie heeft, met uitzondering van stijve en
zeer stijve grond; de bepaling vereist monsterkwaliteit QM1, QM2 en QM3.
De bepaling ongedraineerde schuifsterkte is een zogenaamde classificatieproef die
is opgenomen in de ISO 14688-2.
6.3.38.1 bepalingsprocedure
Type gegeven
Attribuut van Bepaling ongedraineerde schuifsterkte
Definitie
De procedure die aangeeft onder welke afspraken de bepaling is uitgevoerd.
De waarde van het attribuut moet gelijk zijn aan handvinDraaien of zakpenetrometerDrukken.
Toelichting
De bepaling wordt uitgevoerd met een zakpenetrometer of een handvin (torvane). Bij
de zakpenetrometer wordt de kracht gemeten waarmee de penetrometer de grond in wordt
geduwd en die wordt standaard omgerekend naar verticale druk (kracht per eenheid oppervlakte).
De druk wordt vervolgens omgerekend naar schuifspanning op basis van een simpel bezwijkmodel
(de druk gedeeld door 2).
Bij gebruik van de handvin wordt de schuifkracht gemeten en die wordt standaard omgerekend
naar de schuifspanning. Het resultaat van de bepalingen is indicatief. De bepaling
kan zowel in het lab als in het veld zijn uitgevoerd. Waar de bepaling is uitgevoerd,
is niet van invloed op het resultaat.
6.3.38.3 monstervochtigheid
Type gegeven
Attribuut van Bepaling ongedraineerde schuifsterkte
Definitie
De vochtigheidstoestand van het materiaal aan het begin van de bepaling.
De diameter moet passen bij van de consistentie van het materiaal. Bij slap materiaal
wordt een grote diameter gebruikt en bij stevig materiaal een kleine diameter. De
diameter wordt aangepast met behulp van opzetstukken.
6.3.38.5 verticaal bepaald
Type gegeven
Attribuut van Bepaling ongedraineerde schuifsterkte
Definitie
De aanduiding die aangeeft of het meetinstrument verticaal het proefstuk is ingegaan.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
1
Domein
Naam
IndicatieJaNee
Type
Waardelijst niet uitbreidbaar
Toelichting
De bepaling kan alleen verticaal of horizontaal worden uitgevoerd. In de meeste gevallen
gaat het meeinstrument verticaal het proefstuk in en dat is de richting van het monster
in de ondergrond.
6.3.38.6 ongedraineerde schuifsterkte
Type gegeven
Attribuut van Bepaling ongedraineerde schuifsterkte
Definitie
De schuifspanning waaronder het materiaal in ongedraineerde toestand bezwijkt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.1
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
0 tot 900
Toelichting
De waarde van het gegeven is normaliter het gemiddelde van twee metingen. Daarbij
geldt wel dat de laagste meting niet kleiner mag zijn dan 75 % van de hoogste meting.
Wanneer er meer metingen moeten worden uitgevoerd om aan het criterium te voldoen,
wordt alleen het paar metingen beschouwd dat aan het criterium voldoet.
Wanneer de metingen niet aan het criterium voldoen, worden de uiterste waarden gegeven.
6.3.38.7 laagste ongedraineerde schuifsterkte
Type gegeven
Attribuut van Bepaling ongedraineerde schuifsterkte
Definitie
De laagst gemeten schuifspanning waaronder het materiaal in ongedraineerde toestand
bezwijkt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.1
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
0 tot 900
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer het attribuut ongedraineerde schuifsterkte ontbreekt.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Er kan geen gemiddelde worden bepaald omdat het verschil tussen de metingen groter
is dan de procedure voorschrijft. In dat geval wordt de laagste en de hoogste waarde
vastgelegd.
6.3.38.8 hoogste ongedraineerde schuifsterkte
Type gegeven
Attribuut van Bepaling ongedraineerde schuifsterkte
Definitie
De hoogst gemeten schuifspanning waaronder het materiaal in ongedraineerde toestand
bezwijkt.
Juridische status
Authentiek
Kardinaliteit
0..1
Domein
Naam
Meetwaarde
3.1
Eenheid
kPa (kilopascal)
Waardebereik
0 tot 900
Regels
Het attribuut moet aanwezig zijn wanneer het attribuut laagste ongedraineerde schuifsterkte aanwezig is.
Het attribuut mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
6.3.39 Bepaling schuifspanningsverloop bij belasting
Type gegeven
Entiteit
Definitie
Het volgens een bepaalde methode bepalen van het verloop in de schuifspanning in grond
bij vervorming onder belasting.
Regels
De entiteit moet aanwezig zijn wanneer de waarde van het attribuut bepaalde eigenschappen van de entiteit Onderzocht interval gelijk is aan schuifspanningverloopBelasting of schuifspanningverloopBelastingPlus.
De entiteit mag niet aanwezig zijn in alle andere gevallen.
Toelichting
Bij belasting vervormt grond en wanneer de vervorming zich als gevolg van horizontale
drukverschillen niet tot de verticale richting beperkt, kan de grond instabiel worden
en gaan schuiven. Om inzicht te krijgen in dat proces wordt het schuifspanningsverloop
bij belasting bepaald.
Het schuifspanningsverloop wordt bepaald door het proefstuk gedurende een bepaalde
periode met een bepaalde snelheid verticaal te belasten. Het proefstuk is tijdens
de bepaling vrij om in alle richtingen te vervormen. De bepaling kent meestal drie
fasen de verzadigingsfase, vervolgens de consolidatiefase en tenslotte de belastingfase.
De eerste twee fasen kunnen worden overgeslagen. De belastingfase wordt altijd uitgevoerd.
De bepaling duurt maximaal 3 weken.
Normaliter wordt 1 bepaling per onderzocht interval uitgevoerd. Bij wijze van uitzondering
kunnen 3 bepalingen 'naast elkaar' worden uitgevoerd. De proefstukken worden dan bij
verschillende drukken geconsolideerd.
De bepaling wordt uitgevoerd aan grond. Het precieze doel van het onderzoek en de
soort grond bepalen of het proefstuk uit een niet verstoord monster wordt gestoken
of
Algemeen contact:
